از برجام چه خبر؟

روز پنجشنبه، 10 نوامبر، رویترز گزارش داد که جمهوری اسلامی ایران با سفر ناظران سازمان بین‌المللی انرژی اتمی موافقت کرده و برای پاسخ دادن به سؤالات آژانس در بارۀ کشف اورانیوم در سه نقطۀ اعلام نشده در ایران موافقت کرده است.
اهمیت خبر این است که جمهوری اسلامی پیشتر، وجود اورانیوم در این نقاط را یا تکذیب می کرد یا "منتفی نمی دانست" که جاسوسانی، به آدرس اسرائیل، عمداً در این نقاط اورانیوم گذاشته باشند؛ و بر برائت خود چندان مصر بود که بستن این پرونده را پیش شرطی برای توافق حول "احیای برجام" قرار داده بود.
"نرمش" جمهوری اسلامی برای پاسخگوئی به سؤالات آژانس طبعاً به گمانه زنی در طرفهای مذاکره راه برده است. رویترز نوشته است که برخی دیپلماتها بر این نظر اند که  توافقات اخیر جمهوری اسلامی تنها تلاشی است برای تقلیل حمایت از قطعنامه ای احتمالی در شورای حکام آژانس. به زعم آنها "رفتار ایران همیشه همین بوده است. آنها پیش از هر جلسۀ شورای حکام اعلام می کنند که می خواهند اقدام کنند."
سوای این که دیپلماتهای مورد اشارۀ رویترز از تجربۀ خود سخن می گویند یا نه، اعلام آمادگی جمهوری اسلامی این بار می تواند انگیزۀ نهائی دیگری داشته باشد: اگر کاهش فشار شَورای حکام آژانس انگیزۀ مستقیم جمهوری اسلامی هم برای این "نرمش" باشد، انگیزۀ نهائی آن تقویت موقعیت خود برای مقابله با جنبش "زن، زندگی، آزادی" است. برخلاف بسیاری ارزیابیها و "ارزیابی نمائیها" دایر بر نزدیک بودن جمهوری اسلامی به نقطۀ گریز هسته ای، به زعم من این ارزیابی واقعی نیست و خرید زمان برای جمهوری اسلامی در کادر برنامۀ هسته ای اش از اهمیت درجۀ اول برخوردار نیست. آن چه امروز برای جمهوری اسلامی اولی است، مواجهه با جنبش گفته شده است.