* پنجشنبه ۱۷ تیر
توقیف روزنامه سلام
*نیمه شب جمعه ۱۸ تیر
گروهی از دانشجویان معترض دانشگاه تهران، در خوابگاه دانشگاه در مورد بسته شدن روزنامه سلام بحث می کنند. عده ای از دانشجویان در خیابان امیرآباد تهران راهپیمایی آرامی را در اعتراض به توقیف روزنامه سلام و تصویب قانون جدید مطبوعات برگزار می کنند. سپس به خوابگاه خود بر میگردند. در هنگام ورود با حضور افراد نیروی انتظامی در پشت در اصلی خوابگاه مواجه می شوند. سکوت شبانه خوابگاه با سر و صدا و شلوغی بر هم میخورد. کمی پس از 12 شب افرادی که مشخص نیست اعضای نیروهای انتظامی هستند یا شبه نظامی با باتوم و میلگِرد وارد خوابگاه دانشجویان می شوند. آنها در اطاق ها را می شکنند، به وسائل و كتاب های دانشجويان آسیب می رسانند و کتاب ها و جزوات درسی را پاره پاره میکنند، دانشجويان معترض را زیر مشت و لگد میگیرند. برخی اتاق ها را به آتش میکشند. تعداد زیادی از دانشجویان را بازداشت میکنند. و دانشجویی را از پنجره خوابگاه به بیرون پرتاب می کنند. حمله و ضرب و شتم دانشجویان تا صبح ادامه پیدا می کند. و تعداد زیادی از آنها را دستگیر می کنند. در این حمله حتی خوابگاه دانشجویان خارجی نیز در امان نماند. صبح خبر همه جا بخش میشود. این حمله به اعتراضات گسترده و چند روزه دانشجویان در دانشگاه های تهران، تبریز، اصفهان و فردوسی مشهد، علوم پزشکی خراسان، و دانشجویان دانشگاه شیراز و ...منجر شد.
پس از این حادثه "دفتر تحکیم وحدت" یک هفته عزای عمومی اعلام میکند.
*شنبه ۱۹ تیر
دانشجویان در امتحان های آخر ترم شرکت نمی کنند. به نشانه اعتراض در کوی متحصن میشوند. دانشجویان فائزه رفسنجانی را بین خود نمی پذیرند. چهار وزير از کابینه خاتمى به عنوان اعتراض استعفا میدهند. تاج زاده معاون وزير كشور و مصطفى معين وزير فرهنگ و آموزش عالى طى نطق هايى براى دانشجويان از آنها حمايت میکنند. موسوی لاری، وزیر کشور، برای دانشجویان سخنرانی می کند. دانشجویان انتظار حضور خاتمی در بین خود را دارند. فریاد می کشند : « خاتمی کجایی؟ دانشجویت کشته شد. » . خاتمی، رییس جمهور وقت سکوت اختیار کرده است.
*یکشنبه۲۰ تیرماه
دانشجویان از کوی به سمت دانشگاه تهران راهپیمایی میکنند. راهپیمایی آرام است. دانشجویان پس از رسیدن به دانشگاه، در آن جا مستقر می شوند. عزت الله سحابی، عبدالله نوری، اکبر گنجی، محمدحسین درودیان در جمع دانشجویان متحصن حاضر میشوند.
آیتالله علی خامنه ای طی یک سخنرانی حمله به کوی دانشگاه را به ورود افراد به خانه دیگران تشبیه می کند. وی در جمع بسیجیان می گوید : « حتی اگر عکس مرا پاره کردند شما واکنشی نشان ندهید.».
در این روز به درخواست انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تبریز و علوم پزشکی برای برگزاری برنامهای در واکنش به تعطیلی روزنامه سلام و اتفاقات کوی دانشگاه تهران تجمعی از ساعت ۱۰ صبح برگزار شد. دانشجویان با سر دادن شعارهایی قصد داشتند از در بانک تجارت به طرف در اصلی حرکت کرده و از آنجا تجمع را به بیرون دانشگاه منتقل کنند؛ که با حضور گسترده پیادهنظام و لباس شخصیها تجمع به خشونت کشید. وقایع دانشگاه تبریز به گفته شاهدان و روزنامه های آن زمان به تیراندازی مستقیم لباس شخصی و بسیجیها به سوی معترضین میانجامد و عده ای کشته، زخمی و دستگیر می شوند.
