رفتن به محتوای اصلی

آیا تلاش تازه مکرون برای گشودن پنجره تازهای برای مذاکره بین ایران و آمریکا شانس موفقیت دارد؟

آیا تلاش تازه مکرون برای گشودن پنجره تازهای برای مذاکره بین ایران و آمریکا شانس موفقیت دارد؟

در ادامه کوشش آبه نخست وزیرژاپن برای هموارکردن راه مذاکره یین دو طرف در جهت کاستن و حل بحران منازعات ایران و آمریکا والبته ناکامی‌وی پس از آن که برای رژیم ایران روشن شد حامل هیچ پیشنهاد واجد امتیاز مشخص در جهت گشودن تنگناهای تحریم‌های حداکثری نیست؛ این بارمکرون و اروپا واردمیدان شده اند. آن‌ها بجای فعال کردن ماشه هسته ای در پی کاهش تعهدات برجامی‌رژیم ایران که قبلا نسبت به آن هشدارداده بودند و جز در راستای دوقطبی کردن بحران ایرن و آمریکا نبود، برآن شدند که اکنون لازم است تلاش‌های خود را حول کنترل بحران و حفظ برجام که از نظرآنها برای اروپا و جهان حیاتی است، متمرکزکنند.

هدف مکرون گشودن راهی برای خروج از بن بست خطرناک کنونی است که در آن قاره سبز آسیب پذیرتر از دیگران است. اروپا که مخاطب اصلی تهدیدها و اولتیماتوم‌های زمان بندی شده حکومت ایران هم است، برای خودش محرزشده که به دلیل تحریم‌های ثانوی آمریکا و پیوندهای اقتصادی عمیق اش با آنسوی اتلانتیک قادر به نجات برجام از طریق فعال کردن سازوکارمالی که مستلزم گشایشی در فروش نفت و کانال‌های بانکی است نیست. از سوی دیگر با توجه به وضعیت و شرایط کنونی که در آن رویکردتهاجمی‌تهران و تردید و سرگردانی دولت ترامپ در واکنش به آن به دلیل تبعات خارج از کنترلش و اختلافات درونی مشاوران و هیأت دولت خود هست، و کسانی چون مایک پنس از آن به عنوان خویشتن داری دولت آمریکا نام می‌برند و به دولت ایران هشدار می‌دهند که نسبت به آن مرتکب سوء‌تعبیرنشوند،

امانوئل مکرون شرایط را برای گشودن راهی به جلو برای مذاکره مناسب یافته است و برهمین پایه تلاش متمرکزی را در دستورکاردپیلماسی فرانسه (و البته به نیابت از اروپا) قرارداده است:

این تلاش از یکسو در صحبت با ترامپ برای جلب توافق وی جهت میانجیگری و از سوی دیگر با روحانی در یک گفتگوی یکساعته صورت گرفته است که طبق آن روحانی علیرغم خروج آمریکا از برجام برای نخستین بار با گفتگوی با آمریکا در قالب ۵+۱ به شرط لغوتحریم ها (اگر آن را رمززدائی کنیم به معنی کاهشی در تحریم صورت گرفته است) مواففت کرده است و عراقچی درکنفرانس سه نفره اخیر در همین رابطه اظهارداشته است که گرچه آمریکا از برجام خارج شده است اما در شرایطی که تحریم ها را لغوکند می‌تواند مجددا به مذاکرات برگردد. آنچه که از مفادصحبت‌های مکرون با روحانی روشن می‌شود، وعده ای است که به روحانی داده مبنی برتلاش برای کاهش فشارهای حداکثری اقتصادی آمریکا (لغو بخشی از تحریم ها مثل دوره ما قبل از لغو مجوز۸ کشورخریدارنفتی و نظایرآن). بنابراین مصداق مشخص لغوتحریم ها برای شروع گفتگو درهمین حدوحدودهاست که باید به عنوان مبنای آغاز مذاکرات فرضی باشد. نا گفته نماند که دولت ترامپ نشان داده است با شروع فعالیت انتخاباتی خود و در حالی که مشغول مذاکره با طالبان برای خروج از افغانستان است و البته وعده‌های انتخاباتی خود تا آن جا که می‌تواند مایل به ورودجنگی تازه در خاومیانه و با ابران که معلوم نیست چه ابعاد و پیآمد خواهد داشت نیست. در حقیقت برگ برنده مکرون و در تفاوت با تلاش آبه این بارظاهرا آن است که می‌خواهد با دست باصطلاح پر یعنی با هویجی به یک دست و البته چماقی بدست دیگر یعنی همان تحریمی ‌که وجود دارد وارد میدان شود (اکر که فی الواقع ترامپ واقعا به او این اجازه را داده باشد و یا اگرداده باشد زیرش نزند که همواره امکانش وجود دارد).

