یک سال قبل از انتخابات ریاست جمهوری در برزیل، «لیبراسیون» چاپ فرانسه، با لولا، محبوب ترین فرد و شانس اول انتخابات در این نظرسنجی به گفتگو نشسته است. او هنوز نامزد نشده است، اما در مبارزات انتخاباتی، سیاست های ژائیر بولسونارو را مرور کرده و طرح های بازگشت به قدرت برای چپ ها و حزب زحمتکشان را ترسیم می کند.
گفته می شود که او پس از آزادی از زندان در پایان سال ۲۰۱۹ از سیاست کناره گیری خواهد کرد. ولی لولا خستگی ناپذیر و مبارز سیاسی، به میدان بازگشته است. در ماه مارس، رئیس چپ های برزیل حق انتخاب شدن خود را دو باره بدست آورده و دیوان عالی کشور محکومیت وی را در چارچوب عملیات گسترده ضد فساد "Lava Jato" لغو کرد. پس از دو دوره ریاست جمهوری، بین سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۰، لوئیز اینسیو لولا دا سیلوا اکنون بهترین کسی هست که می‌تواند بر ژائیر بولسونارو، رئیس جمهور راست افراطی در سال آینده پیروز شود.
«لولا » که خیلی سرحال به نظر می آید، با کراوات قرمز و لبخندی بر لب، در تاریخ ۳۰سپتامبر در دفتر محقر حزب زحمتکشان، ما را به حضور می پذیرد. و این بدون شک تصادفی نیست: کارگر صنایع فولاد سابق در حال بازگشت به موقعیت قبلی خود است، بعد از مدتها دوری از حزب زحمتکشان که محبوبیت خود را در بین مردم،مثل او از دست داده بود. اگر او در گذشته دستش برای جلب محافل تجاری دراز بود ، اکنون بار دیگر هویت چپ خود را به دست آورده است. لولا در مورد "داشتن رابطه زیبا با فرانسه" برای ما زمزمه میکند، کاملا پدرانه. او که در حال تبلیغ انتخاباتی هست از جذابیت خود حد اکثر استفاده را می کند.
آیا سال آینده برای ریاست جمهوری کاندیدا می شوید؟
بسیاری بر این تصورند که من شوخی می‌کنم، زمانی که می گویم هنوز در در حال فکر کردن هستم. برای آنها دشوار است تصور کنند کسی که همه نظرسنجی ها او را برنده انتخابات میدانند،هنوز نامزدی خود را برای انتخابات اعلام نمی کند [توجه داشته باشید لولا با 25 امتیاز بیشتر از ژائیر بولسونارو برنده انتخابات می شود-مترجم ]. چیزی که می توانم بگویم این است که من خلق و خوی خوبی دارم. بنابراین احتمال اینکه من نامزد باشم بسیار زیاد است. ما در حال بحث در مورد این موضوع نه تنها در داخل حزب زحمتکشان، بلکه با احزاب دیگر و سازمان های جامعه مدنی هستیم تا از سال 2023 اتحادیه ای برای اداره برزیل ایجاد کنیم [دوره بولسونارو در پایان ۲۰۲۲ به پایان می رسد]. احتمالاً در ژانویه یا فوریه تصمیم گیری خواهیم کرد.
آیا انتخابات طبق برنامه و در تاریخ پیش بینی شده انجام میشود؟ در صحبتهای بولسونارو در این مورد تردید وجود دارد.
من از ظرفیت نهادهای قانونی ما برای تضمین انجام انتخابات اطمینان دارم. بولسونارو همانطور که باید شکست می خورد و از قدرت کنار می رود. او بدون شک وادار خواهد شد که در مورد اعمال خودسرانه خود در دادگاه پاسخ دهد.
هزار روز پس از به قدرت رسیدن او ، اوضاع دموکراسی در برزیل چگونه است؟
بد نیست ، با توجه به خواسته های برزیلی ها و رفتار احزاب سیاسی. آن چیزی که بد است، رفتار رئیس دولت است، که تمام قوانین متمدنانه ای را که دموکراسی برزیلی وضع کرده بود، نقض می کند، که به مأموریت های نهادهایی که برای حفاظت از محیط زیست و بومیان ساکن کشور ایجاد شده اند، آسیب می رساند. اینها را فقط برای نمونه یاد آوری کردم وگرنه بحران اقتصادی و اجتماعی جدی در کشور وجود دارد، زیرا ۱۱۶ میلیون برزیلی [بیش از نیمی از جمعیت] برای تامین مواد غذایی خود با مشکل روبرو هستند و ۳۳ میلیون نفر بیکار یا مجبور به خورده کاری در کشور وجود دارند.
-تصویر برزیل در خارج از کشور شاید بیشترین آسیب را از ریاست جمهوری بولسونارو دیده است.
این یکی از پروژه هایی است که در انتظار جانشین وی است. از نظر تاریخی، دیپلماسی برزیل همیشه مورد احترام زیادی بوده است. حتی تحت حکومت دیکتاتوری نظامی [۱۹۶۴-۱۹۶٥]، روابط برزیل با بقیه جهان مدرن و متمدن بود. بولسونارو همه را به سطل زباله انداخت. او که فقط به دنبال ترامپ بود، در مورد چین، روسیه، آرژانتین، بولیوی، شیلی بد صحبت کرد... او حتی شخصاً بریژیت مکرون (همسر رئیس جمهور فرانسه )را آزرده کرد [با اظهار نظر در پست فیس بوک که هیکل بانوی اول را به تمسخر گرفت!] با او، برزیل به یک کشور بدنام بین المللی تبدیل شده است که هیچ کس نمی خواهد میزبان یا مهمان او باشد.
در پایان ماه اوت، بولسونارو با رئیس جمهور گینه بیسائو [Umaro Sissoco Embaló، که گاهی اوقات به "بولسونارو آفریقا" ملقب شده بود) تماس گرفت تا حد اقل از کسی در برازلیا میزبانی کند (لبخند تمسخر آمیز.)
- طبق آمار های رسمی کوو ید - ۱۹ در برزیل ۶۰۰۰۰۰ کشته در برزیل به جا گذاشته است و کشور شدیدا گرفتار این ویروس است. شما بولسونارو را "رئیس جمهور نسل کش" خواندید. آیا این کمی اغراق نیست؟
این ممکن است افراطی به نظر برسد، اما او شایسته این لقب است! فردا یا پس فردا، او توسط یک دادگاه بین المللی ، به خاطر تمام مرگ هایی که اگر او به درستی عمل می کرد، می شد از آن جلوگیری کرد. او ترجیح داد خطرناک بودن این ویروس را انکار کند، زیرا به گفته وی فقط افراد مسن را می کشد و با دارویی که اثر بخشی آن [کلروکین] اثبات نشده است قابل درمان است. او می توانست یک پروتکل رسمی برای هدایت شهرها و ایالتها [که در نهایت خود آنها این اقدامات بهداشتی را انجام دادند] تنظیم کند و در آگوست ۲۰۲۰، ۷۰ میلیون دوز را که آزمایشگاه فایزر به او پیشنهاد کرده بود، بدست آورد. هیچ کدام از اینها انجام نشده است. اکنون می دانیم که یک باند فاسد در حال مذاکره برای واکسن در داخل وزارت بهداشت بوده است.
Bolsa Família، (بورس خانوادگی) برنامه شما برای مبارزه با فقر شدید، مورد انتقاد شدید راست جدید قرار گرفته است، که بولسونارو را به ریاست جمهموری انتخاب کرده‌اند. با این حال، نه تنها رئیس دولت آن را حفظ کرده است، بلکه خود را آماده می کند تا مبلغ این یارانه را برای جلب بخشی از رأی دهندگان شما ٥۶درصد (۳۰ یورو که هر ماه به تهیدستانپرداخت می شود) افزایش دهد. این چه چه انگیزه‌ای به شما می دهد؟
ایجاد Bolsa Família (بورس خانوادگی) آسان نبود؛ ما را متهم می‌کردند که ما داریم گدا پروری می‌کنیم، و با این یارانه مردم دیگر مایل به کار نیستند. با به رسمیت شناخته شدن بین المللی این سیاست توزیع مجدد ثروت، که تا این زمان از طرف بسیاری از کشورهای فقیر اتخاذ شده بود، انتقادات علیه ما متوقف شد. و این به رسمیت شناخته شدن این سیاست بود که باعث شد بولسونارو جرات دست زدن به آن را نداشته باشد. برای دریافت این بورسیه خانوادگی، باید فرزندان خود را واکسینه کرده و آنها را به مدرسه بفرستید. این رمز موفقیت برنامه ما بود. از آنجا که من این برنامه را ایجاد کردم، رئیس دولت می خواهد نام آن را تغییر دهد، به این امید که مردم را متقاعد کند که به او رای دهند. اما مردم باهوش هستند، و گمراه نخواهند شد. با این حال، قرار بود «بورس خانوادگی» یک اقدام انتقالی باشد تا بدبختی ریشه کن شود. من رویائی را می بینم که دیگر به آن نیازی نخواهیم داشت. اما با توجه به روند رویدادها، و نه تنها در برزیل، من فکر می کنم که دیر یا زود باید برای کسانی که اقتصاد جدید آنها را از بازار کار رانده است، درآمد عمومی داشته باشیم.
