بخش سوم - برگزاری آزمون سراسری کنکور در مرداد ماه آری یا نه! کدام رویکرد؟

کنکور سراسری و امکانات وسیع تبلیغاتی «موسسات آموزشی کنکور»
بیش از چند دهه است که سیستم آموزشی کشور بر اساس کنکور سراسری برنامه‌ریزی می‌شود. سالهاست که فشارهای ناشی از کنکور و موسسات سودجو تبدیل به صنعتی شده است که در جامعه برای نام بردن از آنها از عناوینی مانند «غول کنکور»، «صنعت کنکور»، و یا «مافیای کنکور» استفاده می‌کنند. طبق آمار موجود در فضای رسانه‌ای، در حدود ۱۱ هزار و ۳۰۰ آموزشگاه در کشور فعال‌اند و در حدود ۶۰ درصد این موسسات در زمینه‌ی کنکور مشغول به فعالیت‌اند. یعنی ۵ تا ۶ هزار موسسه در کل کشور. از هر ۵ تا ۶ موسسه فعال در حوزه کنکور، یکی در تهران واقع است و بقیه مربوط به ۳۰ استان دیگر کشور می‌باشند. در این سال‌های گذشته تا امروز، امکانات مالی و تبلیغاتی مافیای کنکور به قدری افزایش یافته که به راحتی دانش‌آموزان و خانواده‌های آنان را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند و هزینه‌های سنگینی را به خانواده‌ها تحمیل می‌کنند تا بلکه فرزندشان از این طریق بتواند به دانشگاه وارد شوند. وزیر آموزش و پرورش دولت حسن روحانی در سال ۹۷ گفته بود گردش مالی موسسات کنکور حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان است. اگر این عدد را بر تعداد داوطلبان کنکور در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا (دو میلیون و ۱۷۵ هزار نفر) تقسیم کنیم، هر داوطلب به طور میانگین ۱۸ میلیون تومان برای کنکور ۹۹ هزینه کرده‌ است. اما مشخص نیست که این گردش مالی فقط مربوط به سال آخر دبیرستان است یا سال‌های قبل را هم شامل می‌شود. چرا که هم‌اکنون آمادگی برای کنکور فقط محدود به سال آخر دبیرستان نمی‌شود و حداقل از پایه دهم دانش‌آموزان از خدمات موسسات کنکور استفاده می‌کنند.
طبق آمار، ۱۰ موسسه‌ی بزرگ آموزش کنکور در کشور وجود دارد که سیاست‌های اصلی این نهادها را تعیین می‌کنند. مافیای کنکور موسساتی هستند که با انتشار کتاب‌های تست، آزمون‌های مشابه کنکور و کلاس‌های تقویتی درآمدی باورنکردنی و میلیاردی دارند و تاکنون توانسته‌اند با قدرتی که به دست آورده‌اند سرنوشت میلیون‌ها جوان را به خطر اندازند. درآمدهای این مراکز آنقدر بالاست که می‌شود که با اتکا به آن هزاران شغل در کشور ایجاد کرد. این موسسات میلیاردها تومان تبلیغات به صدا و سیمای جمهوری اسلامی پرداخته‌اند و سال‌های بسیاری است که شاهد تبلیغات مختلف میلیاردی این موسسات مافیایی در رادیو و تلویزیون هستیم. در واقع سال‌هاست که آزمون سراسری، محلی برای کاسبی سرمایه‌داران و مافیای کنکور شده است. نکته‌ی پراهمیت این است که آموزش و پرورش کشور با این سیستم مافیایی همکاری می‌کند و حجم کتاب‌های درسی هر سال کمتر می شود. در عین حال حجم کتاب‌های کمک درسی و کنکور افزایش می‌یابد. در نتیجه دانش‌آموزان و خانواده‌ها مجبور به خرید کتاب‌های کمک درسی می‌شوند. از سوی دیگر کتاب‌های درسی هر سال تغییر می‌کند و این منجر به تغییر کتاب‌های کمک درسی می‌شود و هر ساله در این وضعیت همه مجبور به خرید این کتاب‌ها هستند.
مافیای کنکور با امکانات مالی و تبلیغی، سیاست‌های سودجویانه‌ی خود را در سراسر کشور پیش می‌برد. آن‌ها تاکنون توانسته‌اند تب کنکور را برای در آمد بیشتر افزایش دهند. سیستم آموزشی کنونی به نفع دانش‌آموزان، مردم و آینده‌ی کشور نیست. در واقع دانش‌آموزان از همان دوره‌ی ابتدایی وارد چرخه‌ی کنکور می‌شوند. نگاهی به گردش مالی، وضعیت تبلیغات و اتفاقات عجیب و غریبی که در این موسسات مافیایی می‌افتد، سیستم آموزشی کشور را با غولی به مراتب بزرگ‌تر و سرسخت‌تر از کنکور مواجه می‌کند. غولی به نام «موسسات آموزشی کنکور»!