در همین رابطه مکرون در همان گفتگو با روحانی از وعده تمرکز۹ روزه برای پیگیری برای این طرح سخن به میان آورده و سریعا نیز مشاورخود را روانه ایران کرده است که فردا با شمعخانی دیدار و گفتگو خواهد داشت ....

به هرحال باید دید که آیا پنجره ای برای مذاکرات و کاهش تب بحران ولو به شکل موقت ایجاد خواهد شد یا نه؟ آن چه که در این میان قابل توجه است سکوت تاکنونی خامنه ای و سرداران و مقامات اصول گرا پیرامون این طرح و مذاکرات است که احتمالا منتظرنتیجه مقدماتی آن هستند. البته نباید فراموش کنیم که از دو طرح و سناریوی حداقلی و حداکثری رژیم، سناریوی نخست و حداقلی آن در مقابله با بن بست برجام و فشارهای حداکثری و بی وقفه دولت آمریکا، در سه مؤلفه اصلی توسل به کاهش تعهدات برجامی‌و توسل به حربه تهدیدکاهش زمان گریزهسته ای (افزایش غنی سازی وسایرملحقات آن)، ناامن کردن صدورنفت و تنگه هرمز و دریای عمان، و عملیات نیابتی در منطقه از عراق تا یمن و... است در درجه اول با هدف تقویت قدرت چانه زنی ببادرفته و تغییرمعادله باخت باخت کنونی است ونیز ضمن کاستن از فشارسنگین و بسیارفرساینده اقتصادی، خریدزمان برای انتظارکشیدن سرنوشت ترامپ در پایان دوره اول ریاست جمهوری... البته دوره پرتپ و تابی است که حکومت اسلامی‌در عین حال آن را فرجه مناسبی برای رویکردهای تهاجمی‌خود جهت کاهش فشارها می‌داند. نهایتاً باید گفت که رژیم ایران در شرایطی نیست که اگر واقعا پنجره ای برای کاهش تحریم‌ها گشوده شود، از آن استقبال نکند. خودرژیم هم می‌داند که در صورت شکست سناریوی اول ورودبه سناریوی حداکثری بسیارهزینه سازخواهد بود و می‌تواند به معنای ورودبه حرکت در منطقه کور و نامعلوم و چه بسا حکم عملیات انتحاری را داشته باشد. اما ابهام اصلی واقعیت وعده عقب نشینی محدود ترامپ و یا بفرض آن که به مکرون چراخ سبزنشان داده باشد، ثبات آن و کلا دشواری این عقب نشینی برای کسی که با حربه قدرت نمائی حداکثری واردمیدان شده، بویژه با توجه به حضورکسانی در اطرافش که خودوی صراحتاً آن‌ها را بازهای جنگ طلب خوانده است.

 

افزودن دیدگاه جدید

متن ساده

  • No HTML tags allowed.
  • نشانی‌های وب و پست الکتونیکی به صورت خودکار به پیوند‌ها تبدیل می‌شوند.
CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید