مهرداد درویش پور

فمنیسم و جنگ
مهرداد درویش پور : ، در اتاق اینستاگرام گروه کار زنان
سه شنبه۹ فروردین ماه برابر با ۲۹ مارس ۲۰۲۲

فمنیسم و جنگ
مهرداد درویش پور : ، در اتاق اینستاگرام گروه کار زنان
سه شنبه۹ فروردین ماه برابر با ۲۹ مارس ۲۰۲۲
ساعت ۲۲:۰۰ به وقت ایران و ساعت ۱۸:۳۰ به وقت اروپای مرکزی
ساعت ۱۳:۳۰ به وقت شرق امریکا

در این گفتگو درباره تفاوت خیزش های خیابانی با ناجنبش های پیشین و جنبش های اجتماعی امروز نظیر جنبش معلمان و تقسیم یندی های جنبش ها بر اساس اهداف، ترکیب طبقاتی و سطح آنها توضیح داده شده است. همچنین این که خیزشهای خیابانی امروز درایران تا چه حد توانایی بدل شدن به یک جنبش را خواهند داشت با اشاره به جنبش امروز معلمان و خیزش اصفهان بررسی شده و چرایی خصلت پایدارتر و هدفمندتر، تشکل پذیری و رهبری صنفی جنبش معلمان و تاثیرات آن بررسی شده است.
همچنین در مورد این که آیا این خیزشها تا چه حد صنفی و مطالباتی یا سیاسی هستند یا تا تا چه حد از توانایی بدل شدن به جنبش های سیاسی برخوردارند نیز اشاره شده است. در آخر ضمن بررسی رویکرد بخشی از اپوزیسیون خارج از کشور و موضوع آلترناتیوسازی تاکید شده است فعالیت اپوزیسیونی برای گسترش اعتبار اجتماعی نیازمند گسترش گفتمان همبستگی و ریشه دواندن در این جنبش ها، همراهی و حمایت همه جانبه از آنها است.

در این سخنرانی که به مناسبت روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان روز یکشنبه 28 نوامبر به دعوت ایران آکادمیا و انجمن آزادی اندیشه صورت گرفت، نخست سخنران به ارائه تصویری آماری از خشونت و اشکال گوناگون آن پرداخت. سپس سه تئوری نظام جنسیتی نابرابر قدرت (مردسالاری)، نظریه میان کنشی و نظریه اینترسکشونالیتی در توضیح چرایی خشونت علیه زنان و دینامیسم آن مورد ارزیابی قرار گرفتند. در پایان به راه کارهای مبارزه با خشونت علیه زنان از جمله تقویت منابع قدرت زنان و کودکان در مبارزه با خشونت و تغییر الگوهای مردانه و اشاره شد.

نقطه عزیمت پژوهشهای ما به جای تاکید بر نقش تفاوتهای فرهنگی در بررسی مشکلات مهاجرتباران و همپیوستگی، تمرکز بر روابط اتنیکی همچون رابطه نابرابر قدرت و موقعیت طبقاتی پائین و تبعیضهای ساختاری است که حاشیه نشینی بسیاری از مهاجران را در بر داشته است. از نظر ما قومیت نه برپایه ویژگیها بلکه همچون نوعی از رابطه قدرت شکل گرفته و بیشتر مفهومی سوبژکتیو و نوعی از ساختمان بندی اجتماعی است که جز زبان مشترک (آنهم نه همیشه) بیشتر بر پایه حس تعلق و برداشت مشترک از تاریخ و فرهنگ استوار است تا یک عینیت اجتماعی.

