بولتن محیط زیست، شماره ۵۰
در این شماره میخوانید:
-پیامد بمباران تاسیسات هسته‌ای ایران
-بیانیه متخصصین بهداشت ایران
-مساحت تحت تاثیر و عواقب محیط‌زیستی بمباران و انهدام تاسیسات غنی‌سازی فردو
-محیط زیست زیر سایه جنگ
-تبریز ، پایتخت محیط زیستی آسیا
-اعتراضات مردم روستای دهکهان کرمان علیه فعالیت معدن کرومیت را سرکوب کردند
-۴۰۰ هزار تن زباله الکترونیکی هر سال در ایران تولید میشود، فاجعه‌ای که فراتر از تصور است
-سرانه آب تجدیدپذیر در ایران ۸۰ درصد کاهش یافته است
پیامد بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران
امیر ممبینی
در سال‌های اخیر، تأسیسات هسته‌ای ایران به یکی از حساس‌ترین ستیزگاه ها در منازعات ژئوپلیتیکی خاورمیانه بدل شده است. در حالی که تهران بارها بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود تأکید کرده و این مورد تایید آژانس هم هست، برخی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تهدید به اقدام نظامی، از جمله حمله مستقیم به این تأسیسات، کرده‌اند. اما آیا چنین اقدامی تنها عملیات پیشگیرانه خواهد بود یا آغازگر بحرانی فراگیرتر؟
این بازی با آتش در منطقه‌ای ناپایدار است. تأسیسات هسته‌ای مانند نطنز، فردو و اصفهان تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فعالیت دارند. اما سابقه حملات سایبری (مانند ویروس استاکس‌نت) و انفجارهای مشکوک، نشان‌دهنده وجود تلاش‌هایی برای مختل‌سازی این فعالیت‌هاست. حمله نظامی مستقیم به این تأسیسات، به احتمال زیاد به واکنش شدید ایران منجر خواهد شد، و می‌تواند آتش یک جنگ تمام‌عیار منطقه‌ای را شعله‌ور سازد.
فاجعه زیست‌محیطی
چنانچه تأسیسات هسته‌ای هدف حمله قرار گیرند، نشت مواد رادیواکتیو می‌تواند فاجعه‌ای زیست‌محیطی در ابعاد بسیار گسترده ایجاد کند. تجربه‌های تلخ گذشته در چرنوبیل و فوکوشیما نشان داده‌اند که چنین فجایعی نه تنها جان انسان‌ها، بلکه کشاورزی، منابع آبی و اکوسیستم‌های طبیعی را برای دهه‌ها تحت تأثیر قرار می‌دهند.
از نظر حقوق بین‌الملل
ایران عضو معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) است و حمله به تأسیسات صلح‌آمیز آن، بر اساس حقوق بین‌الملل، به منزله نقض حاکمیت ملی و تهدید علیه صلح جهانی تلقی میشود. این اقدام می‌تواند مشروعیت نهادهای بین‌المللی را زیر سؤال برده و به الگوی خطرناکی در مناسبات جهانی تبدیل شود.
این زنگ خطر برای نظم منطقه‌ای و جهانی خواهد بود. انهدام تأسیسات هسته‌ای یک کشور می‌تواند نظام عدم اشاعه را در سطح جهان تضعیف کند. کشورهای دیگر نیز ممکن است احساس کنند که برای دفاع از خود، چاره‌ای جز حرکت به‌سوی فناوری بازدارنده ندارند. این روند، خاورمیانه را وارد چرخه‌ای خطرناک از مسابقه تسلیحاتی خواهد کرد.
نتیجه‌گیری
سایه تهدید بر تأسیسات هسته‌ای ایران تنها یک خطر برای ایران نیست، بلکه هشداری برای ثبات منطقه‌ای و نظم جهانی است. مسیر برخورد، آن هم در عصری که گزینه‌های دیپلماتیک هنوز بر میز قرار دارند، نه‌تنها راهکاری کارآمد نیست، بلکه بذر بحرانی عمیق‌تر را خواهد کاشت.
اگر یک اندیشه ملی بر سیاست کشور حاکم بود، اگر واقع بینی وجود میداشت، اگر دین و ایدئولوژی بنیادگرایانه چشم رژیم را کور نکرده بود، اگر فلسطین بر پایه میل رژیم به بهره برداری از آن بلای جان ایران نمیشد، کمربند انتحاری هسته ای بر کمر کشور نمی بستند. تأسیسات هسته ای فقط به یک کمربند انتحاری بدل شده است و جز زیان و خطر برای ایران حاصلی نداشته است.
حکومتیان!
نگذارید کمربند انتحاری گرد ایران را آمریکا با بمباران باز کند. این کار همانند انفجار یک بمب هسته ای بر سر کشور خواهد بود. شما این کمربند را بر کمر کشور بستید و مسئول هستید به خاطر همه انسانهای این کشور و به خاطر خود و فرزندانتان آن را بگونه بدون خطر باز کنید. بر سر کمربند هسته ای چانه نزنید. این جام زهر را بنوشید و نگذارید تا قرنها خاک ایران با تشعاتی که نسل ها را بیمار و معلول میکند مسموم شود. کل منطقه در خطر است!
آیا در نتیجه حمله آمریکا
نشت پرتو رادیو اکتیو آغاز نشده است؟
آژانس میگوید نه! اما شایعه هایی رسما تأیید نشده میگوید که تابش های آسیب رسان رادیو اکتیو در جاهایی در شعاع اثر تأسیسات آسیب دیده هسته ای دیده شده است. گفته میشود بیمارانی آسیب دیده در بیمارستانها بستری شده اند. در بیمارستانهای یزد هرگونه ملاقات بیماران تا اطلاع بعدی ممنوع شده است.
همانگونه که در دو یادداشت قبلی در همینجا هشدار دادم بدترین مصیبت امکان تشعشات است. حکومت شاید به دروغ میگوید که اورانیوم غنی شده ۶۰ در صدی را قبلا جا به جا کرده است. این کاری اصلا آسان نیست. همانطور که نوشتم بسیار بعید است که بمباران این تأسیسات هسته ای و این حجم از اورانیوم غنی شده منجر به تابشهای مرگبار نشود. جنایتکاران حاکم و مهاجم تبهکاری علیه مردم ستمیده ما را تکمیل میکنند. در این اختناق خبر رسانی چه اتفاقی در جریان است؟ این چه کابوسی است که ملت ما دچار شده است. آژانس آلت دست قدرتها نیز به نوبه خود تعدیل میکند خطر انفجار تأسیسات را. آنها با نوع خبر رسانی خود برای کوبیدن این تأسیسات چراغ سبز داده بودند.
آژانس دیروز گفته است:
«سطح تشعشعات در اطراف سایت‌های هدف شده افزایش نیافته و مداخلات اخیر تأثیری معنادار بر سلامت عمومی یا محیط‌زیست نداشته است».
تأثیر معنا دارد یعنی چه؟ مداخلات اخیر یعنی چه؟ چرا آژانس به جای اخطار میخواهد از حملات رفع قباحت کند؟ حتی آمریکا هم اینگونه خونسرد و بی تفاوت با بمباران تأسیسات برخورد نمیکند. آنها کمربند انتحاری گرد کشور ما را منفرجر کردند و میدانند عواقب این کار چیست.