رفتن به محتوای اصلی

برخورد دوگانه جمهوری اسلامی و سلطنت طلبان با دو روز جنبش دانشجوئی

برخورد دوگانه جمهوری اسلامی و سلطنت طلبان با دو روز جنبش دانشجوئی

۱۶ آذر
روز ۱۶ آذر، روز حمله سرکوب گران رژيم محمدرضاه شاه در سال ۱۳۳۲ به کلاس های درس دانشگاه تهران، بازداشت و زخمی کردن صدها دانشجو و کشتار سه تن از دانشجويان به نام های مصطفی بزرگ نيا، احمد قنديچی و آذر شريعت رضوی است. بعد از آن  ۱۶ آذر، توسط کنفدراسیون دانشجویان ایرانی خارج از کشور  روز دانشجو نامیده شد و از آنزمان به روز مبارزه دانشجويان عليه استبداد و برای آزادی و عدالت اجتماعی تبديل شد و به عنوان يکی از روزهای تاريخی کشور ثبت گرديد. دانشجويان همه ساله اين روز را گرامی می دارند و در اين روز عليه استبداد حاکم دست به اعتراض می زنند.

۱۸ تير
با انقلاب فرهنگی در سال های اول انقلاب بهمن و اخراج دانشجويان و استادان دگرانديش از دانشگاه های کشور، اعتراضات در دانشگاه ها خوابيد و تشکل های وابسته به حکومت بر دانشگاه ها حاکم شدند. حکومت با اخراج ها، دستگير ها و حاکم کردن فضای اختناق، توانسته بود که جنبش دانشجوئی را يک دهه و نيم خاموش سازد و دانشگاه ها را تحت سلطه خود در آورد. اما جامعه در طی دهه ۶۰ و نيمه اول دهه ۷۰ تحولات عميقی را پشت سر گذاشت. از جمله تحول در ترکيب جمعيت و شکل گيری جامعه ای جوان، رشد شهرگرائی و گذر از جامعه نيمه شهری به جامعه ای به طور عمده شهری، تحول از جامعه ای نيمه باسواد به جامعه ای باسواد، افزايش سريع تحصيل کردگان و روشنفکران، ظهور نخبگان جديد و افزايش حجم و نقش طبقه متوسط جديد از جمله آن ها بود. اين تحول در حيات اجتماعی در انتخابات رياست جمهوری دوم خرداد ۱۳۷۶ بازتاب يافت، به شکست کانديدای علی خامنه ای و پيروزی محمد خاتمی انجاميد. دانشجويان در پيروزی محمد خاتمی نقش مهمی داشتند.

بعد از پيروزی مخمد خاتمی و انتشار روزنامه های اصلاح طلب، فضا در جامعه و دانشگاه های کشور تغيير يافت، دانشجويان امکان يافتند که تجمع برگزار کنند و فاصله خود را از گفتمان رسمی نظام افزايش دهند. در اين روند جنبش دانشجوئی احيا شد، در جامعه مرجعيت پيدا کرد و به مهمترين جنبش اعتراضی تبديل گرديد.

جنبش دانشجوئی بتدريج از اصلاح طلبان فاصله گرفت و ضرورت تغيير ساختار سياسی را مطرح کرد. پتانسيل اعتراضی دانشجويان در زمان تعطيلی روزنامه سلام بروز کرد و بعد از يک دهه و نيم دانشجويان به خيابان آمدند و عليه بستن روزنامه سلام شعار دادند. جريان حاکم به خيابان آمدن دانشجويان را برنتابيد و "انصار حزب الله" به کوی دانشگاه حمله کرد و دست به تخریب گسترده اموال دانشجویان و ضرب و شتم شدید آنان زد. دانشجويان بعد از اين حمله در کوی دانشگاه به عنوان اعتراض دست به تحصن زدند.

