کمتر از یک ماه زمان تا برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی، مانده است. سایت «به پیش» در نظر دارد تا از طریق تدارک پرسش هایی، گفتگو و بحث پیرامون انتخابات و سیاست در قبال آن را به بحث، و چالش در میان کنشگران سیاسی تبدیل نماید. متنی که مشاهده می فرمایید، پاسخ رفیق پیمان نیکو نگر از کنشگران سیاسی در داخل کشور است، به این پرسش ها.
------------------
۱ - شما فضای سياسی کشور را قبل از انتخابات چگونه ارزيابی می کنيد؟
در ماه های گذشته افزایش فشار های اقتصادی و اجتماعی که نشأت گرفته از سیاست های لیبرالی و نولیبرالی حکومت بوده منجر به اعتراضات معیشتی و نارضایتی های عمومی توده های مردم از حکومت و سایر قوای رژیم گردید، پس از سرکوب سنگین معترضین در آبان ماه که باعث افزایش نارضایتی بیش از پیش نسبت به رژیم شده بود و احتمال تحرکات و اعتراضات بعدی را افزایش می داد، موضوعی معادلات سیاسی داخل کشور را تحت الشعاع خود قرار داد:
ترور قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس توسط آمریکا
با ترور قاسم سلیمانی توسط آمریکا و تقابل موشکی رژیم در عین العسد فضای سیاسی اجتماعی داخلی به سمت ناسیونالیسم، موافق رژیم سوق داده شد و با توجه به روحیه ضد امپریالیستی توده های مردم مواضع و راهپیمایی های ضد آمریکایی رشد صعودی داشت.
امّا بعد از سقوط هواپیمای اوکراینی مجدداً نارضایتی اجتماعی در قالب مسائل سیاسی بروز پیدا کرد و تا حدود زیادی اعتماد به وجود آمده در مقطع ترور قاسم سلیمانی را تحت تأثیر قرار داد. تلاش رژیم با شهید اعلام کردن جانباختگان هوا پیمای اوکراینی و دلجویی از بازماندگان منجر به کاهش اعتراض خانواده ها و بستگان جانباختگان گردید و تا حدودی التهاب چند روز اول اعلام سقوط هواپیما فروکش کرد.
پس از برگزاری نماز جمعه توسط رهبر جمهوری اسلامی و نقطه عطف سخنان وی در ایراد خطبه عربی و در پی آن اعلام فراخوان مقتدی صدر که از تحصیل کردگان و آموزش دیدگان حوزه علمیه قم و از مریدان خامنه ای می باشد، منجر به تظاهرات مردم در بغداد علیه حضور آمریکا شد و عملاً کفه توازن را به نفع جمهوری اسلامی تغییر داد.
۲- چه تمايزی بين اين انتخابات با انتخابات دوره قبلی مجلس می بينيد؟
دوره قبل حکومت با تلاش تمامی ارگان ها جهت حضور حداکثری مردم در میدان انتخابات و تأیید صلاحیت بخش عمده کاندیداها فضای انتخابات که با استفاده از مجموعه ای از احساسات قوی قومی قبیله ای و جریانات سیاسی مختلف درون کشور همراه بود را در دست گرفته و عملا موفق شدند وجهه سیاسی رژیم را با آمار شرکت کنندگان موجه جلوه دهند. در حال حاضر با توجه به فساد گسترده در مجلس و بی تفاوتی های مشاهده شده نسبت به مسائل کشور و توده های زحمتکش عدم تمایل مردم به سمت مشارکت در انتخابات مشاهده می گردد. با مشاهده این شرایط اتاق فکر رژیم با همسویی هسته های تصمیم گیر و تصمیم ساز به سمت اجرای سناریوی خود خواسته و خود ساخته "خود تحریمی" در انتخابات جهت پیشبرد اهداف پرداخته است. هدف از این اقدام کم کردن فشار تحریم از خارج و ورود عناصر منتخب رژیم و همسو با خواسته های اصلی حکومت به مجلس است.
۳- این بار آرایش نیروهای درون حکومت، به شمول اصلاح طلبان، در صحنه انتخابات چگونه است؟
وضع اپوزیسیون در آرایش کلی نیروها چگونه است؟
با مشاهده و بررسی مطالب و حرکت های سیاسی سران و اتاق فکر رژیم جمهوری اسلامی نشانه هایی از همسویی هسته های تصمیم گیر و تصمیم ساز رژیم با اجرای سناریو خود خواسته و خود ساخته "خود تحریمی" است.
هدف از خود تحریمی تشکیل مجلسی یک دست و هم صدا جهت صدور و تصویب قوانین مورد نظر رژیم و ایجاد رفرم در حوزه های سیاسی و اقتصادی است.
