«گام چهارم»، گامی دیگر در بیراهۀ بحران!

«گام چهارم»، گامی دیگر در بیراهۀ بحران!

نیاز و سود مردم ایران، در مذاکرۀ بدون پیش شرط است

روز ۱۴ آبان رئیس جمهور حسن روحانی تصمیم جمهوری اسلامی برای برداشتن «گام چهارم» در راستای کاهش تعهدات هسته‌ای را اعلام کرد. بدین ترتیب، برنامۀ اجرایی تزریق گاز به سانترفیوژهای IR6 فعال در فردو، روز ۱۵ آبان و با حضور بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی هسته ای جنبه رسمی به خود گرفت. بر پایۀ توافق برجام، جمهوری اسلامی پذيرفته بود که از این پایگاه هسته ای تنها برای کارهای تحقیق و توسعه استفاده کند، اینک اما با برداشتن «گام چهارم»، عملاً و رسماً برجام را گامی دیگر به پايان عمر آن نزديک‌تر کرده است. همین هم مایۀ ابراز نگرانی‌های‌ جدی کشورهای روسیه، چین، فرانسه، انگلستان و آلمان شده و آن‌ها را واداشته تا سریعاً هشداری به‌مراتب جدی‌تر از هر وقت دیگر به جمهوری اسلامی دهند.

این تصمیم ماجراجویانه در فضای سیاسی خاصی نیز صورت گرفت که جای درنگ دارد. اعلام آن، روز برگزاری مراسم چهلمین سالگرد ۱۳ آبان - روز «مرگ بر آمریکا»، انتخاب شد که امسال در فضایی تحریک آمیز علیه آمریکا و با زیر پا گذاشتن هر چه بیشتر موازین بین المللی انجام گرفت. در این برنامۀ حکومتی، بر حمایت دیگربارۀ جمهوری اسلامی از لزوم تسخیر آن زمان سفارت آمریکا تأکیدات خاص به عمل آمد و باز سخن از حقانیت امر غیر قابل توجیه گروگانگیری آمریکائیان به مدت ۴۴۴ روز رفت. مراسمی که در آن، رهبر جمهوری اسلامی با رویکرد کماکان «دشمن محورانه»، خصومت آمریکا با ایران را امری دیرینه و همیشگی توضیح داد و انگیزۀ اصلی خود در مخالفت با مذاکره را عریان‌تر از هر وقت دیگر بیان نمود و اعلام داشت که رفتن پای مذاکره با آمریکا از این رو خطری مهلک برای جمهوری اسلامی است که سلب حمایت «امت»های منطقه از ایران در تلاش‌ برای جذب شان در انقلاب اسلامی را به دنبال خود دارد. او در همین سخنان ضمن برشمردن لزوم «مقاومت» علیه آمریکا، خیزش‌های اخیر مردمی در لبنان و عراق را هم توطئه آمریکا و دشمنان منطقه‌ای جمهوری اسلامی دانست و بدون نام بردن از بازوهای «هلال شیعی» خود یعنی حزب الله لبنان و حشد الشعبی عراق، سرکوب به‌موقع این تظاهرات و مطابق با آن‌چه که جمهوری اسلامی در برابر به‌اصطلاح توطئه‌های داخلی از خود نشان داده بود را، به آن‌ها یادآور شد.

اگر خامنه‌ای در سخنان تنش آلود اخیر خود باز فریاد شوم «مرگ بر آمریکا» سر داد و هرگونه گفتگو با آمریکا برای حل اختلافات فیمابین را رد کرد، ترامپ نیز متقابلاً سالگرد «تسخیر سفارت آمریکا» را پله‌ای برای تقابل بیشتر با جمهوری اسلامی قرار داد. او که پارسال، روز «مرگ بر آمریکا» را به تلافی مشی آمریکا ستیز حکومت اسلامی بهانه آغاز اعمال دور تازۀ تحریم‌های آمریکا علیه ایران در پسا خروج از برجام برگزیده بود، در ۱۳ آبان امسال با تحریم مجتبی خامنه‌ای - این فرد فعال پشت پردۀ ولایت فقیه - و چند نفر دیگر از مشاوران «بیت رهبری»، به تقابل بیشتر با خامنه‌ای برخاست. دلیل این حرکت نمادین را هم نه برنامۀ هسته ای، که ارتباط تنگاتنگ اطرافیان خامنه‌ای با سپاه قدس و بسیج اعلام کرد که این نشانگر قصد دولت آمریکا در ادامه دادن به جنگ اقتصادی است. نقض تعهدات پذیرفته شدۀ آمریکا در قبال برجام و خروج یک‌ طرفه از آن، سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ و تشدید تحریم‌ها و تهدیدها، در خدمت تشدید بحران و فشار مضاعف به مردم ایران است. طرفین، متأسفانه کماکان بر طبل تشدید تخاصم‌ می‌کوبند.

حزب چپ ایران (فدائیان خلق)، برداشتن «چهارمین گام» را اقدامی تحریک آمیز و موجب فشار بیشتر بر مردم ایران دانسته و بر این باور است که هر مرحله از تضعیف این میثاق، گسیخته شدن آخرین رشته‌های امید برای دور ماندن ایران از خطر جنگ است و نیز هموارسازی تشدید جنگ اقتصادی موجود که قربانی مقدم آن مردم ایران‌اند. آن‌چه که جمهوری اسلامی به عنوان راهکاری برای راهبرد «مقاومتی» خود به‌کار می‌گیرد، در واقع تاکتیکی است از یک استراتژی علیه جان و هستی مردم ایران. نجات برجام، نه با افزودن بر وزن تخلفات از برجام، که با آغاز مذاکرۀ بدون قید شرط میان طرفین در همین لحظه فعلی امکانپذیر است. رد مذاکره و برداشتن «گام چهارم» چیزی جز ادامه بحران رو به حدت کنونی نیست و به ترامپ فرصت می دهد تا مدیریت جنگ اقتصادی هر دم در حال تشدیدش را «موجه»تر پی‌ بگیرد. جمهوری اسلامی با برافراشتن عَلَم تعرضات موشکی و تداوم برنامه هسته ای، تنها زمينه را در متحد شدن منطقه و جهان علیه کشور ما شتاب می‌بخشد و افق، تیره‌تر از اینی می‌شود که ابر سیاهش آسمان ایران را پوشانده است.

حزب چپ ایران (فدائیان خلق) اعلام و اقدام اخیر جمهوری اسلامی را که نقض برجام است، حرکتی خلاف منافع و مصالح مردم ایران می‌داند. به باور ما، مردم ایران تنش و فلاکت بیشتر نمی‌خواهند، از جنگ بیزار ‌اند و به سختی آسیب دیده از جنگ اقتصادی در حال توسعه. نیاز و سود ایران، صلح و امنیت است که فقط و فقط از طریق مذاکرۀ مستقیم دو دولت، فارغ از هرگونه پیش شرطی، تأمین ‌شدنی است. حزب ما نیروهای مترقی و صلح دوست را به همکاری برای واداشتن جمهوری اسلامی به بازگشت به میز مذاکره فرامی خواند.

هیئت سیاسی اجرائی حزب چپ ایران (فدائیان خلق)

۱۷ آبان ۱۳۹۸ (۸ نوامبر ۲۰۱۹)