مافیایی با نام «موسسات آموزشی کنکور»
بخش قابل توجهی از سرمایه‌گذاران و سرمایه‌داران سودجو در ارتباط با ارگان‌های دولتی و غیر دولتی حکومت اسلامی از طریق موسسات آموزشی کنکور و فعالیت در عرصه‌ی انتشار کتب تستی، انواع کتاب‌های کمک‌درسی و معلم سرخانه‌ی از راه دور، کلاس‌های مشاوره، برگزاری دوره‌های انتخاب رشته، فروش دی وی دی های درسی و ... برای قبولی در کنکور، از این محل درآمدهای بسیار بالایی را به دست آورده‌اند. این ناشران و موسسات که خود را تنها راه موفقیت و پیشرفت تحصیلاتی معرفی می‌کنند، در جامعه‌ای که اکثریت جمعیت آن را طبقات مزدبگیر کم‌درآمد تشکیل می‌دهند، به گفته‌ی علی خدایی (نماینده «کارگران» در شورای عالی کار) جز القای حس ناامیدی به طبقه‌ی کارگر، کارکردی ندارند؛ به گفته‌ی او، چون کارگران پول ندارند این کتاب‌ها و خدمات را برای فرزندانشان تهیه کنند، احساس ناتوانی می‌کنند و به دنبال این ناتوانی، فرزندان آنها نیز در حس سرشکستگی و استیصال غرق می‌شوند.
این شرکت ها و موسسات علاوه بر تهران و شهرهای بزرگ، تبلیغات زیادی را در شهرستان‌ها انجام می‌دهند. در شهرستان سطع انتظار مردم پایین‌تر و اعتماد به شبکه‌های تلویزیونی صدا و سیما بیشتر است. پس شبکه‌های عمومی‌تر مثل شبکه یک، دو و چهار محل فعالیت تبلیغی بیست و چهار ساعته‌ی این موسسات مافیایی شده‌اند و صدا و سیمای جمهوری اسلامی هم با پولی که می‌گیرد کاری به راست و دروغ تبلیغات این موسسات ندارد و برایش سودجویی بیش از هر چیزی اهمیت دارد و آینده کشور از طریق تربیت و آموزش نسل جوان چندان جایگاهی برای این ارگان تبلیغاتی - تصویری حکومتی ندارد.
موسسات کنکوری پرسود، قسمت مهم کارشان را به تهیه و توزیع دی وی دی‌های درسی اختصاص داده‌اند. اما نه دی وی دی‌هایی با قیمت معمولی. هزینه‌ی تولید یک دی وی دی نهایتا بین هزار تا هزار و صدتومان است که سه هزارتومان هم به فروش می‌رسد. اما معمولی‌ترین پکیج درسی آموزشگاه‌های کنکور ۵ دی وی دی با قیمت ۳۰۰ هزار تومان است.
در واقع شگرد این موسسات اغلب دست گذاشتن روی قشر ضعیف و متوسط جامعه است. زیرا آن‌ها تضمین آینده فرزندشان را در قبولی کنکور می‌بینند و به تبلیغات موسسات کنکوری اعتماد می کنند تا جایی که حتی حاضر هستند فرش زیر پای خود را نیز بفروشند و یک پکیچ کامل درسی شامل چند دی وی دی را به قیمت ۱۰ میلیون تومان برای فرزندشان بخرند تا برای موفقیت فرزندانشان در کنکور هزینه کنند؛ به طوری که از میان ۴۰ درصد داوطلبان شرکت در کنکور، ۷۲ درصد آن‌ها کمتر از ۱ میلیون، ۱۱ درصد ۲ میلیون، ۱۲ درصد بیش از ۲ میلیون و یک درصد هم بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان برای قبولی در کنکور هزینه می‌کنند. بخش دیگری که از وضعیت پولی بسیار خوبی برخوردارند برای شهریه مدرسه ۵۰ میلیون، پانسیون ماهانه ۲۰ میلیون، مدرسه غیرحضوری ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون، معلم خصوصی جلسه‌ای ۱.۵ تا دو میلیون تومان هزینه می‌کنند. هزینه‌ای که برای یک میلیون و ۳۰۰ هزار داوطلب کنکور کارشناسی سال ۹۹، بسیار متفاوت است. برخی زیر یک میلیون هزینه می‌کنند و برخی ۴۰۰ میلیون تومان. این آموزشگاه‌ها فقط از راه فروش دی وی دی‌ها ماهانه مبلغی در حدود ۶۰۰ میلیارد تومان درآمد کسب می‌کنند.
