دفتری به یاد گار مانده از "سیاوش کسرائی"

گاه طنین یک صدای آشنا ، دیدن یک چهره، یک فضا ،حس هائی را در تو زنده می سازد که ترا در خود غرق می کند و به خاطراتی دور می برد.زمان محو می گردد مکان از دسترس تو خارج می شود.
خاطره چون رویائی در بیداری ذهن ترا می گیرد. از بایگانی سالیان ورقی پیش می کشد و ترا به باز خوانی آن مجبور می سازد.
ذهن آدمی را از این رویا ها وخاطرات گریزی نیست ! چرا که بخشی از وجودت بخشی از کودگی وجوانیت در آن جا غنوده است.
تمامی اشیا با خاطره مفهوم می یابند و تداعی می شوند و همراه خود ده ها خاطره و مفاهیم دیگر را به یاد می آورند.
کلمه مادر قلبت را به طپش می آورد، آغوشی گرم همراه چشمانی سرشار از مهر.
کلمه وطن ترا به کوچه های کودکیت می برد به سرزمینی که در آن نخستن قدم های کودکیت را بر خاک نهادی و نخستین کلام را بر زبان جاری ساختی. مشتاقانه به چهره هائی که بر گردت حلقه زده بودند نگربستی و طعم نخستین غذا را در ذائقه ات نشاندی .
استخوان ترکاندی، زیبائی راستایش کردی، شعر حافظ خواندی عاشق شدی گل در بر و می درکف سلطانی جهان نمودی! باعزم شکافتن سقف فلک در سر!
حیرت زده بر مولانا نگریستی که چه سان از سجاده نشینی به ترانه خوانی رسید و کسی را که هفت فلک بر او تنگی مینمود در پیراهن خودجای داد! و نهایت ملول از دیو ودد به جستجوی انسان بر خاست.
شوروشیدائی جوانیت را با رفیقانت تقسبم کردی، مرده گانت رابه خاک سپردی و به تاریخ سر زمینی که تو بخشی از آنی پیوستی!
دفترچه کوچکی در مقابلم گشوده است دفتری از تاریخ یک سرزمین که بعد سی و اندی سال دو باره باز یافتمش.
دفتری که مرا به سال های دور، به افغانستان به نخستین سال های خروجمان از ایران به شاعری بزرگ که صاحب این دفترچه است پیوند می دهد. به "سیاوش کسرائی "
دفترچه ای مرتب و زیبا با هشتاد رباعی به خط خود شاعر.
گرما گرم روزهای جنگ ایران و عراق بود. روز هائی که به نوشته یک روزنامه نگار خارجی جنگ گلوله، جنگ سلاح های پیشرفته با دریای انسانی بود .روز های نعره عاشقان پرهنه پا در میدانهای مین وجنازه های تکه تکه شده آن ها .
روزهای نوجوانان ایستاده در مقابل تانگ ها و لجاجت خمینی در پذیرش صلح .
بعد از ظهر گرم تابستان "کسرائی "گرفته و غمگین به سراغم آمد درست به خاطر ندارم.حیاط هتل آریانا بود یا حیاط رادیو زحمتکشان .فرقی هم نمی کند .
نم اشگی نازک چشمان سیاه وبا هوشش را پوشانده بود بی مقدمه گفت " ابوالفضل جان فکر نمی کنی باید ایران می ماندم تا حال وروز مردم را بهتر درک کنم ؟
خدا لعنتشان کند به صغیر و کبیر رحم نمی کنند . وقتی شاعری از وطنش جدا می افتد.حس وحالش را ، روحش راآنجا می نهد تنها جسم خود را بیرون می کشد . من روحم را در آن سرزمین جا نهاده ام در کنار همان نو جوانی که زیر تانگ می رود.
من با هر جوانی که به خاک می افتد به خاک می افتم. می میرم و زنده می شوم! این جا دستم ، قلمم قادر به هماهنگی با روحم نیست! روحم آن جا درجبهه ها با نوجوان ها  و جوان های آن سرزمین است. آرش های زمانه ما.
جسم که شعر نمی گوید! شعر محصول روح است. محصول حس های غریبی که در ذهنت شکل می گیرد از بوی نان تا آواز کوچه باغی یک شب گردکه طنینش به گوش تو آشناست.
