کار کودک: علل و عواقب تداوم فقر بخش ششم

2.2 کار کودک و فقر: نگاهی به کودکان و خانوار – ادامه

تحقیق حاضر با تبیین کمّی درآمد واقعی کودکان کار، یا آنچه ادعا می شود به آنها پرداخت می شود، "درآمد خانوار بدون کار کودکان" را تخمین می زند. لازم به ذکر است که در تحقیق از درآمد خانوار در کاستاریکا با خانواده هائی مواجهیم با "درآمد نامعلوم"، به این معنی که درآمد آنها از شغل اصلی که عاید یکی از اعضای آنها می شود، نامشخص است. ما این طبقه بندی برای این کشور همچون درصدی از خانواده ها با درآمد حفظ کرده ایم. این تحقیق همچنین برخی از خانواده ها با درآمد صفر را شامل می شود، که خارج از دایرۀ "اندازه گیری فقر" قرار می گیرند، با این حال، این گروه از خانواده ها نیز مشمول تحقیق حاضر شده اند، زیرا در برخی از این خانواده ها درآمد حاصل از کار کودکان تنها منبع درآمد آنهاست.

در جدول 1 در پائین، توزیع کودکان کار در رده سنی 5 تا 14 سال بر حسب درجه بندی فقر خانوار و مبتنی بر درآمد خانوار بدون احتساب درآمد حاصل از کار کودکان به دست داده شده است. در کستاریکا، 12.3 درصد از کودکان کار در رده سنی 5 تا 14 سال، به خانواده های با درآمد نامعلوم تعلق دارند. از این رو تحلیل ما از این کشور، طبق آنچه در بالا توضیح داده شد، تنها ناظر بر 87.7 درصد خانواده هاست که درآمدی برابر صفر یا شناخته شده دارند. 

کستاریکا بولیوی  گواتمالا

تعداد کل کودکان کار   49229  414378 519503

توزیع نسبی    100 درصد 100 درصد 100 درصد

در خانواده های با درآمد نامعلوم  12.3 درصد 0.0 درصد 0.0 درصد

خانوار فقیر   45.5 درصد 91.7 درصد 83.8 درصد

زیر فقر مفرط  22.8 درصد 85.0 درصد 60.9 درصد

از فقر مفرط تا فقیر 22.7 درصد 6.7 درصد 22.9 درصد

خانوار غیرفقیر

از فقیر تا 1.4 فقر  10.2 درصد 3.9 درصد 6.9 درصد

جدول 1: توزیع نسبی کودکان کار 5 تا 14 ساله در سه کشور کستاریکا، بولیوی و گواتمالا

بر اساس درجه بندی فقر خانوار و برحسب درآمد خانوار بدون احتساب کار کودکان

چنان که در جدول بالا دیده می شود، بخش عمده‌ای از کودکان کار در رده سنی 5 تا 14 سال، متعلق به خانواده های فقیر اند و بخش قابل توجهی از آنها حتی به خانواده های با فقر بسیار حاد تعلق دارند. در اینجا فقر به عنوان "کمبود یا فقدان درآمد" تعریف می‌شود، به این معنا که درآمد سرانهٔ خانواده برای تهیۀ کالاها و خدمات اساسی لازم برای زندگی کافی نیست (فقر) و حتی برای تأمین غذای اساسی لازم نیز کفاف نمی دهد (فقر مفرط). 

در حالی که در کستاریکا 45.5 درصد کودکان کار متعلق به خانواده های فقیر اند (22.8 درصد به خانواده های با فقر مفرط)، در گواتمالا این رقم برابر 83.8 (60.9 درصد در فقر مفرط) و در بولیوی برابر 91.7 درصد است (85.0 درصد در فقر مفرط). همچنین، دیده می شود که درصد قابل توجهی از کودکان کار به خانواده های با درآمدی کمی بیشتر از خط فقر تعلق دارد. در این گروه، ما 1.4 برابر خط فقر را به عنوان خط مرجع قرار داده ایم.

این اختلافات بزرگ در پدیدهٔ فقر در سه کشور مورد بررسی، مؤید یک نتیجۀ روشن اند: وجود ارتباطی اکید بین کار کودک و فقر، فقر به عنوان عامل تعیین کنندۀ کار کودک.

در جدول 2، تخمین فقر منتج از این مطالعه نشان داده شده است. در اینجا از خطوط رسمی فقر (مثل هزینهٔ سبد غذایی و سایر کالاها و خدمات اساسی)، درآمد خانوار بدون کار کودکان و شامل کار کودکان استفاده شده است. این تخمین به دلایل مختلفی از تخمین رسمی متفاوت است. دلیل اصلی این تفاوت استفاده از درآمد به جای مصرف است. هدف از این مقایسه این است که نشان داده شود کار کودکان در کاهش شاخصهای سراسری فقر، بسیار مؤثر است.

سطح فقر با احتساب کار کودکان

سطح فقر بدون احتساب کار کودکان  فقر مفرط فقر مفرط تا فقر فقر تا 1.4 فقر بالاتر از 1.4 فقر کل

کستاریکا*

فقر مفرط 15.3 %       5.3 % 0.3 % 0.0 % 20.9 %

فقر مفرط تا فقر 0.0 % 19.6 % 5.8 % 0.7 % 26.2 %

فقر تا 1.4 فقر 0.0 % 0.0 % 7.2 % 4.9 % 12.1 %

بالاتر از 1.4 فقر 0.0 % 0.0 % 0.0 % 40.8 % 40.8 %

کل 15.3 % 24.9 % 13.3 % 46.4 % 100 %

بولیوی

فقر مفرط 65.1 %        13.2 % 1.9 % 1.3 % 81.5 %

فقر مفرط تا فقر 0.0 % 4.1 % 3.0 % 0.7 % 7.8 %

فقر تا 1.4 فقر 0.0 % 0.0 % 3.1 % 1.9 % 5.0 %

بالاتر از 1.4 فقر 0.0 % 0.0 % 0.0 % 5.7 % 5.7 %

کل 65.1 % 17.3 % 8.0 % 9.6 % 100 %

گواتمالا

فقر مفرط 47.4 % 10.0 % 0.0 % 0.0 % 57.4 %

فقر مفرط تا فقر 0.0 % 21.6 % 3.5 % 0.2 % 25.2 %

فقر تا 1.4 فقر 0.0 % 0.0 % 4.7 % 3.1 % 7.7 %

بالاتر از 1.4 فقر 0.0 % 0.0 % 0.0 % 9.6 % 9.6 %

کل 47.4 % 31.6 % 8.1 % 12.9 % 100 %

* در محاسبات، خانواده های با درآمد نامعلوم منظور نشده اند، اما خانواده های با درآ»د صفر منظور شده اند.

جدول 2: تأثیر کار کودکان در تخمین از سطح فقر سراسری خانوار در سه کشور کستاریکا، بولیوی و گواتمالا