روند عقب نشینی گلوبالیزاسیون

پروسه تولید از دو زاویه مختلف به مشکلات نئولیبرالیسم - و بنابراین گلوبالیزاسیون - آگاه می‌شد. اولا تولیدقطعات باید درمنطقه نزدیک‌تری انجام بگیرند و ثانیا نیازمندی‌های تولید باید از امنیت سیاسی برخوردار باشند.  این‌چنین بود که اکنون پروسه ی عقب نشینی گلوبالزاسیون شروع شده است. هنوزهم فاکتور ارزان تمام شدن بلافاصله ی تولید مهم است ولی فاکتورهای دیگر - از قبیل فاصله و امنیت سیاسی هم اهمیت یافته اند. نمونه نتایج را در مورد مکزیک می‌یابیم که شرکت‌های مختلف امریکائی برای تولید قطعات پرداخته‌اند. هندوستان ویتنام هم از این روند سود می‌برند. ولی تجربه چین تکرار نمی‌شود. همه شرکت‌های چند ملیتی - و دولتهای غربی - از این تجربه آموخته اند که باید با احتیاط بیشتری عمل کنند. اجناس مختلف گران‌تر تمام می‌شوند و رشد اقتصادی دنیا هم کمتر می‌شود.