سال ۲۰۲۵، مجله‌ای پر زرق‌وبرق، ایلان ماسک را برای بار هزار و دویست و پنجاه‌و‌هفتم به عنوان «کارآفرین سال» معرفی کرد. دلیلش؟ خلق ۱۴۳٬۴۶۷ شغل!
عدد بزرگی‌ست، نه؟ اما اگر از نزدیک نگاه کنید، خواهید دید این شغل‌ها بیشتر شبیه سیارات مریخی‌اند: از دور قشنگ، از نزدیک خالی از اکسیژن.
ماسک، در سخنرانی خود گفت:
«من کارآفرینم، نه کارفرما!»
و راست می‌گفت. چون در شرکت‌هایش، کارمندان چنان سخت کار می‌کنند که انگار او اصلاً حضور ندارد! در واقع اگر کسی استعفا دهد یا از شدت خستگی بیهوش شود، احتمالاً فقط سیستم هوش مصنوعی متوجه می‌شود.
در تسلا، کارمندان باید برق در رگ‌هایشان بدود. در اسپیس‌ایکس، هدف این است که آن‌قدر سریع کار کنند که قبل از پرتاب موشک، خودشان از زمین جدا شوند. در توییتر (ببخشید، «ایکس»)، همگی آن‌قدر در استرس تغییرات ناگهانی هستند که صبح‌ها با نام جدید شرکت از خواب بیدار می‌شوند.
ماسک به‌درستی کارآفرین است، نه کارفرما. چون کار را می‌آفریند، بعدش خودش هم می‌رود سراغ سیاره بعدی!
وقتی از او پرسیدند «چطور ۱۴۳ هزار شغل آفریدی؟»، گفت:
«خیلی راحت، فقط چند بار دستور اخراج بزرگ دادم تا بقیه برای حفظ کارشان دو برابر کار کنند! این یعنی رشد بهره‌وری.»
البته نباید فراموش کرد که او واقعاً آینده‌نگر است. اگر روی زمین فرصت کاری نباشد، در مریخ که هست! شاید آنجا شعار شرکت جدیدش چنین باشد:
«اگر از کار کردن روی زمین خسته شدی، در مریخ به تیم ما بپیوند!»
به هر حال، ایلان ماسک کارفرما نیست؛ او کارآفرین است.
یعنی همان کسی که شغل می‌سازد، ولی وقت ندارد حقوق بدهد، چون مشغول ساختن آینده‌ای است که فعلاً هیچ‌کس مرخصی در آن ندارد.
مسعود شب افروز
نوامبر ۲۰۲۵
افزودن دیدگاه جدید