حزب در راه همراه کردن نیروها و عناصر بالنده، كوشا، و دانشمند قرار دارد!
باگذشت بیش از یک سال از حیات حزب چپ ایران (فدائیان خلق)، ارزیابی شما از ضرورت ایجاد این حزب چیست؟
ایجاد حزب جپ ایران (فدائیان خلق) پاسخ به ضرورت بسیار بزرگ امروز ،یعنی اتحاد عمل و تا حد امكان، وحدت در صفوف جنبش چپ ایرآن و ماركسیست‌هاى ایران است. این امر انتظار زحمتكشان زجر كشیده ایران از ما چپ‌ها است، كه در درجه اول براى مبارزه با نظام حكومت اسلامى، كه سرنوشت و زندگى مردم کشور را چهل سال است به تباهى و سیاهى كشانده است، متحد شویم و یك اپوزیسیون چپ دموكرات و سوسیالیست به وجود بیاوریم كه بطور جدى علیه نظام ایدئولوژیك و سرمایه دارى هار و جنایت كار امروز ایران، و براى عدالت اقتصادى ، عدالت اجتماعى و نابودى فقر،تأمین رفاه عمومى و نهایتاً در راه سوسیالیسم مبارزه كنیم.
با توجه به موضع‌گیری‌های این حزب ، به نظر شما توانسته تجربه نوینی بر کارنامه چپ ایران بیافزاید؟
مهمترین كوشش این حزب علاوه برتلاش براى دموكتراتیزه كردن جنبش چپ و ماركسیستى ایرن، این امكان و این امید را بوجود آورده كه می توان بدون اینكه به زائده "اصلاح طلب هاى حكومتى" تبدیل شد، یك سیاست مستقل، نوین، منطقى و جدى را در سپهر سیاسى ایران مطرح كرد، كه نخستین هدف آن بطور جدى پر كردن سفره خالى كارگران ، زحمتكشان و بخش اعظم طبقه متوسط ایران باشد و همچنین مبارز فعال راه دموكراسى و آزادى هاى مدنى سیاسى صنفى و فردى باشد و در این راه دشمن خود را خوب شناخته و مبارز پیگیر براى جایگزینى حكومت اسلامى با یك نظام دموكراتیك، مردمى، سكولار كه علاوه بر رسیدن به آزادى، هدف عدالت و رسیدن به عدالت اجتماعى و نهایتاً سوسیالیسم هم در سرلوحه اهدافش است. این كوشش و تلاش تبدیل به «تجربه» شده یا خواهدشد، اینده روشن خواهد كرد.
کدام‌یک از رئوس سیاست حزب توجه و علاقۀ شمارا برانگیخته است؟
مبارزه جدى و تمام عیار با حكومت اسلامى و حامیآن آن از هر نوع چه اصول گرا و چه اصلاح‌طلب حكومتى بسیار مورد توجه من است. سیاست حزب در مورد نظام دموكراتیك آینده كه به احزاب دیگر كه مدافع منافع كارگران زحمتكشان و طبقه متوسط ایران هستند و در راه ازادى عدالت و رفاه اجتماعى مبارزه می كنند، احترام می گذارد. سیاست حزب در مورد استقلال و گسترش جنبش صنفى، مدنى، دموكراتیك، جوانان و زنان و مهم تر اینكه راه رسیدن به هدف را راه خشونت پرهیز پیشنهاد می‌كند، و اینكه متكى به جنبش مبارزاتى كارگران زحمتكشان، دانشجویان معلمان و سایر اقشار مردمى است، از جمله سیاست‌هاى مورد علاقه من است.
شما جایگاه این حزب را در کجای سلسله‌مراتب چپ ایران بازمی‌یابید؟ یک چپ افراطی، یک چپ معتدل، سوسیال‌دموکرات وجود گرایش‌های برنامه‌ای – سیاسی درون حزب موضوع پنهانی نیست. آیا همزیستی این گرایش‌ها را در یک حزب سیاسی ممکن و مفید می‌دانید؟
واقعیت این است كه امروز نشانه‌هایى از همه این جریانات در حزب دیده می شوند؛ اما آنچه بیشتر حساسیت برانگیز است، گرایش‌هاى بعضاً "اصلاح طلبانه" و "مسالمت جویانه" است. این یك واقعیت است كه این حزب در طول سال گذشته از مواضع «بسیار معتدل»به سوى یك حزب سوسیالیست و دموكرات، و به سوى یك حزب داراى برنامه و سیاست مستقل و چپ در حال گذار است. به نظر من اختلاف نظر و وجود گرایش‌های مختلف، نقطه ضعف نیست بلكه نقطه قوت است، و از اشتباهات آینده جلوگیرى می‌كند؛ اما به شرطى كه حزب از تجارب و راه كارهاى احزاب مدرن بیاموزد و دموكراسى حزبى را گسترش و تكامل دهد، و از اصول برنامه‌اى سوسیالیستى عدول نكند.
حزب چپ خود را در مجموعه خآنه چپ تعریف می‌کند، اما فاقد یک ظرف ایدئولوژیکی خاص، به‌عنوآن‌مثال مارکسیسم است. آیا به نظر شما چنین ظرفی برای وجود یک حزب چپ الزامی است؟
بله به نظر من حزب چپ ایران بایستى خود را طرفدار جدى ماركسیسم بداند. این تئورى رهایى زحمتكشان از زنجیر سرمایه دارى است و هنوز بسیارى از اصول اصلى آن در جهآن امروز صادق است. اما برخورد ما ماركسیست‌ها علمى است، و نه «مذهبى» یعنى اینكه ماركسیسم هم باید شامل پیشرفت علمى و گسترش و تكامل باشد.
