گزارش نخستین کنگره حزب چپ ایران (فدائیان خلق)*

گزارش نخستین کنگره

حزب چپ ایران (فدائیان خلق)*

نخستین کنگره حزب چپ ایران (فدائیان خلق) در روزهای ۲۱ تا ۲۳ تیرماه سال ۱۳۹۸ برابر با ۱۲ تا ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۹، در هلند برگزار گردید. این کنگره پس از سه روز بحث و گفتگوهای سازنده اعضای حزب و میهمانان کنگره، با تصویب اسناد پایه‌ای و انتخاب ارگان‌های مرکزی، توانست با موفقیت به کار خود پایان دهد و امید تازه‌ای را در میان تلاشگران صلح، آزادی، عدالت اجتماعی، حفظ محیط زیست، دمکراسی و سوسیالیسم برانگیزد.

در نخستین کنگره حزب، اکثر اعضای حزب و عده زيادی از دوستداران آن، با اشتیاق از اقصی نقاط اروپا و قاره امریکا، گردهم آمدند تا حضور حزبی را که از وحدت سه جریان چپ تشکيل شده و از بنيانگذاری آن تنها ۱۵ ماه می گذرد، در سپهر سياسی ایران تثبیت کنند. گرچه دوستداران حزب در ایران موفق به شرکت حضوری در این کنگره نشدند، اما با تمهیداتی که برای پخش مستقیم کنگره در سه روز متوالی اتخاذ شده بود، امکان یافتند مباحث کنگره را پیگیری کنند و برخی از آن ها با ارسال پیام، همبستگی خود را با کنگره اعلام کنند. در عین حال رفقایی از حزب نیز که امکان حضور در کنگره را نیافته بودند، موفق شدند از طریق شبکه های مجازی بطور زنده در جریان کامل مباحث کنگره قرار گیرند و مشارکت داشته باشند.

نخستين کنگره حزب در رسانه های فارسی زبان بازتاب گسترده ای داشت. تلویزیون بی بی سی، راديو آلمان، تلویزیون ایران انترناسیونال و رادیو فرانسه نيز کنگره را بازتاب دادند.

در نخستین کنگره حزب، همچنین از نمایندگان احزاب ایرانی و بین‌المللی و نیز شخصیت‌های سیاسی، علمی و فعالان مدنی به عنوان میهمان در کنگره دعوت به عمل آمده بود.

نمایندگان احزاب و سازمان های سياسی ايرانی در روز دوم کنگره پیام های خود را قرائت کرده و یا به کنگره ارائه دادند: رفقا نوید شمالی و ابراهیمی از حزب توده ایران، کاک شاهو حسینی و حسن مجیدیان از حزب دموکرات کردستان ایران ، کاک خالد حسن پور از حزب دمکرات کردستان، کاک محمد مصری، احمد مرتضائی و احمد باب، از حزب کومه‌له کردستان ایران، آقای آرسن نظریان از جبهه ملی ایران ـ اروپا و آقای فرهاد فرجاد از حزب دمکراتیک مردم ایران و اتحاد جمهوریخواهان ایران. آقای بنی‌صدر نیز پیام به کنگره داده‌بودند.

همچنین نمایندگان احزاب خارجی، رفیق هیشام از حزب کمونیست عراق - حزب شیوعی عراق، خانم یولیا ویدمان از حزب چپ آلمان و آقای فولکر متسروت از جریان چپ مارکسیستی آلمان، پیام های احزاب خود را به اطلاع کنگره رساندند و سپس ترجمه فارسی آنها که از قبل تهیه شده بود، در کنگره قرائت شد.

در عین حال نمایندگان حزب کمونیست فرانسه، حزب کمونیست اسپانیا، جبهه متحد چپ اسپانیا، حزب دمکراتیک ترکیه HDP و کمیته هماهنگی برای دمکراسی و سوسیالیسم- آمریکا که امکان شرکت در کنگره را نداشتند، به نخستین کنگره حزب پیام داده و ضمن اعلام همبستگی با آن، برای حزب آرزوی موفقیت کردند.