شما ٥٨۰ روز در زندان بودید. وقتی در ۷ آوریل ۲۰۱٨ به پلیس رفتید، وضعیت ذهنی شما چگونه بود؟
برای من واضح بود که هدف نهایی کودتا علیه دیلما [روسف، جانشین وی، که در سال ۲۰۱۶ استیضاح شد.] رسیدن به من بود، حتی اگر به بهای اختراع اتهام فساد علیه من باشد. چرا؟ از آنجا که طبقه نخبه هوادار برده داری کشور ما بین سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۶رشد اجتماعی محروم ترین افراد تحت حاکمیت PT (حزب زحمتکشان )را هضم نکرد. برای بسیاری از جوانان طبقات ثروتمند برزیلی ورود دانشجویان از طبقات زحمتکش به کالج و دانشگاه ها بسیار ناراحت کننده بود. مستخدمین خانگی سوار هواپیما شوند،کارگر ساختمان به مغازه های مشابه آنها رفت و آمد میکند.
من می توانستم برزیل را ترک کنم و به سفارت خارجی پناه ببرم. من ترجیح دادم تسلیم شوم تا نشان دهم که سرجیو مورو [قاضی سابق مبارزه با فساد که او را محکوم کرد و خودش به تازگی توسط دادگاه عالی حکم محکومیت "جانبدارانه بودن" گرفته شده است) یک شیاد است. من در اولین ملاقات رو در رو به او گفتم: "شما محکوم به محکومیت من هستید، زیرا دروغ بسیار بزرگتر از واقعیت رفته است. راه دیگری نداری. " مورو و دادستانش برای حمایت گرفتن از رسانه ها به دفاتر همه آنها مراجعه کرده اند. طی نه ماه، تلویزیون گلوبو (پر بیننده ترین در برزیل ) به تنهایی سیزده ساعت علیه من برنامه پخش کرد! مطبوعات به ندرت به ما حق پاسخ می دادند. گاهی اوقات من تعجب می کردم که آیا آنها را فریب نداده اند. بنابراین سعی کردم تسلیم نفرت نشوم. جریان همبستگی و حمایت قوی که من از طرفدارانم بهره برده ام، علل الخصوص در فرانسه به من قدرت و نیروی لازم برای مقاومت بخشیده است.
لولا: "کسانی که مرا متهم می کنند می دانند که دروغ گفته اند"
آیا فکرمی‌کنید که اکنون زمان آن فرا رسیده است که موضوع قانونمند کردن مطبوعات را دوباره روی میز بگذارید، همان کاری که شما درحال انجام آن هستید ؟ مطبوعات، که یکی از بازیگران اصلی سیاسی در برزیل هستند، اکنون با موضع گیری محکم علیه بولسونارو در حال کمک به شما هستند .
(او از روی صندلی خود به جلو تکیه می دهد) و همین مطبوعات قاطعانه علیه لولا نیز موضع می‌گیرند. رسانه ها به دنبال نامزدی هستند که بتواند از پیروزی من و بولسونارو جلوگیری کند. مقررات مربوط به قانونمند کردن رسانه ها، از اختیارات کنگره ملی، در قانون اساسی برزیل پیش بینی شده است. بحث درباره اجرائی کردن آن چه جرم هست؟ این اصلاحاتی است که قبلاً در جاهای دیگر انجام شده است، اما باعث وحشت ،در بین کارفرمایان مطبوعات برزیل میشود و خدا میداند چرا . شنیدن اینکه آنها می گویند اجرای قانون مطبوعات یعنی سانسور - یک دروغ بزرگ هست. سانسور را ما در حزبمان PT (حزب زحمتکشان ) کاملا می دانیم چیست، چون ما مدتها قربانی آن بوده ایم. (او لحن خود را سخت تر می کند) اما سانسور نخبگان برزیلی مانع از پیروزی حزب من در چهار انتخابات پیاپی نشده است و در صورت تصمیم برای داشتن یک نامزد در انتخابات آتی ،مانع پیروزی آن در سال ۲۰۲۲ نخواهد شد.
از زمان بازگشت به آرای عمومی در سال ۱۹٨۹، شما کاندیدای طبیعی حزب PT بوده اید که تحت نام آن در پنج انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده اید. خون جدید در رگها‌ی حزب کجاست؟ انتخابات مقدماتی (primaire )داخلی در حزب شما که از دمکراسی درونی آن به خود می‌بالید کجاست؟
فرانسوا میتران چند سال است که مهمترین چهره چپ فرانسه باقی مانده است؟ فیلیپه گونزالس در اسپانیا نیز همینطور است. یک رهبر سیاسی هر روز ظهور نمی کند. با این حال، PT در مراحل احیای خود است. این حزب به جز من رئیس جمهور دیگری داشت و دو نامزد ریاست جمهوری دیگر از برزیل: دیلما روسف [در سال ۲۰۱۰ انتخاب شد] و فرناندو حداد [که در رای گیری ۲۰۱٨ به جای لولا که در زندان بود،شرکت کرد]. استانداران بسیار خوبی نیز داریم. من به موقعیت شخصی خودم در حزب زحمتکشان افتخار می‌کنم، به رابطه ام با حزبم، رابطه ای با تفاهم، احترام و رفاقت که هرگز از بین نرفته است، حتی زمانی که من کاندید هیچ پست و مقامی نبودم یا در بازداشت بودم، بسیار افتخار می کنم. روزی که PT احساس کند که من دیگر نقشی ندارم، شخص دیگری را به جای من خواهد گذاشت.
آیا این شما نیستید که درباره این امور تصمیم می گیرد؟
خیر در مورد PT در ارگانهای مختلف بحث و گفتگو وجود دارد. در نهایت این مردم هستند که تصمیم می گیرند. روزی که من از عهده امور بر نیایم ، به من خواهند گفت : "لولا برو" و من می روم.
برنامه شما برای دوره سوم ریاست جمهوری احتمالی چیست؟
می دانید، من نیازی ندارم دوباره رئیس جمهور شوم. من قبلاً بوده ام و به همین دلیل، مسئولیت من بی نهایت بیشتر از سایر نامزدهایی است که هرگز حکومت نکرده اند. من موظف هستم که بسیار بیشتر و بسیار بهتر از آنچه قبلاً انجام داده ام انجام دهم. من در پایان این ماه 76 ساله می شوم. اما من انرژی یک مرد ۳۰ ساله را در خود احساس می کنم. من از مادرم آموختم که هرگز تسلیم نشوم، و تنها نبردی که می بازید، مبارزه ای است که هرگز نمی کنید. امروز برزیل بیش از هر زمان دیگری به حزبی مانند PT و شخصی نیاز دارد که از حساسیت اجتماعی برخوردار باشد و روح و روان مردم و جامعه را همانطور که من می شناسم، بشناسد.
آیا این امکان برای شما وجود دارد که کارهای بیشتری را انجام دهید؟
این یک امر ضروری و اجتناب ناپذیر است، زیرا مردم امروز فقیرتر از زمانی هستند که من در قدرت بودم. من آن را دیدم: فقرا مشکل جامعه ما نیستند بلکه راه حل آن هستند. به محض اینکه کمی پول دارند، مصرف می کنند و این اقتصاد را به حرکت در می آورد. طی سیزده سال، ما حداقل دستمزد را بدون احتساب تورم ۷۴ درصد افزایش داده ایم و درآمد ۱۰ درصد فقیرترین ها را بسیار بیشتر از ثروتمندان افزایش داده ایم. این امر ما را قادر به گسترش بازار مصرف و جذب سرمایه گذاری های خارجی کرده بود، زیرا برزیل در آن زمان به یکی از اولین مقاصد سرمایه گزاری خارجی تبدیل شده بود. در واقع، فرمول من کاملاً ساده است: فقرا را وارد بودجه کنید و ثروتمندان را وارد مالیات بر درآمد کنید.
جناح چپ حزب، شما را به دلیل نداشتن یک پایگاه مردمی “شهروند”، بلکه بوجود آوردن مصرف کنندگان ساده، که دیدیم بولسونارو را انتخاب کردند، مورد سرزنش قرار می دهد رئیس جمهور این قدرت را ندارد.