تاکید شده است که در هیچ جای دنیا و از جمله در ایران تحولات اجتماعی از طریق نسخه های از پیش نوشته شده پیش نرفته و در بسیاری از موارد کنشگران اجتماعی با بروز فرصت سیاسی و "جرقه انفجار" در این خیزش ها غافلگیر شده اند که مسیر دیگری از تحول را رقم زده است. البته در این تحیل به پروبلکاتیک معنا و جایگاه فرصت سیاسی، جرقه انفجار و غافلگیری در تحولات اجتماعی همچون عناصری مهم در تحولات اجتماعی چندان پرداخته نشده است که جا دارد در فرصتی دیگر بررسی شود

گفتگوی تلویزیون اندیشه با مهرداد درویش پور و منصور فرهنگ
در این گفتگو هر دو میهمان به شانس توافق هسته ای بین جمهوری اسلامی و آمریکا پرداختند و تلاش برای کش و قوس مذاکرات توسط جمهوری اسلامی را بخشی از اعمال فشار بر آمریکا برای کسب امتیازات بیشتر دانستند.

گفتگوی رضا گوهرزاد با دکتر مهرداد درویشپور پیرامون تاثیر فراز طالبان به قدرت در روند صلح، دمکراسی، سکولاریسم و امنیت منطقه

حزب چپ ایران (فدائیان خلق) – گروه کار زنان در اتاق اتحاد چپ برگزار کرد:
سخنران: مهرداد درویشپور – استاد دانشگاه و پژوهشگر جنسیت
زمان: سهشنبه ۲۳ شهریور ۱۴۰۰ برابر با ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۱
ساعت: ۲۱:۰۰ به وقت ایران، ۱٨:۳۰ به وقت اروپای مرکزی، ۱۲:۳۰ به وقت شرق آمریکا و کانادا

حزب چپ ایران (فدائیان خلق) – گروه کار زنان در اتاق اتحاد چپ برگزار کرد:
سخنران: مهرداد درویشپور – استاد دانشگاه و پژوهشگر جنسیت
زمان: سهشنبه ۲۳ شهریور ۱۴۰۰ برابر با ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۱
ساعت: ۲۱:۰۰ به وقت ایران، ۱٨:۳۰ به وقت اروپای مرکزی، ۱۲:۳۰ به وقت شرق آمریکا و کانادا

گفتگوی تلویزیون کلمه با مهرداد درویش پور و حسن شریعتمداری درباره رابطه خیزش های اجتماعی، مسئله گذار و رویکرد اپوزیسیون است.

نگرانی از این که پرونده نوری در پی این بررسی های عظیم ممکن است به دلیل روابط دیپلماتیک و اقتصادی و سیاسی سوئد با ایران و حکم اعدام جلالی (شهروند سوئدی ایرانی تبار در ایران) به نوعی مصالحه منجر شود، دستکم در میان ایرانیان بسیار بالا است. ما در گفتگوهایی که پیش تر با وزارت امور خارجه سوئد در این باره داشتیم این دل نگرانیها را مطرح کردیم. در پاسخ وزارت امور خارجه سوئد یادآور شد دستگاه قضایی کشور مستقل است و دولت دخالتی درآن ندارد

در ادامه کشمکش بین مقامهای وزارت بهداشت و وزارت خارجه جمهوری اسلامی درباره وارد نشدن واکسن به ایران، مشاور علی خامنهای از محمدجواد ظریف حمایت کرد و سپاه پاسداران با تمجید از وزارت بهداشت، به ستاد ملی کرونا جایزه داد. در برنامه امشب می پرسیم چه اشخاص و نهادهایی شرایط بحرانی امروز را رقم زدند و با چه انگیزه هایی".

آیا اعتراضهای خوزستان به سوی سراسری شدن میرود؟
زمینههای این جنبش و تفاوتها و شباهتهای آن با دی ۹۶ و آبان ۹۸
جنبشهای اجتماعی در ایران و رابطه آن با اپوزیسیون
تبعیض اتنیکی و نقش آن در اعتراضهای خوزستان

در چند گفتگو (از جمله با کانال جمهوری ایرانی، تلویزیون کلمه، ایران اینترناسیونال) دربررسی اعتصاب کارگران و اعتراضات عمومی اخیر به قطع برق وکمبود آب وچشم انداز آن که به چالش هرچه بیشتر نظام در "میدان" در عصر "پسا انتخابات" منجر شده است، از جمله به نکات زیر پرداختم.

جامعه ایران و گرایشهای سیاسی آن به شدت متکثر است. برای نمونه همه "براندازان" از یک گرایش نیستند و در میان آنان از چپ گرایان رادیکال تا سلطنت طلبان و جمهوری خواهان و گروههای اتنیکی نیز وجود دارند . بگذریم از این که بسیاری هم به جای اصلاح طلب یا برانداز خود را تحول طلب میخوانند. وانگهی تداوم جنبش پوپولیستی در ایران مانع از آن است که کمتر کسی به جز "مردم" گروه خاصی را مخاطب خود قرار دهد!

در گفتگو با تلویزیون ایران اینترناسیونال درباره بیانیه تحریم انتخابات 150 نفر از کنشگران داخل و خارج از کشور که من هم یکی ازامضا کنندگان آن هستم، گفتم: تلاش حکومت برای انسداد سیاسی بیشتر و نگرانی از آینده، گرایش های گوناگون و سخت متکثر را در همگرایی گسترده در تحریم انتخابات به هم نزدیک کرده است. توضیح دیگرم این بود که بیش از این که بیانیه تحریم ها مردم مردد را به صرف نظر کردن از رای دادن وادارد، عمل شورای نگبهان، تهدید ها علیه تحریمیان و واکنش خامنه ای که نگرانی او را به نمایش می گذارد و نخستین مناظره مضحک انتخاباتی بردامنه تحریمیمان می افزاید. علاه برآن اشاره کردم این بیانیه تاکید دارد که "میدان" و "خیابان" (اعتراضات خیابانی، اعتصابات و حرکت های مستقل از حکومت) و نه صندوق رای به حوزه اصلی چالش نظام بدل شده است.

مهرداد درویشپور، استاد دانشگاه و فعال سیاسی جمهوریخواه همراه ما و شما میگوید: رای_نمیدهم

این شبه کودتای انتصاباتی برای یکپارچه کردن هرچه بیشتر نظام و بسته تر کردن آن را باید با تمام قوا برهم زد. امروز سلطنت طلب و جمهوری خواه و چپ و راست و اصلاح طلب و انقلابی و مذهبی و غیر مذهبی همگی باید در تحریم ملی این شبه انتخابات گسترده ترین همگرایی را نشان داده تا بتوانند این حرکت حکومت را به عقب رانده یا دستکم آنرا به شدت هزینه دار کنند.

تحریم انتخابات و تاثیر آن در اوضاع سیاسی و اجتماعی کشور
دکتر مهرداد درویش پور جامعه شناس و استاد دانشگاه ملاردالن در سوئد
در اتاق تلگرام "اتحاد چپ" به سؤالات پاسخ داد.
پنجشنبه 30 اردیبهشت 1400 برابر با 20 می 2021
زمان: ساعت 21:00 به وقت تهران، 18:30 به وقت اروپای مرکزی

ترس از بدتر شدن اوضاع البته بخشی از رئال پلیتیک برای جلب آرای مردم به شرکت کمتر در موقعیتهای معینی است که در همه جای دنیا شاهد آن بوده و هستیم. اما توسل به چنین روشی همچون یک قاعده، چه صادقانه باشد، چه عوامفریبانه، تنها روشی برای کاهش سطح توقعات مردم است که زهری برای دمکراسی است.

با آنکه تبعیضهای قومی و موانع ساختاری در حاشیهنشینی و جداسازی قومی بسیار مهم هستند، ممکن است این پرسش پیش بیاید که چهگونه برخی از خارجیتباران در جدال با موانع ساختاری موجود توانستهاند موقعیت خود را در جامعه بهبود بخشند؟ اگر بپذیریم انگیزه، پیشینه و توانایی افراد در میزان «بههم پیوستهگی» آنها نقش دارد، آیا تئوری تبعیض ساختاری با این خطر روبهرو نیست که این عامل های و کنش بین اشخاص و محیط را دست کم بگیرد؟ موضوعی را که در تنوع وضعیت زندهگی گروههای مختلف در محیطهای گوناگون مؤثراست؟

این سخنرانی که نگاهی ژرف، علمی و متفاوت به مقوله گفتمان امنیت گرایی و سیاست های همپیوستگی در سوئد و دیگر کشورها دارد توسط دکتر مهرداد درویش پور، استاد جامعه شناسی در دانشگاه ملردالن سوئد و مولف چندین کتاب مرتبط در این زمینه، ارائه خواهد شد.