اصلی‌ترین کار این موسسات القای نیاز به دانش آموزان است. بارها در تبلیغات مختلف آنها شاهدیم که ادعا می‌کنند با خواندن یک کتاب یا خرید یک دی وی دی حتما در رشته‌ی موردعلاقه‌تان قبول خواهید شد. اما آن‌ها در تبلیغات خود هیچ اشاره‌ای به ظرفیت بیش از اندازه‌ی دانشگاه‌ها و نسبت صندلی‌های خالی به تعداد داوطلبین ورود به دانشگاه نمی‌شوند. بسیاری از معلم‌ها و اساتید دانشگاه و کارشناسان امور آموزشی بارها نظرشان را در باره این موسسات اعلام کرده‌اند که این شعارها و حتی روش‌های آموزشی درباره‌ی چگونگی تست زدن و درس خواندن هیچ پایه‌ی علمی و حتی قابلیت عملی شدن هم ندارند. اما با وجود این، این موسسات با خیال آسوده به فعالیت پر رونق خود ادامه می‌دهند.
ارتباط نزدیک صدا و سیمای جمهوری اسلامی با مافیای کنکور
اسم موسسات آموزشی کنکور و ادعاهای وسوسه انگیزشان برای ورود به دانشگاه و موفقیت در آن برای اولین بار از شبکه‌های مختلف صدا و سیما پخش شد. صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز دائماً در حال تبلیغات موسسات مربوط به کنکور و کتاب‌های کمک ‌آموزشی آن است. بنا به اطلاعاتی که در سایت‌ها و روزنامه‌های ایرانی انتشار یافته است، هر برنامه‌ی چهل دقیقه‌ای موسسات کنکور در صدا و سیما، ۱۰۰ میلیون تومان هزینه دارد. و قیمت تبلیغات ماهانه آنها در صدا و سیما بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان است. این موسسات ظرف سال‌های گذشته با همین مبالغ توانایی تبلیغ در رادیو، روزنامه‌های پرتیراژ، مجلات پرخواننده و حتی هواپیماها را هم به دست آورده‌اند. رابطه‌ی نزدیک برخی مسئولین رانت خوار حکومتی با موسسات کنکوری و دانشگاه‌های خصوصی باعث شده تا به جای حمایت از منافع مردم بیشتر بدنبال سودجویی‌های خود باشند.
چند سال پیش به گفته کوچکی‌نژاد عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در باره درآمد این موسسات گفت:«مافیای کنکور سالانه ۸ هزار میلیارد تومان درآمد دارد». اما امروز بنا به منابع اطلاعاتی مسئولین دولتی و روزنامه‌ها و سایت‌های داخل کشور تخمین زده می‌شود که گردش مالی سالانه موسسات کنکور به ۴۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد. طبق گزارشات انتشار یافته؛ موسسات کنکور از طریق امکاناتی که برای خود درست کرده اند توانسته اند براحتی در مراکز آموزشی مانند مدارس وارد شوند و اقدام به برگزاری آزمون برای دانش‌آموزان کنکوری ‌کنند و سوالی که هنوز بی پاسخ مانده، چرایی ورود موسسات خصوصی به دوره ابتدایی و درگیر کردن دانش‌آموزان با آزمون و تست است. باید آموزش و پرورش روشن کند که ورود موسسات خصوصی و برگزاری آزمون در مدارس ابتدایی چه سودی را برای دانش‌آموزان دارد؟
در واقع ما شاهدیم که شیوه سنجش و پذیرش دانشجو به شیوه تست‌زنی، مدیران و معلمان را به چالش می‌کشند تا آنها مجبور شوند از کتاب‌های انتشارات موسسات آموزشی در کلاس درس خود استفاده کنند.

