بریتانیا: حزب جدیدی که توسط جرمی کوربین، رهبر پیشین حزب کارگر، اعلام شده، از همان ابتدا با استقبال چشمگیری مواجه شده است.
علاقه به پروژه حزبی تازه جرمی کوربین به نظر می‌رسد بسیار گسترده باشد — و این چندان هم غافلگیرکننده نیست، چرا که محبوبیت دولت کارگر بریتانیا در حال حاضر به شدت کاهش یافته است. گفته می‌شود ظرف تنها سه روز، بیش از نیم‌میلیون نفر علاقه خود را به پیوستن به این نیروی جدید ابراز کرده‌اند.
کوربین، رهبر سابق حزب کارگر، با شور و شوق گفته است: «جنبش ما هر روز بزرگ‌تر می‌شود. ما گفته بودیم که تغییرات واقعی در راه است — و واقعاً هم همین را منظور داشتیم.» او این پیام را روز یک‌شنبه در شبکه اجتماعی X منتشر کرد.
این حزب جدید هنوز نام رسمی ندارد. در حال حاضر، کارزار تبلیغاتی آن با هشتگ Your Party، به معنای «حزب شما»، در حال جریان است. در رسانه‌ها و میان فعالان سیاسی، گمانه‌زنی‌هایی درباره نام احتمالی آن در جریان است و بسیاری از گزینه «چپ دموکراتیک» سخن می‌گویند.
در کنار کوربین، نماینده پارلمان، زارا سلطانه، از چهره‌های اصلی این حزب نوپاست. او از یک سال پیش از حزب کارگر تعلیق شده بود و در اوایل ژوئیه به‌طور رسمی از آن خارج شد. سلطانه در میان اتحادیه‌های کارگری از احترام بالایی برخوردار است، چرا که از معدود نمایندگانی بود که از مبارزات کارگری سال‌های اخیر به‌طور فعال حمایت کرد.
هر دو نماینده، روز پنج‌شنبه در شبکه‌های اجتماعی تشکیل حزب جدید را — که پیشتر هم زمزمه‌هایی از آن شنیده می‌شد — تأیید کردند. بیانیه‌ای که منتشر شد، با این عنوان همراه بود: «زمان آن رسیده که حزبی از نوعی تازه تشکیل شود. حزبی که متعلق به شما باشد.»
در این بیانیه آمده است: «وقتی در ششمین کشور ثروتمند جهان، ۴.۵ میلیون کودک در فقر زندگی می‌کنند و در عین حال شرکت‌های بزرگ از قبوض روزافزون سودهای هنگفت می‌برند، یعنی که این نظام دچار اشکال اساسی است.» به گفته آن‌ها، دولت ادعا می‌کند که «برای فقرا پولی در بساط نیست»، اما همزمان «میلیاردها پوند صرف جنگ می‌کند».
در ادامه تأکید شده: «ما تنها با بازتوزیع گسترده‌ی ثروت و قدرت می‌توانیم بحران‌های جامعه خود را حل کنیم. و این یعنی، مالیات گرفتن از ثروتمندترین‌ها.»
طبق برنامه اعلام‌شده، حزب جدید با خصوصی‌سازی مقابله خواهد کرد و مالکیت عمومی بر انرژی، آب، راه‌آهن و خدمات پستی را باز خواهد گرداند. همچنین قرار است سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در «برنامه ساخت مسکن اجتماعی» انجام شود.
در حالی که حزب چپ آینده‌نگر توجه زیادی را به خود جلب کرده، حزب کارگر همچنان در بحران به‌سر می‌برد. در حال حاضر، پزشکان انگلیسی در اعتراض به دولت دست به اعتصاب زده‌اند. در نظرسنجی‌ها، حزب کارگر حتی از حزب راست‌گرای Reform UK نیز عقب افتاده است.
در نظرسنجی‌هایی که اوایل ژوئیه، پس از اعلام اولیه زارا سلطانه درباره تأسیس حزب جدید انجام شد، تا ۱۵ درصد از پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که می‌توانند تصور کنند به این حزب رأی دهند.
در نظرسنجی‌ای که روز دوشنبه توسط موسسه Ipsos منتشر شد، نیمی از رأی‌دهندگان معتقد بودند که دولت وظایف خود را به‌درستی انجام نمی‌دهد. تنها یک‌پنجم با این نظر مخالف بودند. همچنین، اکثریت مردم باور ندارند که دولت بتواند برنامه‌اش را تا انتخابات بعدی اجرایی کند.
بسیاری از سیاستمداران اروپایی که در جناح چپ‌تر از سوسیال‌دموکراسی قرار دارند، تحولات مربوط به حزب جدید کوربین را با دقت دنبال می‌کنند.
ژان-لوک ملانشون، سیاستمدار چپ‌گرای فرانسوی، در آخر هفته در شبکه اجتماعی X پیام تبریکی منتشر کرد و نوشت: «نخستین شرط موفقیت محقق شده است: گسست از حزب کارگر، دروغ‌هایش، نئولیبرالیسمش و پیوند فاسدش با تونی بلر.»
این‌که در آینده کدام نمایندگان دیگر به این حزب نوپا خواهند پیوست، هنوز روشن نیست. با این حال، به احتمال بسیار زیاد، چهار نماینده حامی فلسطین که در حال حاضر به همراه سلطانه و کوربین ائتلافی مستقل در پارلمان به نام اتحاد مستقل (Independent Alliance) تشکیل داده‌اند، از نخستین همراهان آن خواهند بود.