یك حزب چپ كه در جدال بین «كار و سرمایه» خود را در جبهه كار می‌بیند، نمی‌تواند از اصول علم رهایى كار از قید سرمایه - یعنى ماركسیسم - پیروى نكند؛ ولى در عین حال در پیشرفت علمى این تئورى و مطابقت با نیاز روز باید كوشا باشد؛ چرا كه جبهه سرمایه نیز تئورى و ابزار جنگى نظرى خود را علیه كار، مرتب بسط و تكامل می‌دهد.
در مورد «مجموعه خانه چپ» نكته ظریفى وجود دارد؛ و آن اینكه حزب چپ ایران (فدائیان خلق) نباید خود را تنها حزب چپ ایران بداند و بخواهد كه همه چپ‌ها به ناگزیر باید به او بپیوندند. این تفكر غلط گذشته است. باید به خرد جمع احترام گذاشت و باید پذیرفت كه احزاب چپ دیگرى هم می‌توانند در ایران وجود داشته باشند كه مورد احترام این حزب هستند و خواهند بود هرچند كه در مواردى با این حزب مخالف یا متفاوت اند.
نیروهای چپ به‌درستی و غالباً بر ضرورت نوسازی احزاب به فراخور تحول اوضاع تأکید می‌کنند. آیا حزب چپ را «حزبی امروزی» می‌شناسید؟
حزب كوشش بسیارى در یك‌سال گذشته در این راه انجام داده است ولى به نظر من هنوز نمی‌توان گفت كه موفق شده است. این حزب «تجربه» جدیدى را شروع كرده است، و سعى می‌كند سیاست‌هاى جدیدى را با همكارى بیشتر در جنبش چپ ابداع، گسترش و تكامل دهد. اما هنوز بسیارى از چارچوب هاى خشك گذشته مانع این كوشش اند.
جا دارد كه روى مفهوم «حزب امروزى» مكث كنیم؛ این یعنى حزبى كه قابلیت ساختن، توسعه و پیشرفت سیاست‌هاى مدافع زحمتكشان را همیشه حفظ می‌كند. معناى «حزب امروزى» این نیست كه به سیاست‌هاى دفاع "كمرنگ" از سرمایه دارى رو بیاورد، بلكه باید خود را به سیاست‌هاى جدید و علمى به روز شده مجهز كند، و هم‌چنان مدافع كارگران و زحمتكشان بماند و در راه سوسیالیسم گام بر دارد.
تا چه آندازه نام این حزب را مناسب شرایط خاص ایران به‌ویژه ازلحاظ بعد فرهنگی می‌دانید؟
آنچه مهم است این است كه حزب جپ ایران بایستى در سیاست اهداف و استراتژى خود كاملا صریح و روشن باشد. این امر مهمى در همكارى هاى آینده با متحدین ماست، كه در این مهم استقلال سیاسى و برنامه‌اى حزب حفظ شود. به نظر من نام حزب چپ و همچنین «فدائیان خلق»، در این برهه كه بسیارى از دوستداران جنبش چپ ایران با اشتیاق منتظر ورود احزاب چپ در صحنه سیاست ایران هستند مناسب است و به اعتقاد من تا سال‌ها هم مناسب خواهد بود. ولى با این وجود، به نظر من این ایندگان و نسل آینده در این حزب هستند كه می‌بایستى در این مورد تصمیم بگیرند.
آیا این حزب از توان بالندگی خاصی برخوردار است؟ نقاط قوت و ضعف آن را چه می‌دانید؟
بله به نظر من این حزب این توان و بالندگى را دارد كه اعتماد فعالین صنفى و سیاسى امروز ایران را جذب كند، و آن ها را به سمت جامعه دموكراتیك آینده ایران ترغیب و شاید هم در آینده كمى دورتر «رهبرى» كند. دلیل من به سادگى این است كه تكیه اصلى این حزب نه به "فعالیت معجزه گر دسته كوچكى سازمانگر انقلابى" بلكه به مبارزه انقلابى وسیع كارگرآن و زحمتكشان و تشكل توده هاى عظیم در أقصى نقاط ایران می‌اندیشد.
نقطه ضعف این حزب هنوز در عدم اعتماد به نفس به راه اینده اى است كه در آن "اصلاح طلبى" جایى ندارد. نقطه قوت آن این است كه از تقابل آندیشه هاى مختلف و حتى مخالف در حزب نمى‌هراسد.
پیشنهاد شما برای بهبود موقعیت حزب چپ در آینده چیست؟
پیشنهاد من تأكید، استوارى و پایدارى حزب در راه سوسیالیسم و مبارزه براى از بین بردن فقر و براى استقرار عدالت اجتماعى و استقرار یك نظام و جامعه مدرن و دموكراتیك در ایران است. جاى شكى نیست كه باید بسیارى سیاست‌هاى نوین و بسیارى از جنبه‌هاى مختلف علمى براى أهداف بالا و براى ایران، ساخته و تولید شوند تا این راه طولانی و سخت طى شود.
ولى شكى ندارم كه استوارى حزب در این راه نیروها و عناصر بیشتر از امروز بالنده، كوشا، دانشمند و با خرد را با خود همراه خواهد كرد.
با سپاس از شما.
با سپاس از كوشش و تلاش شما در راه مشاركت دادن دوستداران و یاران حزب چپ ایران (فدائیان خلق) در راه بررسى، نقد و تكامل راه آینده این حزب، من هم تلاش کردم تا سهم خودم را، هرچند ناچیز، با پاسخ به سؤالات، ادا كنم.