من شرایطی را برای همه برزیلی ها ایجاد کردم که سه وعده غذا در روز بخورند، به تحصیلات عالی دسترسی داشته باشند و سر خود را بالا نگه دارند. من رییس جمهوری هستم که بیشترین دانشگاه ها را افتتاح کرد. آموزش شهروندان به نهادها، مدرسه، احزاب سیاسی، اتحادیه ها بستگی دارد، که باید آگاهی طبقاتی را القاء کنند. این کارها با فرمان انجام نمی شود.
با این وجود، می شد بحث های خاصی را آغاز کرد. به عنوان مثال، بسیاری از رای دهندگان شما، مثل بولسونارو فکر می‌کنند و معتقدند که "یک راهزن خوب یک راهزن مرده است"، که این مسئله به خشونت شدید پلیس در محله های فقیرنشین دامن می زند.
مشکل خشونت پلیس در قلب سیاست امنیت عمومی شهروندان بود که آخرین وزیر دادگستری من، تارسو ژنرو، برای این محله ها تعیین کرده بود. اما به دلایلی که برایم روشن نیست ، دلما روسف (جانشین و هم حزبی او - مترجم ) این سیاست را دنبال نکرد و ادامه نداد. پلیس برای کشتن وارد فاولا (حلبی آباد ها )می شود. به همین دلیل من می خواهم در مورد نقش او (پلیس )در کمپین انتخابات سال آینده بحث کنم. به نظرم می آید که الان اداره دستگاه پلیس بر عهده دولت های فدرال میباشد که به این امتیازات خود اهمیت می دهند. یک چیز مسلم است: بولسونارو مشکل خشونت را که او خود بر سر زبان ها انداخته بود، نتوانسته حل کند.
در صورت برگزاری انتخابات، اگر نامزد هستید و در صورت پیروزی، برخی این وحشت را دارند که ارتش اجازه ندهد شما به قدرت بازگردید. نظر شما چیست؟
(با لبخند) من در سال ۱۹٨۹ هم این مسئله راشنیدم [زمانی که او برای اولین بار نامزد شد]، در ۱۹۹۴، ۱۹۹٨، و سپس ۲۰۰۲، هنگامی که من بالاخره انتخاب شدم را هم می شنیدم. من هیچ نگرانی ندارم. به نیروهای مسلح کشورمان هرگز بیشتر از دوران ریاست جمهوری من احترام گذاشته نشده است. این افراد که با بولسونارو در دولت هستند (نظامیانی که دارای پست وزرات و مناصب دولتی هستند) نماینده آنها(ارتش) نیستند.
ارتش امروز در قدرت است و قصد ترک آن را ندارد. چگونه می خواهید آنها را به پادگان بازگردانید؟
اولین سربازی که نمی خواهد قدرت را ترک کند، خود بولسونارو است! (می خندد) اما مردم تصمیم دیگری خواهند گرفت. رئیس جمهور بعدی نیازی به این همه نیروهای نظامی در دولت خود نخواهد داشت. جامعه مدنی ما به اندازه کافی مدیران اجرایی تربیت کرده است که به ما در اداره امور کمک کنند. مأموریت نیروهای مسلح اشغال مواضع تخصصی برای غیرنظامیان نیست. من مطمئن هستم که آنها این کار را با همان احترامی که همیشه ما برایشان داشته ایم،انجام خواهند داد.
چگونه PT (حزب زحمتکشان )قصد دارد چهره خود را به عنوان یک حزب فاسد از بین ببرد و از این طریق از نفرت ناشی از آن نزد برخی برزیلی ها بکاهد؟
این دولت های ما بودند که بیشتر ابزارهای قانونی مبارزه با فساد را ایجاد کرده اند،که از طریق آنها هرکس می تواند در زمان واقعی کیفیت کاغذ توالت مورد استفاده در کاخ پلانالتو را زیر نظر داشته باشد. ما Controladoria-Geral da União (نهاد کنترل ) را بوجود آوردیم که قدرت و امکانات یک وزارتخانه را به آن دادیم و نمایندگان آن را در همه مجموعه های وزارتخانه ها مستقرار کردیم. ما با قبول تعیین دادستان کل از بین سه عضو دادستانی که به بهترین وجه توسط همطرازان خود انتخاب شده اند، استقلال قوا را حفظ کرده ایم.
ما هرگز در PT کاری را که بولسونارو برای محافظت از پسرانش انجام می دهد، انجام نداده ایم. هنوز فابریسیو کی روش [غوطه ور در رسوایی اختلاس در کابینه پسر بزرگتر رئیس دولت، سناتور فلاویو بولسونارو] هنوز به دادگاه نرفته است. ترور و قتل ماریل فرانکو، مشاور شورای شهر ریو در سال 2018 [که شبه نظامیان نزدیک یکی دیگر از فرزندان بولسونارو متهم اصلی آن هستند ] هنوز روشن نشده است. به این می گویند انجام فساد و پنهان کردن آن.
PT بزرگترین تشکیلات چپ در ها آمریکای لاتین است. در نظرسنجی ها، حزب ما ۲۰ تا ۳۰ درصد از آراء را جمع آوری می کند، در حالی که برای رتبه دوم احزاب دیگر ۱ تا ۲٪ آراء را بدست می آورند. احزاب برزیل تبدیل به تعاونی های ساده نمایندگان شده اند، تنها این حزب ما هست که شایسته این نام است. ایدئولوژی آن به خوبی مشخص است: دفاع از مردم مظلوم، مردمی که کار می کنند، مردمی که صدایی ندارند.
جامعه بین المللی چه نقشی باید در حفظ آمازون داشته باشد؟
من خودم Fundo Amazônia (که از طریق کمکهای مالی آلمان و نروژ بودجه طرحهای حفاظت را تأمین می کند) را ایجاد کرده ام. با این حال، من با ایده “بین المللی”اعلام کردن جنگل های آمازون، که توسط امانوئل مکرون مطرح شده است، مخالفم. این مربوط به حاکمیت ملی ما بر آمازون است که متعلق به سرزمین برزیل است. بلکه باید، و در صورتی که پیروز شویم ، از کشورهای توسعه یافته جهان دعوت کنیم تا در تحقیقات علمی سرمایه گذاری کنند تا از خواص تنوع زیستی استثنائی آمازون در صنایع دارویی و آرایشی استفاده کنند. فرآیندی که باید بتواند برای مردم آمازون ثروت ایجاد کند.
ما به یک گفتگوی جدید در مورد توسعه نیاز داریم تا به برزیلی ها توضیح دهیم که سرپا نگه داشتن یک درخت می تواند مفید تر از قطع آن برای کاشت سویا یا پرورش گاو باشد. حفاظت از اکوسیستم ها و استفاده از پتانسیل تنوع زیستی آن می تواند بازدهی بیشتری نسبت به جنگل زدائی به کشور ما برساند.
برخی شما را تنها کسی می دانند که می تواند یک جبهه واحد را با راست جمهوریخواه برای پیروزی بر خاویر بولسونارو متحد کند. آیا این زیاده روی است؟
من با جبهه جمهوری خواهی موافقم، اما به شرطی که متعهد شویم سیاست اقتصادی بولسونارو را که بر اساس خصوصی سازی ها و سرکوب حقوق مردم هست را کاملا تغییر دهیم. چنین جبهه ای نباید فقط تنها با هدف شکست دادن او ( بولسونارو)در انتخابات خلاصه شود.
آیا از امنیت خود می ترسید؟
نه: من به خدا اعتقاد دارم، و به کسی هم آسیبی نمی رسانم.
اما ما می توانیم برای امنیت شما ترس داشته باشیم.
اگر یک دیوانه وارد شود و مانند کندی به من شلیک کند،آنجا، من نمی توانم از این کار جلوگیری کنم. من سعی می کنم از خودم محافظت کنم. من کسی هستم که نه به کافه می روم و نه به رستوران. سی سال است که من زندگی اجتماعی ندارم.
بولسونارو اطمینان می دهد که خطر کودتا وجود ندارد. آیا باید باورش کنیم؟
او در موقعیتی نیست که بتواند کودتا کند. او شانس خود را برای ایجاد اعتبار نزد برزیلی ها از دست داد، و این از طریق ناتوانی های سیاسی و روانی. بولسونارو یک فرد متمدن نیست. او فقرا، بومیان آمریکا، سیاهان، زنان، افراد دگرباش جنسی، اتحادیه ها یا دموکراسی را دوست ندارد. من مطمئن هستم که مردم برزیل مسئولیت پایان این دوران بی اعتمادی را برای بازگرداندن کامل اوضاع دموکراتیک را به عهده خواهد گرفت.
افزودن دیدگاه جدید