تا دیدن چشمان مشتاق یک مادر که جوان از جنگ رفته اش را در آغوش می کشدو می گوید "عزیزدلکم"
من سنگ به سنگ ،چهره به چهره ، کلام به کلام مردم را در آن جا حس می کردم!
من با آن حس ها در میان آن مردم زندگی کرده بزرگ شده بودم .حال هر روز که می گذرد فاصله ام بیشترو بیشتر می شود. حس هایم کم شور ترمی گردند .
خدا لعنتشان کند که ما ر از آب و خاکمان بریدند.
هیچکس درد یک شاعر دور افتاده از وطن را نمی فهمد! حتی با احساس ترین رفقایم .
خودم فکر می کنم کم طاقت و تا حدی بهانه گیر شده ام. باز هنوز این جا زیادفاصله ای با ایران ندارم همه هم زبان و هم ریشه ایم به همین دلخوشم .
امروز نتوانستم مطلبی بنویسم . آن قدر از مرگ و بدبختی نوشته ام که دیگر طاقتم از دست رفته . آخر کی خنده بر لبان این مردم خواهد نشست؟
مردم چقدر باید بجای خونچه عروسی، خونچه عزا بر در خانه ها بگذارند؟
دلم سخت گرفته است "قاصد روزان ابری داروک کی می رسد باران"بیچاره پیر مرد هم در آرزوی باران مرد !
دیروز پیش" رفیق نامور" بودم بیچاره این پیرمرد هم می گوید "حتما سر پنج سال بر می گردیم . خیلی امید وار است . او تمام عمرش در غربت گذشته. حال سر پیری هم در این تنهائی جانگاه فقط می نویسد و چیزی نمی گوید .اما من که می دانم چه می کشد."
شروع به خواندن چند رباعی می کند که یادشان نمی آورم .با هر رباعی لایه نازگی از اشگ بر چشمانش می نشیند .به موهای جو گندمیش که خبر از رسیدن پائیز می دهد نگاه می کنم. "دراندرون این خسته دل که خموش است چه می گذرد؟"
ساعت هاست زیر درخت نشسته ایم . او حال غرق است. غرق در "بیچون" که چنین به گفتارش آورده است .
نسیم آرام شامگاهی به لطافت در میان درختان می پیچد و او تن سپرده به نسیم هم چنان از مولوی ، حافظ و از رباعی های خود می خواند. صدایش رها شده درگرگ میش آسمان."الا یا ایها الساقی ادر کاسا و ناولها
که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشگل ها " "حافظ "
من بی آن که سخن بگویم گوش بر درد بریده شدنش از نیستان سپرده ام !
قلب درد مندی که دردی جانگاه را با خود می کشید ."ابوالفضل جان برای یک شاعر دردی بزرگتر از دور افتادن از مردمش نیست."
قلبی که سر انجام طاقت نیاورد و در یک روز از روزهای دلتنگی که باز هوای وطن کرده بود در بیمارستانی در اتریش از حرکت باز ایستاد.
" از کوی وفا بسنگ دورم کردند.
در خانه غم زنده به گورم کردند.
بگشایم اگر سینه به پیش تو شبی
بینی که چه با دل صبورم کردند." سیاوش کسرائی
"بیداری گل سوی چمن می کشدم .
بلبل دل و، باد پیرهن می کشدم.
در گوشه خاک غربتم بوی بهار
می آید و جانب وطن می کشدم." سیاوش کسرائی
گل پنهان
"بگرفته غم غروب کوهستان را
پوشانده غبار مه ره چشمان را
پائیز نشسته برهمه دره ولی
من می شنوم بوی گلی پنهان را." سیاوش کسرائی
بدرود
شبی مرغ سپیدی می شوم من
گشاده بادبان بال برباد
بدریا میزنم دل را و چون موج
بهرره میروم آزاد آزاد . سیاوش کسرائی
حال جسم اودر گوشه ای از جهان آرام گرفته است .اما روحش آن جا نیست .آخر او روحش را در سرزمینی که ایرانش می خوانند جا نهاده بود. روحی آزاد!که حاکمان را نه توان به زندان افکندنش هست ونه توان کشتن.روحی نشسته بر تیر آرش که بر فرازوطن می چرخد.

"من روحم را در آن سر زمین جا نهاده ام ."

کسرائی