سیر فعالیت ها و تصمیمات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی روحانی و کابینه وی که منجر به فعالیت جریان سرمایه داری لیبرال و نو لیبرال شده و نتیجه آن بروز نارضایتی های شدید اقتصادی و معیشتی گردیده است اصلاح طلبان را به دلیل حفظ آبروی از دست رفته خود مجبور به اتخاذ و اجرای سناریو عبور از روحانی و اعلام برائت از او کرده است.
این اقدام با افزایش فعالیت های اصلاح طلبان تندرو مانند موسوی کروبی و خاتمی بسیار قوت گرفته و جریان اصلاحات به این نتیجه رسیده که روحانی و کابینه و مجلس منتسب به وی جواب گوی اجرای برنامه ها و سیاست های آنها نبوده و با اقدامات خود چهره آنان و حتی رژیم را تخریب نموده است.
رویکرد در پیش گرفته شده بازگرداندن مقبولیت و محبوبیت جریان اصلاحات به وسیله برگشت به سمت خاتمی است. در کنار فعالیت جریان اصلاحات گروه ها و افراد همسو با بازرگان و جریان ملی مذهبی که خوی ناسیونالیستی دارند به همپوشانی و حمایت از اصلاح طلبان به اصطلاح تندرو پرداخته و در دانشگاه ها و جامعه سیاسی به صورت جدی مشغول به فعالیت هستند. احزاب و گروه های اصلاح طلب با مشاهده فضای حاکم بر جامعه و توده های مردم نسبت به خود در صدد آنند، که نیروه های خود را در قالب افراد مستقل و از شهر ها و شهرستان های کوچک معرفی نمایند، تا با پخش نیرو ها در اقصی نقاط کشور به کسب رأی از دست رفته پرداخته و مردم را نیز به پای صندوق های رأی بکشانند.
بخشی از اپوزیسیون متشکل از نیروه های انقلابی توده ای و مردمی متشکل از احزاب و گروه های چپ گرا ی حقیقی و همسو با توده های مردم و دارای شناخت علمی و عملی از مطالبات توده ها و همسو با طبقه کارگر و زحمت کش می باشند، که با توجه به شناخت موجود و حضور در بین توده های مردم بهترین رویکرد را اتخاذ خواهند نمود.
بخش دیگر که در ظاهر خود را همسو با مردم نشان داده به دلیل خصلت های بورژوازی و گرایش به نظام سرمایه داری تلاش دارند با استفاده از امکانات و تجهیزات دولت های سرمایه داری به تبلیغات رسانه ای پرداخته و حرکت های توده ای که نشأت گرفته از مطالبات صنفی و اجتماعی می باشند را به نفع خود مصادره نموده و خود را لیدر جریان اعتراضی و مردمی بنمایانند.
این طیف به دلیل طبقه خاص اجتماعی به هیچ وجه از شرایط داخلی و مسائل و مشکلات مردمی اطلاعی نداشته و به همین دلیل با حرکت های صنفی و اجتماعی مردم به صورت شتاب زده عمل نموده و به صدور فراخوان ها و بیانیه های متعدد بدون پشتوانه می پردازند.
از نمونه های آن می توان به طیف سلطنت طلب و جریان های ملی گرا و گروه های ملی مذهبی اشاره نمود که نه تنها تأثیری در اعتراضات صنفی و معیشتی اخیر نداشته اند، بلکه با فراخوان ها و بیانیه های متعدد و بدون پشتوانه مانع از به ثمر رسیدن حرکت های مردمی و ایجاد انحرافات در تجمعات توده ای زحمتکشان و دانشجویان نیز شده اند.
به همین دلیل نوع رفتار این طیف حتی در تحریم انتخابات به نوعی همسویی و بازی کردن در زمین رژیم جمهوری اسلامی می باشد. زیرا به دلیل عدم تحلیل و اطلاع از شرایط داخلی کشور و عدم شناخت از تحریم خود خواسته و خود ساخته رژیم به شکل گسترده در خصوص تحریم انتخابات تبلیغ نموده تا پس از اتمام رآی گیری در صورت بدست آمدن نتیجه مطابق میلشان این موضوع را به نفع خود مصادره کرده و اعلام نمایند، که دلیل عدم استقبال مردم تحریم جریان سلطنت طلب بوده است.
