رفتن به محتوای اصلی

تضمین اشتغال یا درآمد حداقل؟ بخش چهارم

تضمین اشتغال یا درآمد حداقل؟ بخش چهارم
کار و درآمد در کشورهای درحال توسعه

تجارب تضمین اشتغال و تضمین معیشت در جنوب جهانی - ادامه

اکثر این طرحها موقتی بودند. در برزیل، برنامه کار ویژۀ شمال شرق به مدت دو سال (از 1998 تا 2000) اجرا شد و در اوج آن در پایان سال 1998 تقریباً 1.2 میلیون کارگر به کار مشغول شدند. اما اگر مواردی که وضعیت اضطراری ادامه می یافت، برنامه ها نیز می توانستند طولانیتر شوند. برنامه "به سوی کار" (تراباجار) در آرژانتین در سال 1997 آغاز شد. این برنامه به طور متوسط 400هزار نفر را به مدت پنج ماه استخدام می کرد، و در مدتی که ادامه داشت تقریباً یک پنجم افراد مورد نظر، یعنی تهیدستان بیکار، را شامل شد. وقتی بحران در سالهای 2001-2002 در این کشور عمیقتر شد و جمعیت زیر خط فقر ناگهان به 20 درصد جمعیت افزایش یافت، برنامۀ  "نان آور خانواده" به جای برنامۀ مذکور نشست که به 2 میلیون خانوار پول نقد پرداخت می کرد. این برنامه به سرپرستان خانوارهای بیکار دارای فرزندان تحت تکفل یا بزرگسالان معلول پول نقد پرداخت می کرد. البته برنامه بخش تأمین شغل نیز داشت و شرکت کنندگان در این بخش می بایست 20 ساعت در هفته روی پروژه های مفید اجتماعی کار کنند. بوتسوانا نیز در سال 1992-1993 یک برنامه تضمین معیشت به ازای کار معین را پیشه کرد که برای 7 میلیون نفر در کشوری با جمعیت کم شغل فراهم می کرد.

برخی از این برنامه ها به پاسخی دائمی به فقر تبدیل شدند. معروف ترین برنامۀ تضمین اشتغال در جنوب در جریان یک خشکسالی شدید در اوایل دهۀ 1970 در ایالت ماهاراشترا در هند آغاز شد. جمعیت رو به رشد ماهاراشترا در اوایل دهه 1990 به 80 میلیون نفر می رسید (یعنی تقریباً دو برابر آفریقای جنوبی). طرح تضمین اشتغال ماهاراشترا فرصتهایی را برای کارهای ساده و دستی در پروژه‌های زیرساختی روستایی در مقیاس کوچک فراهم کرد. به موجب این برنامه اشتغال هر فرد بالغ 18 ساله یا بیشتر در مناطق روستایی تضمین می شد؛ اگرچه در عمل این هدف محقق نشد. کار بایست در نزدیکی محل سکونت متقاضی عرضه می شد، اما متقاضی در انتخاب نوع کار یا مکان دقیق آن اختیاری نداشت. تا اواسط دهۀ 1980 دستمزدها کمتر از حداقل دستمزد رسمی بود، اما به موجب حکم دادگاهی در سال 1985 افزایش دستمزدها به سطح حداقل دستمزد لازم آمد. این برنامه از اواسط دهۀ 1970 تا اواخر دهۀ 1980 برای 100 تا 200 میلیون نفر در سال کار ایجاد می کرد که به طور متوسط برابر 5 تا 10 روز اشتغال در سال برای هر نیروی کار روستایی در ماهاراشترا بود. این متوسط به ازای هر شرکت کنندۀ واقعی خیلی بیشتر از این بود. اگرچه برنامۀ ماهاراشترا در تمام طول سال جریان داشت، اما تقاضا برای استخدام اضطراری فصلی بود و در ماه های خشک تابستان به اوج خود می رسید. یک سری از مطالعات نشان داد که این برنامه، که  بهبود معیشت تهیدستان را هدف قرار داده بود، حتی با احتساب درآمدهای از دست رفتۀ شرکت کنندگان در آن، در واقع نیز فقر را کاهش داد. 

برنامۀ ماهاراشترا راه را برای اجرای طرح تضمین اشتغال ملی در سال 1983، با هدف تضمین 100 روز کار در سال برای هر خانوار روستایی بدون زمین در سراسر هند هموار کرد. اشتغال ایجاد شده در چارچوب این برنامه ملی در اواخر دهه 1980 با حدود 300 میلیون "نفر-روز" در سال به اوج خود رسید. دومین برنامه ملی اشتغال روزهای کاری اندکی بیشتر در سال را تضمین می کرد. در سال 1989 این دو برنامه ملی در برنامۀ "جواهر روزگار یوجانا" (Jawahar Rozgar Yojana) ترکیب شدند که برخی محققان آن را "شاید بزرگترین برنامه اشتغال در جهان امروز" توصیف کرده اند. این برنامه حدود 800 میلیون نفر-روز کار در سال، یا به طور متوسط بین 15 تا 30 روز کار در سال را برای هر شرکت کننده فراهم کرد. بیشتر مشاغل این برنامه شبیه ماهاراشترا مشاغل فصلی بودند. علاوه بر این برنامه، در برخی از ایالات، از جمله در کارناتاکا و بنگال غربی، غالباً به دلیل ناکافی بودن برنامۀ ملی برنامه های دیگری نیز در بخش عمومی روستایی وجود داشتند.

در پایان سال 2004، قانون تضمین اشتغال در پارلمان هند به تصویب رسید. این قانون حداقل صد روز کار با دستمزد حداقل را در بخش عمومی برای یک نفر از هر خانوادۀ تهیدست در هند تضمین می کند. هزینۀ ناخالص این قانون، هرگاه در سطح ملی به اجرا درآید، بین 6 تا 9 میلیارد دلار آمریکا یا بین 1 تا 1.6 درصد تولید ناخالص داخلی برآورد می شود. اما این طرح جایگزین بسیاری از طرح‌های موجود می‌شود، به نحوی که هزینه اضافی آن کمتر این مقدار خواهد بود؛ خاصه این که نهبه یکباره، بلکه به صورت مرحله ای به اجرا درخواهد آمد.

برنامه غذا به ازای کار در بنگلادش  نیز، که در اوایل دهه 1970 به اجرا درآمد، به طور مشابهی گسترش یافت و تا اواخر دهه 1980 تقریباً 100 میلیون نفر-روز در سال شغل ایجاد کرد. مطالعات در بارۀ این برنامه به این نتیجه رسیدند که آن نیز به خوبی هدف گذاری شده بود و فقر را به طور قابل توجهی کاهش داد.

افزودن دیدگاه جدید

متن ساده

  • No HTML tags allowed.
  • نشانی‌های وب و پست الکتونیکی به صورت خودکار به پیوند‌ها تبدیل می‌شوند.
CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید