ahmad.haschemi@gmx.at
مقدمه
مسیر توسعه و تکامل حزب چپ برای امروز و آینده ایران، با دشواری های مواجه است. یکی از این دشواری ها، همگونی اعضا و گذشته تاریخی مشترک آنها است، نتیجه این امرازیکسو تاکید بر وزن گذشته و از سوی دیگر مقاومت در مقابل ناهمگونی و اراده ناکافی برای هماهنگی یا مدیریت ناهمگونی ها در حزب چپ ایران است. تردیدی در این نیست که حزب موفق آینده باید بتواند پیشنهادات ناهمگونی را به جامعه ناهمگون در ایران ارائه دهد.
امکان دست یابی به پیشنهادات ناهمگون برای جامعه ناهمگون، تنها با ایجاد فضای " روشنفکری جمعی " (آنتونیو کرامشی)، از طریق هماهنگی در بستر هم افزایی ممکن است.
صاحب نظری به نام " ولز" سه منبع را برای ایجاد هم افزایی ضروری می داند:
- برنامه ریزی راهبردی و عملیاتی مشترک
- اهمیت به قابلیت های فردی
- ایجاد ارزش ها و تصاویر مشترک برای آینده
هم افزایی در گروه مطالعات راهبردی
گروه مطالعات راهبردی، بررسی و تحلیل جنبش "زن، زندگی، آزادی" را به عنوان نخستین پروؤه کاری خود تعریف کرد.
اکنون با اانتشار گزارش تحلیلی جنبش "زن، زندگی، آزادی" و چشم اندازهای آینده"،این گروه به مهمترین هدف خود دست یافته است.
تدوین و انتشاراین گزارش، مهمترین هدف این پروژه بود. این پروژه نیزمانند هر پروژه موفق،اثبات نمود، که با تلاش هماهنگ و سازمانیافته می توان به سطحی از عملکرد دست یافت، که بیش از مجموع برون داده های فردی است و یا به عبارت دیگر، کارجمعی متحدانه اثرمضاعف وخاصیت فزونی بیشتری ازجمع جبری اجزا دارد.
تردیدی اما دراین موضوع نیست، که درهرپروژه موفق، درکنارهدف اصلی، دستاوردهای جنبی دیگری نیز درعمل وجود دارد. یکی ازدستاورد جنبی گروه را می توان در چارچوب رهیافت نظری " سینرژی" یا هم افزایی توضیح داد.
.
واژه سینرژی دارای مفهوم هم افزایی، هم نیروزایی است و آن نیز بدان معنی است که جمع دو یا چند انسان که برای رسیدن به هدفی مشترک یکدیگر را یاری می دهند، همواره کارکردی بیش از مجموع کارکرد تک تک آنها دارد.
انرژی نهفته در عمل متحدانه عاملی است که کارها را درپروژه به پیش می برد و در مواردی این انرژی شگفت انگیز است.
هم افزایی هنگامی به وجود می آید که افراد برای همکاری برانگیخته شوند. تجربیات تا کنونی و همچنین تجربه گروه ما نیز، نشانگر این مهم است، که شش عامل برای هم افزایی در گروه نقش تعیین کننده ای دارند: اتحاد ( تعهد مشترک میان افراد)، عمل کرد ( تعهد به نتایج و سنجش)، راه حل ( جستجوی وجه اشتراک) ، روابط ( دیالوگ باز و علنی)، ابتکار( خلاقیت و یافتن راه نو) ، اصول ( پرنسیب ها و ارزش ها)
چالش های هماهنگی و هم افزایی در حزب چپ ایران
احزاب و سازمان های چپ درایران، مانند سایراحزاب در شرایط کنونی، بازیگران عرصه‌های پرتناقض و دینامیک و پرمطالبه هستند. مسائل امروزی چه در ایران و چه درجهان، روز به روز پیچیده ترمی شوند.
امروزه محیط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در سطوح ملی، منطقه ای، بین منطقه ای و گلوبال، متلاطم و پر از ابهام است. این وضعیت باعث افزایش ذینفان درابعاد مختلف، ابهامات و اختلافات در باورهای قدیم و جدید، تنوع فزاینده ارزش ها و منافع و پیچیدگی مسائل شده است، لذا بدون برنامه ریزی راهبردی در سیاست گذاری، نمی توان قدمی به جلو برداشت.
برنامه ریزی راهبردی در سیاست گذاری، بدون هماهنگی و هم افزایی ممکن نیست. درادبیات مدیریت، " هماهنگی" گاهی معادل با " مدیریت" تلقی می شود .از سوی دیگر هماهنگی معیاری برای هم افزایی است.
به عنوان عضوغیرحزبی گروه مطالعات راهبردی و مدیرمضمونی پروژه جنبش "زن، زندگی، آزادی"، مایلم به این نکته اشاره کنم که در حزب چپ به موضوع هماهنگی به عنوان بستری برای هم افزایی توجه جدی مبذول نمی شود. استنباط من این است که در رابطه با موضوع مهم برنامه ریزی راهبردی در سیاست گذاری، وضعیت "چهل تکه ای" حاکم است. وجود این فرآیند مانع هماهنگی در بستر هم افزایی می شود و در چنین شرایطی ایجاد فضای " روشنفکری جمعی " در حزب ممکن نیست.
برای تامین هماهنگی و هم افزایی در حزب چپ ایران درعرصه تدوین تحلیل های گفتمانی، راهبردی و اتخاذ سیاست های نوآورانه این راهکار را پیشنهاد می کنم:
- حزب باید بتواند با بهره گیری از تنوع دیدگاه ها و فراهم آوردن امکان تجزیه و تحلیل نقادانه، شرایط را در جهت تصمیم گیرهای جامع بهبود بخشد، تنها راه ممکن در این مسیر نگاه غیر خطی و مشارکت محور است.
- در شرایط کنونی با پذیرش تنوع درچشم اندازها و دیدگاه ها و تاکید کمتر بر ضرورت یکسانی، می توان خلاقیت حزبی را تقویت نمود.
- انعطاف پذیری و قدرت تحمل و پاسخگویی به تقاضا های مختلف و متعدد، محیط های پویا را افزایش می دهد.
- با رهبری اثر بخش و نظارت کننده می توان، مانع برآمد وضعیت چهل تکه ای در عرصه کار نظری شد.
افزودن دیدگاه جدید