برپایهی نظریهی تاریخیت آلن تورن جامعهشناس فرانسوی میبایست دربارهی ماهیت جنبشهای اجتماعی، بیش از بررسی زمینههای ظهور جنبشهای اجتماعی به درک هدفهایی که این جنبشها دنبال میکنند توجه کرد. از این منظر ریشهی انقلاب ایران را میتوان در قیام سال 42 جستجو کرد که با توجه به دیدگاههای آیتالله خمینی از همان آغاز انقلابی دينی، تجددستيز، پدرسالار، غرب ستیز و گذشتهگرا بود که در رويارويی با مدرنيزاسیون آمرانهی پهلوی بهراه افتاد.

در حوزه بدیل سیاسی، جمهوری خواهی مبتنی بر پارلمانتاریسم، دمکراسی و سکولاریسم شکل برتر راه حل ایجابی گذار به اقتدار عقلانی درایران است. ایران با دو تجربه اقتدار سنتی (موروثی) و کاریزماتیک (استبداد دینی) بیش ازهر زمان دیگری از زمینه گذار به اقتدار عقلانی و دمکراتیک برخوردار است. نه تجربه مشروطه خواهی در ایران به ثمر رسید ونه تجربه اصلاح طلبی دینی توانست هموارکننده گذار به اقتدار عقلانی و دمکراتیک در ایران شود. از این رو جمهوری خواهان همچون صدای سوم در نفی اقتدارهای موروثی، دینی و ایدئولوژیک مدتها است بر جمهوریت همچون مطلوب ترین آلترناتیو فراگیر تاکید کردهاند.

با شکست سیاست تهاجمی دستگاه ترامپ و سیاست های احتمالی معتدل تر از سوی آمریکا در دوران بایدن، گفتمان های متکی بر "رژیم چنج"، میلیتاریستی و خشونت بار که در چهار سال گذشته در ایران قوت گرفته بودند کمرنگ تر می شودند. امری که بخت استقبال از گفتمان تحول طلبی را دوباره افزایش میدهند.

شکاف جامعه آمریکا و تداوم شکاف عصر جنگ های داخلی و نگاهی به سیستم انتخابات کهنه شده و غیر دمکراتیک الکترال هم همچون میراثی از دوران برده داری و سیطره سفید ها نشانگر کدامین بحران ها در دمکراسی آمریکا هستند که نیازمند راه حل های نوین هستند؟

در این گفتگو با نگاهی تئوریک در حوزه تغییر جهانی از سه نوع مشی مبارزاتی نظریه ساختارگرایی انقلاب قهری، نظریه میان کنشی رفرمیستی و نظریه پسا ساختارگاریی "انقلاب ملکولی" یا "انقلاب اصلاح گرایانه" سخن گفتم و مطلوبیت نوع سوم رابرای تحول در ایران توضیح داده ام.

لینک های مصاحبه ها و سخنرانی های مهرداد درویش پور در ارتباط خشونت جنسی.

خشونت "خانگی" علیه زنان و به ویژه خشونت و آزار جنسی تنها بزهکاری و جرمی در دنیا است که در آن به جای مرتکب شونده قبل از همه قربانی احساس گناه، شرم یا بی آبرویی کرده و در بسیاری از اوقات خود را مقصر می داند. امری که رغبت و جرأت آنان را در اعتراض به این خشونت ها کاهش داده و حتی ترس از مقصر شناخته شدن و نکوهش شدن توسط افکار عمومی باعث سکوت قربانیان می شود.