اکتبر 2025

به رغم آغاز تفاهم‌ها، هنوز وضعیت ناپایدار است، چرا که آتش‌بس جاری ممکن است مانند گذشته موقتی باشد و در صورت بی‌ثباتی، جنگی جدید در راه باشد. هنوز نزدیک به شصت درصد نوار غزه در اشغال ارتش اسرائیل است. اما اکنون، شاید برای اولین بار در سال‌های اخیر، دو طرف به نزدیک‌ترین نقطه به صلح رسیده‌اند، ولی سوال اصلی این است که آیا این توافق، نهایتاً تبدیل به صلح پایدار می‌شود یا تنها یک توقف موقت است؟

در دوازدهمین سمینار «اتاق فکر چپ سبز»، دکتر سعید رهنما – استاد بازنشسته‌ی علوم سیاسی دانشگاه یورک کانادا – درباره‌ی موضوع «ضرورت بازسازی چپ سوسیالیستی» سخن می‌گوید.

چپ محور مقاومتی، در شکل کنونی‌اش، چپی است که نه کنار مردم که پشت سر حکومت پناه گرفته است. چپی است وارونه: خصم سلطه در کلام و خادم سلطه در عمل. غرب‌ستیزی‌اش نه از نقد سرمایه‌داری که از رقابت قدرت‌ها می‌جوشد و به ستایش هر اقتداری می‌انجامد که در ستیز با غرب است. به رهایی مردم فلسطین می‌اندیشد اما در خدمت تثبیت سازوبرگ‌های قدرتِ حکومت ایدئولوژیک عمل می‌کند. از عدالت سخن می‌گوید بی‌آن‌که پای نان کارگر و آزادی زن و حق اعتراض شهروندان به‌قوت بایستد.

سقراط مخالف" فلسفه طبیعی و ماتریالیسم" زمان خود بود ولی به مقوله اخلاق اهمیت زیاد میداد و مفهوم اش را در دیالوگ ها از طریق طرح پرسش توضیح میداد. او از نظر مذهبی کاملن ضد خرافات نیست گرچه مخالف اسطوره گرایی است ولی خواهان فاصله گرفتن از خدایان و وجود غولهای خدا گونه نبود. متد و روش بحث سقراط با مخاطبان، روش طنز و" زایش" منطقی حقیقت؛معروف به روش سقراطی است. او سرانجام بر اثر اتهامات مخالفین جنبش روشنگری در آن زمان، و خبرچینی بعضی عوامل قشر اشراف حاکم، دستگیر، محاکمه و اعدام شد.

البتە این انتخاب نیز بە اعتبار جایزە نوبل آسیب می رساند، ولی نە لاقل بە اندازە دادن جایزە بە ترامپ. در واقع آنانی کە سزاوار دریافت این جایزە بودند، همان‌هایی هستند کە با تظاهرات گستردە خود و شوریدن علیە نسل‌کشی و محاصرە غزە اسرائیل و آمریکا را علی‌الحساب وادار بە توقف نسل کشی و عقب نشینی از مواضع توسعە طلبانە خود کردند. صلحی اگر در غزە سر بگیرد افتخار آن از آن کسانی است کە در سرتاسر عالم بر این بیدادگری مدعیان قلابی صلح شوریدند و همین ها هستند کە می توانند سایە جنگ را از سر مردم جهان بزدایند.

سیاسیون بلوچ و فعالین مدنی بلوچ زیادی از بلوچستان ایران اکنون در کشورهای غیر امنیتی مانند افغانستان و پاکستان به سر میبرند و هر ثانیه با خطر مرگ و تهدید از طرف سران رژیم به سر میبرند ما از سازمان های انسانی خواستار زمینه سازی برای اسکان دادن انها در یک سرزمین امن و دمکراتیک هستیم. با امید بر این آرمان که ایران روزی به یک جمهوری فرال، دمکوکراتیک و سکولر یا لاییک در آید

در سپهر سیاسی امروز ایران و رژیم جمهوری اسلامی ، پویایی و تحرک برای تغییر جای خود را به انرژی گسترده‌ای برای حفظ وضع موجود داده است. ساختار سیاسی و تصمیم‌ گیریهای کشور، به‌جای حرکت به سمت اصلاحات بنیادین یا تغییرات ساختاری، بیشتر درگیر مدیریت بحران‌های پی‌در‌پی و کنترل شرایط موجود است. این وضعیت نه به دلیل نبود ایده برای تغییر، بلکه ناشی از مجموعه‌ای از عوامل نهادی، سیاسی و اقتصادی است که به تدریج امکان تحول را کاهش داده و میل به حفظ تعادل فعلی را تقویت کرده‌اند.

پایان یافتن فاجعه‌ی دو ساله‌ی غزه با پیامد نسل‌کشی دهشتناک نزدیک به ۷۰ هزار نفر از اهالی این باریکه‌ی پرجمعیت، نه پیروزی حماس شمرده می‌شود و نه فتح اسرائیلی به حساب می‌آید. برعکس، هر دو این‌ها شکست خورده‌اند و حالا فقط هم از سر ناگزیری است که تن به توافق داده‌اند؛ توافقی بسی دیرهنگام. نه ماجراجویی ۷ اکتبر با تلفات عظیم انسانی و ویرانی کل غزه، حماسه بود و نه دولت دست راستی نتانیاهو با ارتکاب شنیع‌ترین جنایات توانست به رویای نابودی حماس و اشغال دایمی غزه دست بیابد.

اکتبر (۱۸ مهر) روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام است؛ روزی برای یادآوری یکی از خشن‌ترین و غیرانسانی‌ترین اشکال سلب حق حیات. مجازات اعدام قرن‌هاست که به‌عنوان ابزاری برای سرکوب، انتقام و کنترل اجتماعی به‌کار گرفته می‌شود، اما هم‌زمان جنبش‌های آزادی ‌خواهانه و مدافعان حقوق بشر نیز همواره علیه آن ایستاده‌اند. امروز بیش از دو سوم کشورهای جهان، این مجازات را به‌طور کامل یا درعمل لغو کرده‌اند.

مطالب این شمارە:
از دادن گرسنگی بە کارگران تا شتاب دان بە "خصوصی سازی" های غارتگرانە - صادق کار
در بارۀ فقر: بررسی تعاملات بخش بیست و سوم - نوشتۀ راوی کانبور Ravi Kanbur و لین اسکوایر Lyn Squire
عقب نشینی ناگریز حکومت در برابر خواست زنان کارمند - صادق
اینها از نتایج دستپخت مجلس شماست - ع امید
و...