*دوشنبه ۲۱ تیرماه
اختلاف نظر میان دانشجویان و تشکل های دانشجویی آغاز میشود. عده ای می گویند باید در دانشگاه ماند. عده ای موافق به خروج از دانشگاه و پیوستن به مردمی هستند که پشت درهای دانشگاه منتظرند. دانشجویان سعی دارند مانع خروج از محوطه دانشگاه شوند. از حوالی ظهر حدود پانصد دانشجو محل تحصن را ترک کرده و به سمت در اصلی دانشگاه حرکت می کنند. آنان شعارهایی در انتقاد به خاتمی و سکوت او سر می دهند.
نیروهای امنیتی به دانشجویانی که موفق شده بودند از دانشگاه خارج شوند در بلوار کشاورز حمله میکنند. هدایت تحصن عملا از دست دفتر تحکیم خارج شده و رهبران تحکیم یکی بعد از دیگری از دانشگاه خارج میشوند. دفتر تحکیم پایان تحصن های دنباله دار را اعلام میکند. در رابطه با مطالبات دانشجویان به غیر از آزادی مطبوعات خواسته های فراوان دیگری دیده میشود.
ساعت 7 بعد از ظهر نیروهای انتظامی گاز اشک آور به سوی دانشجویان پرتاب می کنند. درگیری بالا میگیرد. دانشگاه در محاصره یگانهای ضد شورش است. لباس شخصیها با پشتیبانی نیروی انتظامی و یگانهای ضد شورش به دانشگاه تهران حمله میکنند و دانشگاه اشغال میشود.
*سهشنبه ۲۲ تیر ماه
در خیابان های اطراف کوی و دانشگاه درگیری های پراکنده وجود دارد. تمام مسیرها بهسمت کوی و دانشگاه بسته است. حضور نیروهای نظامی و بسیج رنگ و بوی حکومت نظامی به شهر داده است. روزنامههای اصلاحطلب خبر از پوتینهای آهنین میدهند. صدا و سیمای جمهوری اسلامی خبر از پایان یافتن "آشوب های" چند روز اخیر می دهد. نیروهای نظامی کنترل شهر را به طور کامل در دست می گیرند. آیتالله علی خامنهای با پیامی از "مردم انقلابی ایران" میخواهد برای اثبات همبستگی مردم و نظام به خیابان بیایند.
*چهارشنبه ۲۳ تیرماه. پایان رویداد...
روزهای بعدی. نام سیزده نفر به عنوان رهبران «اغتشاشات» در شش اطلاعیه ی وزارت اطلاعات اعلام میشود: منوچهر محمدی، غلامرضا مهاجری نژاد، ملوس رادنیا (مریم شانسی)، حسن زارع زاده اردشیر، روزبه فراهانی پور، مهران میرعبدالباقی، خسرو سیف، بهرام نمازی، فرزین مخبر، محمداقبال کازرونی، سعید رسولیان، هژیر پلاسچی و فرخ شفیعی.
*کشته شدگان: بنا به آمار و اطلاعات و گزارشات انتشار یافته: عزت الله ابراهیم نژاد، محمد جواد فرهنگی، سعید زینالی، فرشته علیزاده، تامی حامیفر، مژگان توکلی، نعیمی، جواد قنبری، سهرابیان، یاوری و ذاکری از نامهایی هستند که در میان گزارشهای نهادهای حقوق بشری، شهادت شاهدان، مصاحبهها و نیز اطلاعیههای دانشجویان متحصن به چشم میخورند. برخی از مقتولان تنها در حد نام مطرح شدهاند و هیچ جزئیاتی درمورد نحوه یا محل کشته شدنشان در دست نیست، اما در مورد برخی دیگر جزئیات بیشتری در دسترس است.
نکته قابل توجه وجود نام دستکم سه دختر جوان در میان کشته شدگان این روزها است که این مساله در کنار اظهارات شاهدان بویژه در تبریز نشان از فعالیت و حضور دختران جوان در وقایع روزهای تیر ۷۸ دارد.
*تبرئیه نیروهای لباس شخصی و انتظامی در حادثه کوی دانشگاه: دو سال پس از این رویداد قوه قضاییه همه نیروهای پلیس و شبه نظامیان وابسته را تبرئه کرده و فقط یک سرباز به نام اروجعلی ببرزاده به جرم سرقت یک دستگاه ماشین ریش تراش از خوابگاه، محکوم شد. ۱۵۹ نماینده مجلس ششم این اقدام دستگاه قضایی را محکوم کردند. اروجعلی ببرزاده بعداً در آگاهی تهران بزرگ استخدام شد. در سال ۱۳۹۷ ببرزاده با درجهٔ سرهنگ تمام، رئیس کلانتری ۱۵۷ مسعودیه تهران بود.
منابع گردآوری: سایت دویچه وله، ویکی پدیا و مقاله خانم مهتاب دیوسالار با نام:"قربانیان گمنام رخدادهای 18 تیر 1378".
افزودن دیدگاه جدید