مسئله فلسطین نقش محوری در بیانیه تأسیس حزب نیز دارد. در آن آمده است که دولت بریتانیا «در جنایت نسل‌کشی همدستی شرم‌آور» دارد. حزب خواستار توقف ارسال سلاح به اسرائیل است و همچنین خواهان به‌رسمیت‌شناختن کشور فلسطین شده است.
روز جمعه، ۲۲۱ نماینده — برابر با یک‌سوم کل نمایندگان پارلمان، از ۹ حزب مختلف و از جمله برخی وزرای دولت کیر استارمر — خواستار به‌رسمیت‌شناختن فلسطین شدند.
در بیانیه کوربین، همچنین از حق مردم برای تظاهرات در حمایت از فلسطینیان دفاع شده است — مسئله‌ای که این روزها بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته، چرا که دولت بریتانیا در اوایل ماه جاری گروه Palestine Action را ممنوع اعلام کرد.
در جریان اعتراض‌ها به این ممنوعیت، بیش از ۲۰۰ نفر بازداشت شدند. ولکر ترک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، این ممنوعیت را «نقض حقوق بین‌الملل» خواند.
مورنینگ استار: استقبال گسترده از حزب سوسیالیستی جدید نشان می‌دهد که چپ هرگز از میان نرفته بود
روزنامه‌ی سوسیالیستی بریتانیا مورنینگ استار در شماره‌ی روز دوشنبه‌ی خود به استقبال گسترده از اعلام تأسیس حزب چپ‌گرای جدیدی که توسط سیاستمداران پیشین حزب کارگر، جرمی کوربین و زارا سلطانه، آغاز شده، پرداخت:
(…) ثبت‌نام برای تأسیس حزب جدید که با ابتکار جرمی کوربین و زارا سلطانه آغاز شده، هم‌اکنون از شمار اعضای همه‌ی احزاب سیاسی موجود در بریتانیا پیشی گرفته است. (…)
اما مهم‌تر از آن، شور و اشتیاق نسبت به پروژه‌ی جدید کوربین این روایت را رد می‌کند که دوره‌ی اخیر سوسیالیستی حزب کارگر یک انحراف بوده که بازتاب‌دهنده‌ی نظر عمومی نبوده و از نظر تاکتیک انتخاباتی نیز فاجعه‌بار به شمار می‌رفت. (…) در واقع، جنبش توده‌ای‌ای که به عنوان کوربینیسم شناخته می‌شود، صدها هزار کنشگر را به خود جذب کرد و میلیون‌ها رأی جدید را نصیب حزب کارگر ساخت؛ زیرا این جنبش بر ناامیدی عمیق از اجماع سیاسی حاکم میان احزاب در وست‌مینستر و احساس فراگیرِ حرکت بریتانیا در مسیر نادرست طی دهه‌های گذشته تکیه داشت.
این احساسات امروز ضعیف‌تر از سال ۲۰۱۵ نیستند: سقوط همزمان حزب کارگر و محافظه‌کاران در نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که حتی تقویت هم شده‌اند. این احساسات الزماً در قالب واژگان چپ‌گرایانه بیان نمی‌شوند: آن‌ها دلیل پیشتازی کنونی «ریفرم یوکی» (حزب راست افراطی) در نظرسنجی‌ها هستند. اما رد نظم سیاسی پس از تاچر، در واقع، رد پیامدهای سیاست‌های راست‌گرایانه است—خصوصی‌سازی، مقررات‌زدایی و صنعت‌زدایی—که هر دو حزب حاکم از دهه‌ی ۱۹۸۰ تاکنون پی گرفته‌اند.
و کنار گذاشتن پاسخ سوسیالیستی به این بحران، ناشی از یک تغییر واقعی در افکار عمومی نیست، بلکه محصولی مصنوعی از سرکوب اداری جناح چپ درون حزب کارگر است. با ایجاد یک مجرای دیگر، این نیرو می‌تواند جایگاه خود را به‌عنوان یک جنبش با اهمیت ملی بازیابد و در عین حال، فضای تازه‌ای را برای مبارزه با راست‌گرایان درون حزب کارگر باز کند.
با این حال، همه‌ی این‌ها نباید موجب ساده‌اندیشی نسبت به دشواری‌هایی شود که یک حزب جدید با آن روبه‌رو خواهد بود. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که این حزب آرای بسیاری را به خود جلب خواهد کرد، اما بدون آنکه از برتری کنونی حزب ریفرم بکاهد. بررسی این موضوع حیاتی است که چرا حزب کارگر در سال ۲۰۱۷ توانست سهم آرای خود را افزایش دهد، اما در سال ۲۰۱۹ دچار سقوط شد—همچنین باید به نگاه گسترده‌تر به طبقه‌ی کارگر و پرهیز از لحن گاه منزوی و آمرانه‌ی سیاست چپ‌گرایانه توجه کرد. تکرار پروژه‌ی شکست‌خورده‌ی سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ به‌سختی می‌تواند نسخه‌ای برای موفقیت آینده باشد.
با این همه، این آغازی بسیار دلگرم‌کننده است. پیشروی اقتدارگرایی و نژادپرستی در این کشور، اجماع چندش‌آور پیرامون همدستی با نسل‌کشی در اسرائیل، و تلاش برای حذف مالکیت عمومی و بازتوزیع ثروت از دستور کار، می‌توانند با ظهور یک جنبش چپ در این ابعاد به چالش کشیده شوند. هیچ سوسیالیستی نمی‌تواند نسبت به این واقعیت بی‌تفاوت بماند.
افزودن دیدگاه جدید