فرار و معافیت مالیاتی مافیای کنکور 
مسئولین ارگان‌های مختلف سه قوه جمهوری اسلامی آمارهای مختلفی از ۴۰ تا ۱۰۰ میلیارد تومان فرار مالیاتی را مطرح می‌کنند اما طبق برآورد مراکز پژوهشی، حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی در اقتصاد ایران وجود دارد. در سال گذشته بنا به اطلاعاتی که انتشار یافته روشن شده است:«۳۰۰ هزار خانوار ثروتمند فاقد کد مالیاتی هستند و فرار مالیاتی دارند». رئیس سازمان امور مالیاتی با تایید این عدد، گفته بود:«بررسی لیست بانکی تراکنش‌های مالی حدود ۳۰۰ هزار نفر که درآمدهای میلیاردی دارند نشان داد نیمی از آنان مودی مالیاتی نبودند و نیم دیگر هم کمتر از آنچه لازم است مالیات می‌پردازند». در آمار دیگری می‌توانیم ببینیم که در حدود ۴۰ درصد اقتصاد کشور از مالیات معاف است و این امر، در کنار پایین بودن نرخ‌های مالیاتی و فرارهای مالیاتی گسترده، باعث شده میزان درآمدهای مالیاتی در کشور به نسبت حجم اقتصاد، پایین باشد. قصد ما از این مثال‌ها این می‌باشد که نشان دهیم حجم فرار مالیاتی و معافیت از آن در کشور رقم بسیار بالایی را به نفع ثروتمندان، سرمایه‌داران و مسئولین و نهادهای حکومتی و... تشکیل می‌دهند. این واقعیتی است که مافیای کنکور دستان پرقدرتمندی در حکومت برای حمایت از خود دارد، این موسسات علیرغم سودهای کلان میلیاردی که به دست می‌آورند اما ریالی مالیات نمی‌پردازند. در واقع موسسات کنکور که گردش مالی بسیار خوبی دارند، از قانون معافیت مالیاتی برخوردار هستند.
نماینده خمینی‌شهر در مجلس شورای اسلامی با اشاره به گردش مالی بالای موسسات کمک آموزشی و کنکور، افزود: گردش مالی در این حوزه ۴۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده شده که اگر به درستی از این مؤسسات مالیات اخذ شود، رقمی معادل ۶ هزار میلیارد تومان به درآمد مالیاتی کشور اضافه خواهد شد. با این پول می‌توان برخی خواست‌های برزمین‌مانده‌ مزدبگیران در دو نمونه زیر را به اجرا درآورد:
یک- یکی از خواست‌های معلمان و پرستاران بازنشسته، اجرای طرح همسان‌سازی می‌باشد؛ اعتبار همسان‌سازی در لایحه بودجه ۹۹، رقمی در حدود ۶ هزار میلیارد تومان برآورد شده است. اگر معافیت مالیاتی موسسات آموزشی کنکور برداشته شود، اعتبار کافی برای اجرای کامل طرح همسان‌سازی بوجود می‌آید.

دو- معلمان خواهان اجرای دقیق طرح رتبه‌بندی می‌باشند و در لایحه بودجه ۹۹ برای انجام اینکار یک اعتبار ۳ هزار میلیارد تومانی در نظر گرفته شده که این درصد بسیار ناکافی ست و باید حداقل دو برابر شود؛ با برداشتن معافیت مالیاتی موسسات آموزشی کنکور، می‌توان چنین اعتباری را فراهم کرد.

چنانکه در این بخش گفته شد اقتصاد کنکور، اقتصاد پررونقی برای مافیای کنکور است. اگر گردش مالی این حوزه ۴۰ هزار میلیارد تومان باشد معادل کل درآمد نفتی سال ۹۹ است یا رقمی معادل یارانه نقدی سالانه. اما اگر رقم حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان باشد، درآمد موسسات کنکور از درآمد نفت هم بیشتر است.
ما در بالا از درآمد مدارس و موسسات کنکور در بخش آموزش و آزمون صحبت کردیم اما در اینجا درآمد انتشاراتی‌های کنکور که کاملا برای سوجویی انجام می گیرد نیز نباید فراموش شود. انتشاراتی‌های کنکور و کتب کمک آموزشی یکی از پردرآمدترین بخش‌های مافیای کنکور است. در سال ۹۸، تعداد کل دانش‌آموزان در همه مقاطع حدود ۱۴ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر بوده است. اگر هر کدام به صورت میانگین ۲ میلیون تومان برای خرید کتاب هزینه کند گردش مالی این حوزه به ۳۰ هزار میلیارد تومان هم می‌رسد.
در این بخش از نوشته روشن است که اعطای غیرهدفمند معافیت مالیاتی در کشور علاوه بر کاهش درآمدهای مالیاتی، پیامدهایی نظیر فساد، رانت، عدم شفافیت، پولشویی، بی عدالتی و... را در مراگز آموزشی جمهوری اسلامی به بدنبال آورده است.

ادامه دارد