مهدی ابراهیم زاده مسئول روابط بین الملل اسامی احزاب بین المللی را که به پیام داده بودند اعلام و ترجمه پیام حزب کمونیست فرانسه را قرائت نمود. نکات مشترکی که در همه پیام ها به چشم می خورد: تأکید نسبت به خطر جنگ، هشدار نسبت به عواقب آن، عواقب تحریم ها بر مردم ایران بویژه اقشار و طبقات زحمتکش، تلاش برای جلوگیری از جنگ و متوقف کردن تحریم‌های اقتصادی و اینکه: «امپریالیسم و نظام سرمایه داری موجد و موجب همه این بدبختی هاست.»

برنامه روز اول، با خوشآمدگویی رفيق بهروز فدائی مسئول تشکیلات هلند به دوستان، رفقا و میهمانان گرانقدر که در نخستین کنگره‌ی حزب چپ ایران (فدائیان خلق)، شرکت داشتند، آغاز شد. سپس از هیئت رئیسه‌ی سنی کنگره رفقا شمسی شفیع، حسن جعفری، مجید سیادت، بهزاد کریمی، ایرج نیری و داوود نوائیان، دعوت به عمل آمد که گشایش و مدیریت نخستین کنگره حزب را تا زمان ورود به مرحله‌ی انتخاب هیئت رئیسه دائم و رسمیت یافتن کنگره، بر عهده گیرد.

در آغاز رفیق مرضیه شفیع (شمسی) از سوی هیئت رئیسه‌ی سنی، از تلاش شبانه روزی سه جریان تشکیل دهنده حزب و وحدت آن ها و نیز زحمات زیادی که برگزار کنندگان کنگره کشیدند، قدردانی کرد. وی از جمله در سخنان خود گفت: «بسیار خوشحالم که ما توانستیم علیرغم چندصدایی و داشتن تفکرات و نظرات مختلف، آن‌قدر ظرفیت‌های خود را بالا ببریم که در کنار هم بمانیم، با هم وحدت کنیم. رفقا بیاییم این وحدت را ارج بگذاریم. نتیجه این وحدت همین اولین کنگره حزب چپ ایران (فدائیان خلق) است که هم اکنون همه ما در آن شرکت داریم … در شرایطی که کشور ما دچار بحران‌های متعدد است، خطر جنگ و ویرانی و بی خانمانی مردم ما را تهدید می کند و رژیم نالایق ایران هم توان فائق آمدن بر این همه مشکلات را ندارد، جمع شدن ما و تشکیل اولین کنگره حزب چپ ایران (فدائیان خلق) ، نقطه امیدی است برای همه‌ی نیروهائی که هنوز قلبشان برای مردم ما و مام وطن می تپد. آن‌ها امید دارند که این سرمایه های ملی و الیت جامعه که سا‌ل‌های طولانی در خارج از کشور به‌سر می برد، بتوانند در آینده نزدیک نقشی مفید در سپهر سیاسی ایران ایفا کنند. برای تک تک شما عزیزان سلامتی و سربلندی و موفقیت و برای این کنگره هم موفقیت و پیروزی آرزو می کنم.»

سپس رفیق بهزاد کریمی، ضمن سپاس از اعضای حزب که آن را در همین کنگره اول آن را تثبیت کرده بودند و خوش آمد گویی به آنها، درخواست نمود تا سرود انترناسیونال به نشانه باورمندی به ارزشی که اعضای حزب را در نیم قرن گذشته گرد هم آورده است، در صحن کنگره پخش شود. و هنگام پخش آن، حضار به احترام همبستگی بین المللی سرپا ایستادند. وی بدنبال آن با نام بردن از بعضی از جانباختگان جنبش چپ و دمکراتیک ایران،به احترام همه آنها اعلام یک دقیقه سکوت کرد. سپس به یاد مادر لطفی و همه مادران خاوران، شرکت کنندگان در کنگره به‌پا خاسته و یک دقیقه کف زدند. به دنبال آن از مسئول "هیئت برگزاری کنگره" دعوت شد تا با ارائه گزارش از تعداد اعضای حاضر در جلسه، رسمیت قانونی کنگره را روشن کند. پس از ارائه‌ی گزارش توسط رفیق مهدی پرویز، هیئت رئیسه سنی رسمیت یافتن نخستین کنگره حزب چپ ایران (فدائیان خلقِ) را اعلام کرد. به دنبال آن اعضای دیگر هیئت رئیسه‌ سنی،‌ هریک سخنان کوتاهی را درباره‌ی حزب نوپا، دل نگرانی‌های پس از کنگره بنیانگذار، امیدهای پیشاروی در آستانه نخستین کنگره حزب و سپاس از تلاش‌های تک تک اعضای حزب به‌خاطر تلاش‌های آنان ابراز داشتند. برنامه با پخش موسیقی زنده و هنرنمایی گروه الوند ادامه یافت و کنگره را در فضایی پر از شور، عشق و امید فرو برد.

پس از آن کنگره وارد اولین تصمیم‌گیری خود جهت انتخاب هیئت رئیسه دائمی شد. به‌دنبال رأی‌گیری علنی از کنگره برای روشن کردن تعداد اعضای هیئت رئیسه دائم، رأی‌گیری مخفی برای انتخاب پنج نفر از میان ۸ کاندیدا صورت گرفت. رفقای منتخب برای هیئت رئیسه عبارت بودند از: مریم پورتنگستانی، علی پورنقوی، مجید عبدالرحیم پور، فرزانه عظیمی و محمدصادق علی اصغری.

هیئت رئیسه‌ کنگره ضمن ابراز سپاس از رأی اعتماد اعضای نخستین کنگره نسبت به خود، بررسی و تصویب موادی از آئین‌نامه اصلاحی به کنگره را در دستور قرار دارد. آیین‌نامه اصلاحی، پس از رسیدگی به یک پیشنهاد برای تغییر در آن، به رأی گذاشته شد، که اداره‌ی کنگره پس از تصویب آن، در طول روزهای کارش منطبق بر آن صورت گرفت. در ادامه منشی‌های کنگره و نیز رابط کنگره با هیئت رئیسه تعیین شدند.

در ادامه، تصویب دستور کار کنگره مورد بحث قرار گرفت. این دستور شامل بررسی خطوط برنامه ای، سند سیاسی، بندهایی از اساسنامه، رسیدگی به قرارها، انتخاب لوگوی حزب و انتخاب ارگان های مرکزی حزب بود که به تصویب رسید و کنگره وارد دستور کار خود شد.

در اولین بخش از دستور، مسئول کمیسیون خطوط برنامه‌ای پیش کنگره، رفیق حسن زهتاب، در رابطه با روند تهیه سند برنامه توضیح داد و پس از پاسخ به سؤالات اعضای کنگره در این باره، با توضیح رفیق بهروز خلیق در مورد مباحث برنامه‌ای و روند پیشبرد آن در کمیسیون پیش کنگره، بحث مضمونی روی سند خطوط برنامه ای آغاز شد. پس از بحث روی این سند، کلیات آن به رای گذاشته شد و این سند با ۷۸ درصد به‌عنوان سند مبنا انتخاب شد. در ادامه کنگره وارد گزینش اعضای کمیسیون راستاهای برنامه‌ای برای بررسی پیشنهادهای دريافتی شد. رفقا بهروز خلیق، علی صمد، راحله طارانی، سیروس مددی، منوچهر مقصودنیا، پرویز نویدی، احد واحدی انتخاب شدند.

در ادامه‌ کار، سند سیاسی در دستور کار کنگره قرار گرفت. در این بخش مسئول کمیسیون سیاسی پیش کنگره، رفیق مسعود فتحی، در رابطه با روند تدوین سند سیاسی و موضوعات محوری برای بحث در کنگره توضیح داد. پس از بحث روی سند سیاسی، کلیات آن به رأی گذاشته شد و این سند با ۷۱ درصد به عنوان سند مبنا انتخاب شد. در ادامه، کنگره وارد گزینش اعضای کمیسیون سیاسی برای بررسی پیشنهادات رسیده شد. رفقا محمد اعظمی، وهاب انصاری، حسن زهتاب، مجید سیادت، مسعود فتحی، صادق کار و بهزاد کریمی برای این کمیسیون انتخاب شدند.

در ساعات پایانی روز اول کنگره،‌ میزگردی با شرکت ملیحه محمدی، علی کشتگر، مجید زربخش، رضا علیجانی، فریدون احمدی، فرید اشکان و آرش عزیزی برگزار شد. گرداننده‌ی این میز گرد رفیق مهدی فتاپور بود. در این میزگرد درباره وضعیت بحرانی کشور، تاثیر تنش ها و اثرات مخرب تحریم ها بر روندهای سیاسی کشور، نقش و سیاست دولت ترامپ از یک سو و نیز سیاست‌های جمهوری اسلامی از سوی دیگر بحث شد. هم‌چنین تعدادی از حضار نیز از جمله فرهاد نعمانی در این بحث مشارکت داشتند. این میز گرد مثل تمامی مباحث کنگره بطور زنده برای عموم علاقه مندان پخش شد.

روز دوم کنگره، با پخش کلیپ «در حزب ما حفظ محیط زیست مقدم بر سود و بهره وری است» آغاز شد. همچنین امیر ممبینی در رابطه با جنبش محیط زیست و ضرورت آن، نقطه نظرات خود را بیان کرد. پس از آن، بحث برای تدقیق بندهایی از اساسنامه آغاز شد. یکی از اعضای کمیسیون اساسنامه پیش کنگره، حجت نارنجی، توضیحاتی در رابطه با روند تدقیق اساسنامه و بررسی پیشنهادهای ارائه شده توسط کمیسیون داد. از آن‌جا که این کمیسیون رسیدگی به موضوع عضوگیری را به عنوان مورد مقدم پیشنهاد کرده بود، در این بخش همین موضوع مورد بحث و رأی‌گیری قرار گرفت که پیشنهاد آلترناتیو که توسط هفت رفیق داده شده بود، با ۶۲ درصد آرا تصویب شد.

سپس هیئت رئیسه‌ کنگره بررسی سند سیاسی را در دستور گذاشت، که با ارائه گزارش مخبر کمیسیون سیاسی، مسعود فتحی، و رسیدگی به چند پیشنهاد به انجام رسید. بخش دوم پیشنهادات روی این سند به روز سوم کنگره موکول شد.

پس از آن، تصمیم گیری روی سند راستاهای عمومی برنامه در دستور قرار گرفت. این سند پس از ارائه‌ گزارش مخبر کمیسیون، بهروز خلیق و بررسی و رأی‌گیری روی پیشنهادات رسیده، نهایی شد. سپس، قرار شد روی دو بخش آن به طور جداگانه رأی‌گیری شود. بخش «دیدگاه‌ها و ارزش‌های ما» با ۸۵ درصد آرای موافق و بخش «برنامه‌ی ما: زندگی بهتر برای مردم ایران، آزادی، دمکراسی، عدالت اجتماعی و حفظ محیط زیست» با ۸۰ درصد آرای کنگره تصویب شد.

همچنین در جریان کنگره پیامی به مناسبت نخستین سالگرد درگذشت آقای امیرانتظام و برای گرامی‌داشت یاد ایشان که سه دهه را در زندان های جمهوری اسلامی سر کرد و ایستادگی سربلندانه‌ وی، توسط هیئت رئیسه کنگره داده شد.

در ساعات پایانی روز دوم، با پیوستن بخش دیگری از مهمانان به کنگره، برگزاری موفقیت آمیز‌ آن، در فضایی مملو از صمیمیت جشن گرفته شد. این شادمانی که با هنرنمایی دگرباره گروه الوند آغاز شد، تا پاسی از شب با شعرخوانی، رقص و پایکوبی و ابتکارات اعضای شرکت کننده ادامه یافت. روز دوم کنگره با خاطره ای فراموش نشدنی از نخستین کنگره حزب برای همه شرکت کنندگان آن پایان یافت.

آخرین روز کنگره، با سخنان دوستان و رفقا: مهران براتی، علی کشتگر، فرخ نگهدار آغاز شد و سپس با صحبت های رفیق احمد هاشمی در رابطه با محیط زیست و نقش شاخص های اکولوژیکی و توسعه‌ی انسانی در توسعه پایدار ادامه یافت. در فرصت بعدی و دقیق پایانی کنگره هم رفیق جمشید طاهری پور صحبت کرد.

کنگره با ارائه بخش دوم گزارش مخبر کمیسیون مسعود فتحی به کار خود ادامه داد. پس از بررسی و رأی‌گیری روی پیشنهادات رسیده، سند سیاسی با ۸۳ درصد آرای موافق تصویب شد.

سپس دو قرار برای بررسی موضوع عضویت هم‌زمان اعضای حزب در سازمان‌های تشکیل دهنده‌ی آن در دستور قرار گرفت. هیئت رئیسه‌ی کنگره با توجه به نظرات متفاوت و نياز به بحث و گفتگوی بيشتر،‌ پیشنهادی برای سازماندهی بحث پیرامون موضوع و به تصمیم رساندن آن توسط شورای مرکزی آینده را در طی حداکثر يک سال به کنگره ارائه داد که با ۸۱ درصد آرا پذیرفته شد.

در رابطه با لوگوهای پیشنهادی نیز،‌ ضمن سپاسگزاری از تهیه کنندگان لوگوها و پس از یک دور بحث روی این موضوع، قراری در این رابطه داده شد، که بر اساس آن، کنگره شورای مرکزی آینده را موظف کرد تا امر تهیه‌ی لوگو برای حزب را پیگیری کند.

کنگره کار خود را با خواندن بخش‌هایی از پیام جمعی از هواداران سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت) - داخل کشور، ادامه داد.

آقای اسد کشتمند عضو کمیته مرکزب حزب سابق دمکراتیک خلق افعانستان میهمان کنگره بود. وی ضمن ایراد سخنانی احساسی و گرم، در رابطه با نخستین کنگره حزب و همبستگی مردم ایران و افغانستان و نیز ضرورت کمک‌های متقابل سخنرانی کرد. آقای کشتمند همچنین در بخشی از سخنان خود به خاطرات فراموشی نشدنی اش به عنوان میزبان دوستان و رفقای ایرانی در افغانستان اشاره کرد و گفت یکی از افتخارات خود می‌داند که همفکری بین نیروی های چپ ایرانی و افغانستانی، بخشی از تاریخ این جنبش را تشکیل می‌دهد. وی در پایان برای اعضای حزب و نخستین کنگره آن، آرزوی موفقیت کرد.

در ادامه یک قرار عمومی توسط هیئت رئیسه‌ی کنگره پیشنهاد شد که در آن رسیدگی به قرارهای باقیمانده به شورای مرکزی منتخب کنگره سپرده شد. این قرار با اکثریت قریب به اتفاق آرا تصویب شد.

نخستین کنگره‌ی حزب چپ ایران (فدائیان خلق) در آخرین روز کار خود و قبل از رسیدگی به آخرین مورد در دستور، پیامی در همبستگی با همه مبارزان راه آزادی و عدالت در ایران داد و در آن به عزم استوار همه‌ی زندانیان سیاسی و مدنی دربند جمهوری اسلامی درود فرستاد.

