نقش حمایت اجتماعی در امحای کار کودک بخش یازدهم

2. حمایت اجتماعی به عنوان پاسخ سیاستگزارانه به کار کودک: شواهد چه می گویند؟
    3. کمکهای غیرنقدی
یافته های کلیدی

داده ها در مورد کمکهای غیر نقدی محدود اند. این داده ها حاکی از آنند که:

• تغذیه در مدرسه یا جیره غذایی در خانه تاثیرات معنی داری بر ثبت نام و حضور در مدرسه دارد، از این رو به طور بالقوه باعث کاهش در کار کودکان می شود؛
• در زمان‌های سخت، مشروط کردن کمکها به برنامه های تغذیه در مدرسه می تواند برای حفظ کودکان در مدرسه و دوری از کار مؤثر باشد؛
• میزان کمکهای غیرنقدی یک پارامتر مهم برای اثربخشی برنامه در کاهش و جلوگیری از کار کودکان است؛
• به نظر می‌رسد که کمکهای غیرنقدی در مبارزه با کار کودکان - در مقایسه با کمکهای نقدی با مبلغ مشابه، که امکان انعطاف در هزینه های خانوار فراهم می کند - کمتر مؤثر است؛
• کمکهای غیرنقدی با مشکلات اجرائی و لجستیکی بسیاری مرتبط با تحویل و نظارت بر آنها همراه اند. این وضع موجب نگرانی از کارایی این نوع کمک است؛
• این مطالعه هیچ موردی از تأثیر کمکهای غیرنقدی را بر کار خطرناک کودکان شناسایی نکرد.

کمکهای غیرنقدی بخشی از هزینه‌های مصرف خانوار را پوشش می‌دهند، بنابراین نیاز به توسل به کار کودکان برای تهیه کالاهای معینی را محدود می کنند. اما این کمکها در مقایسه با کمکهای نقدی، امنیت درآمدی برای خانواده های ذینفع ایجاد نمی کنند. با این حال، می توانند هزینه های خانواده را برای مصرف کالاهای معین محدود کنند و بنابراین بالقوه بر نتایج توسعه انسانی اثر مکملی داشته باشند.

در سطح جهانی، با آسانتر و کم‌هزینه تر شدن پرداخت کمکهای نقدی از طریق دیجیتالی سریع، این نوع کمکها به تدریج جایگزین کمکهای غیرنقدی شده‌اند. این نوع کمک همچنین به برخورداران از آن امکان می دهند که از پول نقد برای رفع نیازهای متعدد، غیر از غذا یا کالاهای خاص استفاده کنند. با این وجود، کمک غیرنقدی در قالب تغذیه در مدرسه یا حمایت از هزینه های آموزشی همچنان به طور گسترده اجرا می شود و همچنان در کشورهای با درآمد کم و متوسط در حال گسترش است.

شواهد قبلی در مورد کمکهای غیرنقدی بر برنامه‌های تغذیه در مدرسه و جیره بندی در خانه در بنگلادش و بورکینافاسو متمرکز بودند. این شواهد حاکی از کاهش مقبولی در کشیده شدن کودکان به فعالیتهای اقتصادی بودند اما تأثیری را در میزان کار خانگی کودکان نشان نمی دادند.

بررسی حاضر شامل چهار مطالعۀ اخیر می شود که تأثیر کمکهای غیرنقدی را بر زمان اختصاص یافته به کار و تحصیل توسط کودکان می سنجند، یک مطالعه که به طور خاص تأثیرات کمکهای غیرنقدی برای حذف کار کودکان را تجزیه و تحلیل می کند و مطالعه دیگری که به مناطق متاثر از درگیریهای نظامی در مالی می پردازد. نتیجۀ ترکیبی این مطالعات حاکی از آن است که:

• اثرات حمایتی ناشی از اصلاحات آموزش اجباری رایگان در چین شیوع کار کودکان را - که در مطالعه حاضر "کار در زیر حداقل سن" تعریف شده است - کاهش داد، اما فقط برای پسران. برنامۀ "حمایت غذائی" در مکزیک، شیوع و شدت حضور کودکان در فعالیتهای اقتصادی را در خانواده های با درآمد متوسط کاهش داد. با این حال، همانا کمکهای نقدی (با مقدار مشابه) بودند که فقیرترین خانوارها را قادر ساخت تا مشارکت کودکان را در فعالیت های اقتصادی کاهش دهند، و نه سبدهای غذایی. برنامه "برنج برای فقرا" در اندونزی هیچ تاثیری بر حضور کودکان در فعالیتهای اقتصادی به بار نیاورد.
• در مناطق متاثر از درگیریهای نظامی در مالی، تغذیه در مدرسه در کاهش ماه های سپری شده در مزرعه مؤثر افتاد، اما توزیع عمومی غذا حضور در کار مزرعه را افزایش داد. تأثیر برنامۀ توزیع عمومی غذا بر حضور دختران در کار مزرعه کمتر، در حالی که برنامۀ تغذیه در مدرسه، منجر به کاهش قابل توجهی در زمان صرف شده برای کشاورزی و پرورش حیوانات توسط دختران شد.

یک ملاحظه مهم در بارۀ کمکهای غیرنقدی، هزینه های جنبی ای اند که خانواده ها برای دسترسی به این کمکها باید متحمل شوند. مثلاً محدودیتهایی مانند عدم دسترسی به فروشگاه های خاص در روزهای خاص منجر به ناتوانی برخی خانواده های واجد شرایط در دریافت کمکهای غذائی می شوند. ضعف در نظارت بر علل عدم دسترسی به این کمکها یا بهره گیری محدود از آنها از اثربخشی این کمکها می کاهد و در نهایت به ماندن کودکان در، یا کشیده شدن آنان به، بازار کار می انجامد.