صورتبرداری از خطرات کار کودک در زنحیره های تأمین جهانی بخش پانزدهم

نوشته راشل جکسون، از انتشارات یونیسف

6 چالشها و نوآوریها

6.1 چالشهای پاسخ سنتی به کار کودک در زنجیره های تأمین

در مواقعی که شرکتها درصدد رسیدگی به کار کودک در زنجیره تامین خود برآمده اند، پاسخ سنتی آنها این بوده است که به ملموسترین مسائل مربوطه توجه کنند. محل ملموسترین مسائل هم معمولاً ردیف 1 زنجیره تأمین است، که در آن پیوند بین خریدار و تأمینکننده واضح و مستقیم است، جایی که مسئولیت شیوههای کار تعریف شده تر به نظر میرسد، و در آن قرارداد میتواند به ایجاد اهرمی برای تأثیرگذاری و تغییر رویهها مطابق با انتظارات خریدار یا استانداردهای موجود کمک کند. با این حال، چنان که در این گزارش نشان داده شده است، در کل زنجیره تامین یک شرکت زنجیره تامین ردیف 1 معمولاً جایی نیست که بیشترین خطر برای کودکان وجود داشته باشد. بنابراین، شرکتها باید درصدد برآیند در آنجاهائی که واقعاً بیشترین خطرات متوجه کودکان اند، حضور داشته باشند و به چگونگیهای تأثیرگذاری در چنین محیطهائی و نه در آن جاهائی که می توانند راحتتر عمل کنند، پاسخ دهند.

یک نگاه عمیقتر به لایه های 2، 3 و 4 زنجیره تامین، که ضرور هم هست، ممکن است چالشهای برجسته و یگانه ای را برای پاسخهای سنتی به کار کودکان در زنجیره تامین به بار آورد. مثلاً، آشکار شود که شناسایی بازیگران زنجیره تأمین معینی ممکن است دشوار باشد، یافتن اهرمی برای تأثیرگذاری و تغییر رویههای فعلی که منجر به کار کودکان میشود ممکن است چالشبرانگیز باشد، یا استفاده از همان ابزار مورد استفاده برای بازیگران ردیف 1، مانند چرخههای حسابرسی و برنامههای اقدام اصلاحی، ممکن است در ردیفهای بعدی کمتر مؤثر باشد یا مؤثر نباشد.

شناسائی عاملهای زنجیرۀ تأمین در فراسوی ردیف 1

شناسایی تولیدکنندگان یا تامین کنندگان زنجیره تامین در ردیف 1 اغلب مستلزم جمع آوری اطلاعات از فروشندگان یا عوامل دخیل در تأمین محصول است. این می تواند یک مانع کوچک اما منطقاً قابل مدیریت باشد. اما وقتی در ردیفی فراتر از ردیف 1 به تامین کنندگان قطعات و مواد خام در زنجیره تامین نگاه می کنید، چنبرۀ متشکل از واسطه ها، معامله گران، نمایندگان، خریداران و تامین کنندگان می تواند نفوذ ناپذیر و رهائی ناپذیر باشد.

شرکتهای دم افزونی برای اطمینان از امکان ردیابی مسیر محصولات خود تلاش میکنند. قابلیت ردیابی به معنمای «توانایی شناسایی و ردیابی تاریخچه، توزیع، مکان و کاربرد محصولات، قطعات و مواد، برای اطمینان از قابل اعتماد بودن ادعاهای پایداری، در زمینههای حقوق بشر، کار (شامل سلامت و ایمنی)، محیط زیست و مبارزه با فساد» است. شرکتها تلاشهائی را از جمله برای ردیابی در زنجیرههای تأمین پنبه ارگانیک، مواد معدنی در مناطق مورد منازعه، کاکائوی تجارت منصفانه (Fairtrade cocoa)، چوب پایدار، ایمنی مواد غذایی از جمله بیماری جنون گاوی و غیره انجام دادهاند. روشهای مختلفی برای ردیابی ورودیهای مواد در زنجیره تامین وجود دارند، مانند برچسبگذاری و تفکیک این مواد در طول پروسۀ تولید، که اجازه میدهد منشاء آنها از طریق ورودشان به هر لایه جدید زنجیره تامین ردیابی شود. با این حال، این روند همیشه ساده نیست.

چالشهای قابل ردیابی شامل عدم تمایل بازیگران بالادستی به افشای روابط تجاری خود با برندها و خریداران در ردیفهای پایینتر زنجیره است که همیشه آنها را به عنوان مشتری یا سهامدار نمیشناسند. معمولاً واسطهها در زنجیره تأمین از ترس قطع شدن رابطه تجاری شان،

از منابع تأمین خود محافظت میکنند. با این حال، این نگرانیها را میتوان از طریق قراردادهای عدم افشا یا انواع دیگر تعهدات قراردادی، یا صرفاً با تکیه بر رابطه با واحد تجاری که از آنها خرید میکند، برطرف کرد. هر شرکت کننده در زنجیره تامین به یک بازیگر مهم در باز کردن قفل دسترسی به ردیف بعدی زنجیره تبدیل می شود.

مثلاً برخی از شرکتهای تولیدکننده پوشاک فضای باز که بر روی قابلیت ردیابی تأمین پر قو و غاز در زنجیره تأمین خود کار میکردند، به تأمینکنندگان پر مستقر در آمریکا متکی بودند، تا دسترسی به اطلاعات مربوط به فرآورندگان پر در اروپا و آسیا را ممکن سازند، زیرا این فرآورندگان مواد اولیه را به تأمینکنندگان آمریکایی ارائه میدادند. با تشکیل کمیتۀ مخصوصی توسط اتحادیه صنعت فضای باز، برندها و تأمینکنندگان توانستند برای تعیین انتظارات در زمینه ردیابی تأمین پر و تسری این انتظارات به مرحله بعدی زنجیره، با یکدیگر همکاری کنند. حضور تأمینکنندگان امریکائی پر غاز و مشارکت آنان در بحثها با تأمینکنندگان مواد اولیه در مراحل بالادستی، به باز شدن درها و افزایش شفافیت برای برندها کمک کرد