۴- ارزيابی شما از ميزان مشارکت مردم در انتخابات چيست؟
با توجه به شرایط اقتصادی، معیشتی و اجتماعی و بی اعتمادی ایجاد شده نسبت به نمایندگان مجلس رژیم و همچنین عدم صلاحیت ۹۰نفر یعنی یک سوم مجلس کنونی به دلیل فساد های مالی، قاچاق کالا و ارز، رشوه و رد صلاحیت ۳۴ نفر از ۹۰نفر به دلیل روابط جنسی و سوء استفاده اخلاقی، اعتماد مردم نسبت به ارکان حکومت به ویژه مجلس به شدت کاهش یافته و در این شرایط قطعا حضور و مشارکت کمتری را شاهد خواهیم بود. اما با توجه به تقسیم بندی احراز صلاحیت افراد در شهر ها و شهرستان های کوچک که بعضاً آمار مشارکت حتی از ۱۰۰ درصد هم فراتر خواهد رفت، رفع تعداد مشارکت به دلیل حس ناسیونالیستی و حضور قومی قبیله ای و عشیره ای (احساسی) نزدیک به دوره های قبل خواهد بود، هرچند این حضور در کلان شهر ها بسیار کمتر از دوره های قبل می باشد.
۵ - تحلیل شما از تحرک و تماس نه چندان فعال با موضوع انتخابات در جامعۀ سیاسی و مدنی چه در داخل کشور و چه در اپوزیسیون خارج از کشور چیست؟
در داخل کشور عوامل متعددی در این موضوع نقش دارند که مهمترین آنها را می توان بی اعتمادی مردم به دلیل مشکلات معیشتی و بخصوص رد صلاحیت ۹۰ نفر از نمایندگان فعلی مجلس با عناوینی که قبلا ذکر شد و همچنین رد صلاحیت گسترده نیرو های مستقل و اصلاح طلب و حتی بعضی از اصولگرایان از سوی شورای نگهبان که دلایل آن عدم التزام به اسلام و جمهوری اسلامی، آلودگی های مالی و اقتصادی، استفاده از رانت، رشوه، قاچاق کالا و ارز، و حتی مسائل جنسی مطرح شده است، زمینه را برای حضور و حتی فعالیت های تبلیغی بسیار کمرنگ کرده است. در برنامه های رادیو و تلویزیون دولتی رژیم نیز بر خلاف سال های گذشته که صرفا مصاحبه با افرادی که قصد شرکت در انتخابات را داشتند پخش می گردید، نظرات افرادی که اعلام می کنند رأی نخواهند داد و دلیل آن که مشخصا مشکلات اقتصادی و بی عدالتی در مجلس می باشد را پخش می کنند، لذا آشفتگی حتی در بین احزاب و گروه های تأیید صلاحیت شده بر سر ائتلاف با یکدیگر به خوبی نمودار است. برخی از احزاب اصولگرا اعلام کرده اند، که حاضر نیستند با سایر اصولگرایان لیست مشترک دهند و اصلاح طلبان نیز در پی این هستند که بصورت مستقل در شهر ها و شهرستان های کوچک حضور یابند.
خارج از کشور نیز از این آشفتگی بی بهره نمانده هرچند که جریان های سلطنت طلب بدلیل استفاده از رسانه های وابسته به سرمایه داری غرب تلاش می نمایند بحث تحریم را به صورت جدی و فعال دنبال نمایند.
۶- به نظر شما چه سياستی را بايد نسبت به انتخابات اتخاذ کرد؟ لطفاً توضیح دهید شروط موفقیت آن کدام اند؟
با توجه به شرایطی که ذکر گردید و بویژه موضوع تحریم خود ساخته و خود خواسته رژیم بدلیل یکدست شدن نمایندگان مجلس به منظور اتخاذ تصمیمات مدنظر حکومت در حوزه های خارجی و داخلی و ایجاد حرکت رفرمیستی شبیه به حرکت ایجاد شده در قوه قضائیه توسط رئیسی و توجه به این موضوع که تحریم انتخابات در واقع تاکتیکی سیاسی و معطوف به نتیجه است، و هدف از تحریم بایستی کاهش چشمگیر مشارکت مردمی در انتخابات و مشروعیت زدایی از حکومت باشد و همچنین بهره برداری رژیم از احساسات قومی قبیله ای و ناسیونالیستی در چینش و تأیید صلاحیت کاندیدا های شهر ها و شهرستان های مختلف بخصوص اقوام و عشایر که احساسات ناسیونالیستی بسیار شدیدی دارند این احتمال وجود دارد که میزان مشارکت نزدیک به دوره های قبلی باشد، اما نه در کلان شهر ها بلکه از نظر تعداد شرکت کننده در کل کشور لذا با توجه به ماهیت تحریم انتخابات که ذکر شد معتقدم مناسب ترین شیوه در حال حاضر تحریم غیر فعال است؛ زیرا بر این باورم که اگر تحریم معطوف به نتیجه نباشد موجه نخواهد بود.
پیمان نیکونگر
افزودن دیدگاه جدید