آخرین موضوع مورد بررسی کنگره، انتخاب دو ارگان شورای مرکزی حزب و نیز نهاد رسیدگی به شکایات و داوری «رشد» بود. برای تسریع در روند رأی‌گیری و بالا بردن کیفیت آن، این بار رأی‌گیری در اکثر موارد از جمله انتخاب ارگان‌های مرکزی، به‌صورت دیجیتالی توسط موبایل‌های اعضای کنگره انجام می شد.

در این بخش از کنگره، اعضای حزب، پیشنهادهایی خود را در رابطه با چگونگی انتخاب شورای مرکزی و تعداد آن به کنگره ارائه کردند. در پیشنهادهای مختلفی که از جمله در رابطه با تعداد اعضای شورای مرکزی مطرح بود، تأکیدی عمومی بر تشکیل شورای مرکزی با تعادل جنسیتی در ترکیب آن برای حضور پررنگ‌تر زنان و نیز حضور جوانان وجود داشت. پس از رأی گیری روی تعداد اعضای شورا، که پیشنهاد ۲۱ نفر بیشترین آرای کنگره را کسب کرد، اسامی ۳۴ کاندیدای شورای مرکزی که پس از شور و مشورت با آن‌ها، کاندیداتوری شان قطعی شده بود، توسط هیئت رئیسه گزارش شد و در پی آن از داوطلبانی که عضو شورای مرکزی دوره گذشته نبودند، دعوت شد که در وقت کوتاهی خود را معرفی کنند.

کنگره هم‌زمان با ادامه‌ی روند رأی‌گیری، به کار خود با معرفی اعضای نهاد رسیدگی به شکایات و داوری «رشد» ادامه داد و پس از معرفی کوتاهی توسط کاندیداهای حاضر، کنگره وارد مرحله رأی‌گیری در مورد ۵ کاندیدا شد.

پس از پایان رأی‌گیری، هیئت رئیسه کنگره از تلاش‌های شبانه روزی ارگان برگزاری کنگره برای تدارک شایسته‌ی آن و نیز تمامی رفقا و دوستدارانی که در تدارک کنگره یا در جریان سه روز کنگره، حزب را یاری رسانده بودند، به نمایندگی از تمامی شرکت کنندگان در نخستین کنگر‌ه‌ی حزب، تشکر و قدردانی کرد و سپس نتایج آرا اعلام شد.

۲۱ نفر به‌عنوان اعضای شورای مرکزی انتخاب شدند:

مهدی ابراهیم زاده، مهدی اخوان، فرید اشکان، محمد اعظمی، وهاب انصاری، مهدی پرویز، مریم پورتنگستانی، علی پورنقوی، بهروز خلیق، رزا روزبهان، حسن زهتاب، علی صمد، راحله طارانی، فرزانه عظیمی، محمد صادق علی اصغری، مسعود فتحی، مهدی فتاپور، صادق کار، منوچهر گلشن ، حجت نارنجی و پرویز نویدی.

همینطور ۵ رفیق به‌عنوان اعضای نهاد رسیدگی به شکایات و داوری (رشد) انتخاب شدند.

نخستین کنگره حزب چپ ایران (فداییان خلق) در دقایق پایانی، با آرزوی موفقیت برای همگی اعضای حزب در دوره آتی از سوی هیئت رئیسه‌ی کنگره در دقایق پایانی و سپاسگزاری از همه زحمات و قدردانی بخاطر تلاش و ایستادگی همگی بر سر هدف و پیمان به کار خود پایان داد.

با امید به برآورده شدن و به بار نشستن امیدها و اهدافی که حزب چپ ایران (فدائیان خلق) در باور به آن‌ها تولد یافته و با آرزوی گام برداشتن‌های شتابان رو به پیش در راستای ایفای نقش شایسته سیاسی در سپهر سیاسی کشور.

هیئت رئیسه نخستین کنگره حزب چپ ایران (فدائیان خلق)

۲۷ تیر ۱۳۹۸ برابر با ۱ꓥ ژوئیه ۲۰۱۹

--------------------------------

*گزارش تفصیلی کنگره همراه با تمامی اسناد بزودی منتشر خواهد شد.