مقدمه

در طول شهریور و مهرماه، جند گروه، سازمان و اتحاد سیاسی مخالف جمهوری اسلامی و مدافع دمکراسی و گذار به دمکراسی، در کشورهای مختلف، کنفرانس و کنگره برگزار کردند.

همبستگی جمهوری خواهان ایران، شورای مدیریت گذار (تازه تاسیس)، حزب دمکرات مشروطه - لیبرال دمکرات ، اتحاد جمهوری خواهان و برخی نیروهای مشابه.

محور اصلی گفت وشنود همه این نیروها و کنفرانس‌ها، وضعیت سیاسی جامعه، شرایط و چگونگی گذار بوده است. آنچه در میان نیروهای جمهوری خواه برجسته بود، تلاش برای گسترش همکاری ها و ایجاد ائتلاف میان جمهوری خواهان بود. و انچه درمیان همه تشکل‌های یاد شده محسوس بود، علیرغم برخی پرخاشگری‌ها و برخورد افشاگرانه توسط بعضی از فعالان این تشکل‌ها، فعال‌ترشدن و راه‌جوئی برای برقراری گفت وشنود و فهم همدیگر درجهت رفع مشکلات در اه گدار بود.

من درطول سه دهه گذشته مقالات زیادی در باره ضرورت همکاری و اتحاد میان نیروهای آزادی خواه و دمکرا ت در راستای ایجاد رژیم دمکراتیک نوشته ام؛ از جمله در سال 1369 در یک مصاحبه با فرخ نگهدار گفتم: « رژیم اسلامی عامل اصلی اشاعه فرهنگ و سنن عقب مانده، مانع رشد و شکوفائی اندیشه و فرهنگ و فضای دمکراتیک و باز سیاسی است.»

نوشتم:«درشرایط کنونی از مهمترین وظایفی که که پیشروی احزاب، سازمان‌ها و نیروهای ترقی‌خواه کشور قرار دارد، تلاش و همکاری در راه نوسازی افکار وفرهنگ جامعه درجهت اندیشه و فرهنگ دمکراتیک و آزادی، همکاری و اتحاد با هم حول فشار آوردن به رژیم درجهت تحقق آزادی های سیاسی، آزادی احزاب و انتخابات آزاد است.

تاکید کردم :«ازاین طریق است که نیروهای اپوزسیون رژیم می توانند به هدف خود که برکناری این رژیم و ایجاد یک رژیم دمکراتیک است برسند:» 1-

امروز می خواهم بازهم در باره همکاری و اتحاد بنویسم.

مهمترین رویکردها و اقدامات لازم درجهت گذار دمکراتیک به دمکراسی

1- به رسمیت شناختن استقلال فکری و برنامه‌ای و سازمانی نیروهای مدافع آزادی و دمکراسی؛

2- رویکردِ خردمندانه و دمکراتیکِ نیروهای ملی-دمکراتیکِ (چپ و میانه و راست) متشکل و غیرمتشکل به همدیگر؛

3- گفت و شنود و هم‌اندیشی برای فهم همدیگر، راه یابی برای همکاری و رفع مشکلات راه

4 - توجه و تاکید بر وجوه اشتراکات حول بنیانهای دمکراسی و گذار دمکراتیک و مسالمت آمیز به دمکراسی در عین حال نقد سیاستهای و رفتار و بیان شفاف و اشکار تفاوتها و اختلافات در سپهر عمومی.،

5- پرهیز از قطب سازی و ایجاد دو قطب متضاد میان طرفدران گذار دمکراتیک به دمکراسی

6- تلاش مسؤلانه و پی‌گیرانه فکری، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی برای پایان دادن به پراکندگی و تفرقه میان نیروهای آزادی‌خواه، عدالت‌جو و دمکرات کشور درجهت سازمان یابی و متشکل شدن آنها در سازمانها واحزاب

7 – همکاری‌های عملی حول اشتراکات در ر استای گذار دمکراتیک

8- تلاش برای پیوند با کنشگران جنبش‌های مردم‌نهادِ (زنان، کارگران، معلمان، دانشجویان و مدافعان حفط محیط زیست و صلح)؛

9- حمایت و پشتیبانی از خواسته های برحق و دمکراتیک جنبش‌های مردم‌نهاد و کمک به سازمان‌یابی و ارتقای آنها؛

10- تلاش برای ایجاد امید، اعتماد، همبستگی و اراده‌ی ملی در جهت کاهش مخاطرات و هزینه‌ها و تسهیل راه گذار دمکراتیک ومسالمت آمیز به دمکراسی.

- نظر به مصالح ملی و مردمی جامعه و کشورمان؛

- باتوجه به قواعد اساسی دمکراسی و پذیرش حق شهروندان و مردم برای بر قراری حاکمیت ملی - مردمی خود و اتنخاب شکل دولتِ مدرن دمکرات؛

- نظر به مبرمیتِ و اهمیت ایجاد امید، اعتماد، همبستگی و اراده ملی در راستای گذار از جمهوری اسلامی به دمکراسی.

لازم است موارد زیر مورد توجه طرفداران گذار دمکراتیک به دمکراسی قرار بگیرد.

1- لازم است سازمان‌ها، احزاب و دیگر نیروهای جمهوری‌خواه سکولار - دمکرات، متشکل‌تر و منسجم‌تر شده و با حفظ هویت و استقلال سازمانی خود، ائتلافی فراگیرجمهوری خواهی تشکیل بدهند.

ائتلاف فراگیر جمهوری‌خواهی عرفی (سکولار)، فعالیت فکری و فرهنگی و سیاسی مشترک و متحد و انعکاس آن در سپهر عمومی و اذهان شهروندان و مردمان داخل و خارج کشورمان. این تلاش‌ها می‌توانند گام مهمی در جهت ایجاد امید، اعتماد و همبستگی و اراده ملی در راستای گذار به دمکراسی و جمهوریت سکولار دمکرات باشد،

2- نیروهای چپ طرفدار دمکراسی و گذار مسالمت آمیز و دمکراتیک به دمکراسی، لازم است تشکلی فراحزبی وفراگیر برای همکاری حول اشترکات برنامه ای و سیاسی خود تشکیل بدهند. نیروهای پراکنده چپ ایران، بیش از هرزمان و هر نیروی دیگر به تشکل یابی و حضور فعال فکر، فرهنگی و سیاسی دارند. درصورتیکه نیروهای چپ ایران در حالت پراکندگی و تفرقه واقعا موجود بمانند، روشن است که نخواهند توانست نقش جدی در پروسه گذار به دمکراسی داشته باشند. لازم است نیروهای چپ ایران، ایفا گر نقش مهمی در امید و اعتماد افرینی و ایجاد همبیستگی ملی باشد.

3. لازم است نیروهای سیاسی ملی - مذهبی، به پراکندگی خود پایان داده و حزب یا تشکل دمکراتیک مورد نظر خودرا تشکیل دهند. پراکندکی افراد طرفدار آزادی و دمکراسی از جمله نیروهای ملی مذهبی طرفدار آزادی، دمکراسی و جمهوری سکولار دمکرات، از آسیبهای فرایند ناتمام تشکل پذیری و حزبیت در جامعه ماست. لازم است این آسیب رفع و این پراکندگی پایان داده شود.

روشن است که این نیروها در صورت متشکل شدن، می توانند نقش موثری در تحقق استراتژی گذار به دمکراسی ایفا کنند.

4- نیروهای مشروطه خواه مخالفِ دخالتِ دولتهای خارجی در امر دولت سازی برای ایران، لازم است تکیف خود را با شاه پرستان و طرفداران دیکتاتوری رژیم سابق روشن سازند و حزب یا جبهه دمکراتیک مورد نظر خودرا تشکیل دهند( نه تشکل شاه محور ).

- متشکل تر شدن نیروهای چارگانه فوق و دیگر نیروهای مشابه و تشکیل ائتلاف فراگیر جمهوریخواهی و ائتلاف مشروطه خواهی و ورود به گفت وشنود و مذاکره با هم درجهت راه یابی برای همکاری حول گذار دمکراتیک و مسالمت آمیز، می تواند هزینه و خطرات را کاهش و راه را تسهیل کند.

موارد فوق گام‌های ضرور، سنجیده و از الزاماتِ گذاربه دمکراسی و تحقق برقراری حاکمیت مردم و نظام سیاسی - اجتماعی دمکراتیک است.

تجربه نشان می دهد که نمی توان عده ای را دور خود جمع کرد و مدیریت گذار تشکیل داد و بر این گمان بود که هزاران فرد ذیصلاح و چندین وچند سازمان و اتحاد به مدیبریت ما خواهند پیوست. رویکردهای هژمونیک، فرد محور و عمودی به دیگر نیروهای سیاسی - حتی نیروهای هم جهت وهم سیاست - عاملِ مهم در ایجاد انشقاق و انشعاب ها در تشکلها واتحاد ها بوده است.

معمولا افرادی که خودرا محور و برفراز حزب، سازمان و اتحاد ها می دانند هر جا که نقش محوری در ایجادِ تشکلها و اتحاد پیدا می کنند ، آنها را دچار انشقاق می کنند.

واقعیت این است که ایجاد امید، اعتماد، همبستگی و اراده ملی، در گرو افکار،گفتار، رفتار، تلاش های عملی و مدیریت صادقانه، دمکراتیک و اعتماد برانگیز نیروهای سیاسی طرفدار آزادی و دمکراسی است.

لازمه تشکیل مدیریت امید آفرین و اعتماد برانگیز گذار به دمکراسی، به رویکرهای دمکراتیک و تعاملی به همدگیر و تنظیم قواعد دمکراتیک با هم برای مدیریت گذار است.

پیش بسوی ایجاد امید، اعتماد، همبستگی و اراده ملی در راه گذار به دمکراسی