در اين چند روز فضای سياسی کشور به شدت ملتهب بود و علی خامنه ای و سپاه ترسيده بودند. فرماندهان سپاه طی نامه ای به خاتمی اخطار دادند. در همين زمان در دانشگاه تبرير هم دانشجويان به حمايت از دانشجويان دانشگاه تهران برخاستند. حکومت تجمع اعتراضی دانشجويان دانشگاه تبريز را هم تحمل نکرد و دست به سرکوب دانشجويان زد. در يورش سرکوب گران، تعداد زيادی از دانشجويان دستگير و زخمی شدند.

دانشجويان با اعتراض به بستن روزنامه سلام و مقاومت در برابر سرکوب گران، تاريخ ساز شدند و ۱۸ تير  به عنوان روز دانشجو همانند ۱۶ آذر در تاريخ کشور ما ثبت گرديد. همه ساله دانشجويان سالگرد ۱۸ تير را گرامی می دارند، وقايع آن روزها را مرور می کنند و برنامه های مختلفی بهمين مناسبت برگزار می کنند. 

برخورد دوگانه جمهوری اسلامی و سلطنت طلبان با ۱۶ آذر و ۱۸ تير
اگر ۱۶ اذر نشانگر سبعيت رژيم محمدرضا شاه بود که نيروهای سرکوب را به داخل دانشگاه گسيل کرد و تعدادی زيادی از دانشجويان را زخمی و ۳ تن از آنان را کشت، ۱۸ تير هم همان سبعيت در ابعاد وسعيتر بود که سرکوبگران جمهوری اسلامی شبانه در تهران  به خوابگاه دانشجويان ريختند، دانشجويان را کتک زدند و در تبريز هم به محوطه دانشگاه هجوم بردند. در اين جريان يک نفر در تهران و يک نفر در تبريز کشته شدند و دست کم ۳۰۰ دانشجو دستگير گرديدند. عده ای از دستگيرشدگان به زندان های سنگين محکوم شدند. روزنامه همشهری روز ۲۵ شهریور ۱۳۷۸، از محکومیت "۲۱ تن از مسببان اصلی حادثه ۲۰ تیر دانشگاه تبریز" خبر داد و به نقل از رئيس دادگاه‌های انقلاب آذربایجان شرقی نوشت که این افراد هر کدام به ۳ ماه تا ۹ سال زندان محکوم شده‌اند

برخورد جمهوری اسلامی و سلطنت طلبان با دو روز دانشجوئی جای تامل دارد. جمهوری اسلامی و حاميان او  ۱۶ آذر را به عنوان روز دانشجوئی پاس می دارند و مراسم مختلف در اين روز برگزار می کنند. در حالیکه از ۱۸ تير با عنوان "آشوب و غائله" ياد می کند و روز تاريک به حساب می آورند و با برگزاری هرگونه مراسم در اين روز مخالفت می ورزند.

برعکس سلطنت طلبان روز ۱۸ تير را قيام می نامند، آن را گرامی می دارند و برنامه هائی برگزار می کنند. ولی روز ۱۶ اذر را نفی می کنند که گويا چنين روزی در تاريخ کشور ما وجود مدارد. در تاريخ نگاری آن ها، ۱۶ اذر جائی ندارد. سلطنت طلبان می خواهند ۱۶ آذر را از ذهن ها پاک کنند، ۱۸ تير را برجسته  کنند و به عنوان روز دانشجو جايگزين ۱۶ آذر سازند. 

برای ما به عنوان نيروی چپ و جمهوری خواه ۱۶ آذر و ۱۸ تير، دو روز جنبش دانشجوئی است و ما همراه دانشجويان هر دو روز را پاس میداريم و آن دو روز را به عنوان مبارزه دانشجويان عليه استبداد و برای آزادی و عدالت اجتماعی می دانيم. 

افزودن دیدگاه جدید

متن ساده

  • No HTML tags allowed.
  • نشانی‌های وب و پست الکتونیکی به صورت خودکار به پیوند‌ها تبدیل می‌شوند.
CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید