اشاره: پرستاران به عنوان سربازان خط مقدم بهداشت و درمان کشور که در همه حال هزینه ی حمایت و سلامت بیماران را به قیمت جان خود پرداخت می کنند، متاسفانه در سخت ترین دوران خود قرار دارند.
دستمزد آن ها زیر خط فقر است، اضافه کاری های اجباری با پایین ترین نرخ به آن ها تحمیل می شود، امنیت شغلی و جانی ندارند و …
گفت و گوی زیر با یکی از پرستاران کادر درمان در تهران است.
لطفا خود را معرفی کنید:
داوود میرزایی هستم، حدود ۱۷ سال است که به عنوان پرستار در چند بیمارستان و درمانگاه دولتی و خصوصی کار کرده ام.
تقریبا نسبت درصد شاغلان مرد و زن در شغل پرستاری به چه میزان است؟
در ایران تعداد پرستاران زن بیشتر از مردان است، این شغل بیشتر شغل زنانه به حساب می آید، البته مردان هم در این شغل حضور دارند اما به صورت تقریبی می توان گفت ۲۰ تا ۲۵ درصد پرسنل پرستاری در بیمارستان ها را مردان تشکیل می دهند و بقیه را زنان. البته این نسبت در همه ی بیمارستان ها یا شهر ها ثابت نیست.
آیا در این شغل تبعیض جنسیتی وجود دارد؟
تبعیض جنسیتی بیشتر در رده های مدیریتی بیمارستان ها، مدیریت در بخش کلان سلامت و در رده های مدیران محسوس است و از این رو نابرابری به عنوان تبعیض جنسیتی به چشم می خورد.
اما نکته ی دیگر این که تبعیض و تفاوت فاحش در دستمزد های پزشکان و پرستاران یکی دیگر از چالش های موجود در حال حاضر است که پرستاران برای آن اعتراض می کنند.
این تبعیض فاحش دستمزدی به نوعی عملا باعث تحقیر هر چه بیشتر پرستاران در محیط کار شده است.
با این وجود هستند کسانی که به این ستم تن می دهند و سکوت اختیار کرده اند؟
بله همیشه پرستارانی هستند که با توجه به نیاز و شرایط سخت زندگی حاضرند به ساعت طولانی و دستمزد کم تن دهند یا از ترس احضار، تعلیق و یااخراج اعتراض نکنند.
برای مثال یکی از خواسته های پرستاران لغو اضافه کار های اجباری است، در این میان هستند پرستارانی که تن به اضافه کاری ساعتی ۲۰ هزار تومان می دهند، شما توجه کنید برای خرید یک قوطی تن ماهی باید تقریبا ۱۰۰ هزار تومان پرداخت کرد، یک پرستار برای خرید یک قوطی کنسرو تن ماهی باید ۵ ساعت کار کند، با وجود این که در بسیاری از شهرها و بیمارستان ها پرستاران به این ستم اعتراض می کنند.
البته عده ای هم هستند که ترجیح می دهند با مسافر کشی و … کسری در آمد زندگی خود را تامین کنند.
در بیمارستان های خصوصی وضع به مراتب بدتر است.
علت اصلی چیست که تا این اندازه عرصه بر پرستاران تنگ شده است؟
نه یک علت شاید بتوان گفت علت های مختلفی وجود دارد، از این که تعداد پرستاران کافی نیست، دستمزد ها برای کارهای پرستاری تعرفه مشخص ندارند، مدیریت لازم در رابطه با ساماندهی شغل پرستاری وجود ندارد، مسوولان به دنبال پرسنل شرکتی هستند که از این شرایط هم نیروی کار ارزان تر برایشان تامین شود، البته در نهایت پشت همه ی این مسایل منافع اون بالایی ها و زدو بند هایی است که انجام می شود.
چه میزان کمبود پرستار وجود دارد؟
رییس سازمان نظام پرستاری می گفت: باید سالی ۱۵ هزارپرستار استخدام شوند.
وقتی موضوع حاد می شود که شما توجه کنید که به خاطر شرایط نامناسب کاری بخش قابل توجه ای از پرستاران یا ترک کار می کنند و به کارهای دیگر مثل اسنپ و مسافر کشی و … روی می آورند و یا تصمیم به مهاجرت به کشور هایی مثل امارات، آلمان، کانادا و …می گیرند یا بازنشسته می شوند و از حوزه کار پرستاری خارج می گردند. بنابراین با در نظر گرفتن واقعیت ذکر شده، نیاز سالانه استخدام پرستار به مراتب بیشتر از آمار اعلام شده است.
دستمزد یک پرستار تقریبا چقدر است؟
اکنون تقریبا ۱۲ میلیون تومان، البته شما اطلاع دارید که خط فقر ۳۰ تا ۳۵ میلیون تومان است و کف درآمد زندگی برای یک خانوار کارگری به قول یکی ازمسوولان شورای اسلامی کار ۲۵ میلیون تومان.
خود من با ۱۷ سال تجربه کارپرستاری درتهران زندگی می کنم، ناچار هستم برای تامین درآمد زندگی بعد از کار بیمارستان در اسنپ با ماشین شخصی ام کار کنم.
کسانی که مثل من خودرو شخصی دارند می توانند چنین شغل هایی را انجام دهند اما پرستارانی که ماشین شخصی ندارند مجبورند تن به اضافه کار اجباری با مبلغ ناچیز دهند و چند ماه هم معطل بمانند که چه زمانی می توانند اضافه کار خود را دریافت کنند.
سقف مالی اضافه کار شما یا بهتر است بگویم پرستاران در چه حدود است؟
تقریبا ازیک میلیون و نهصد هزار تومان تا نهایتا دو میلیون و۲۵۰هزار تومان برای ۱۳۰ ساعت اضافه کاری در مجموع برای یک ماه کار با ۱۳۰ ساعت اضافه کار دریافتی یک پرستارحدود ۱۴ تا ۱۵ میلیون تومان می شود، یعنی نصف خط فقر.
یک نکته دیگر این که: اگر پرستاری در شیفت کاری خود درصبح یا عصر غایب شود، باید۴۰۰ هزار تومان برای شیفت روز و برای شیفت شب ۸۰۰ هزار تومان جریمه بپردازد.
شرایط کارو دستمزد برای پرستاران شرکتی به مراتب بدتر است، آن ها عموما هم حقوقشان پایین تر است و هم این که حقوق شان با تاخیر پرداخت می شود و…
فشار کار پرستاران چگونه است؟
معمولا استانداردی با توجه به میزان بیمار و پرستار وجود دارد، به این صورت که برای هر یک هزار جمعیت باید حداقل ۳ کادر پرستاری در نظر گرفت، یا در یک بخش بیمارستانی ۵ پرستار، اما شاهد هستیم که اکنون در بیمارستان ها با ۲ پرستار سعی می کنند کارها را پیش ببرند که حقیقتا شدنی نیست و خیلی سخت است..
موضوع مطالبه شما در برخورد با پزشکان چیست؟
دلیل مطالبه ما این است که دولت می‌گوید پول نداریم، خب اگر پولی برای پرداخت وجود ندارد قاعدتا باید برای هیچ شخصی وجود نداشته باشد، اما می بینیم که این طورنیست، برای این که دریافتی پزشکان نسبت به پرستاران اختلاف زیادی وجود دارد.
پرستار ۱۲ میلیون حقوق می گیرد، با کلی مشکلات خاص این شغل؛ ومجبورش می کنند به اضافه‌کار اجباری، بین ۱۶ تا ۲۰ هزار تومان تن دهد، اما یک پزشک ۴۰ میلیون تومان فقط حقوق هیئت علمی دریافت می‌کند و ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان بابت کارانه وصول می کند.
وزارت بهداشت اعلام کرده که تعرفه پرستاری ۳ میلیون تومان است. پرستار باید براساس ارزش خدماتی که ارائه می‌کند، کارانه دریافت کند. از سوی دیگر شاهد هستیم که سقف کارانه را برای پزشکان از بین بردند و برخی از پزشکان چندصد میلیون تومان کارانه دریافت می‌‌کنند.
خب این نوع تبعیض چه تبعاتی داشته است؟
یکی از دلایل اصلی اعتراض پرستاران قانون تعرفه گذاری برای عدالت در پرداخت‌ها باید انجام می شد بوده، درحالی‌که این اتفاق رخ نداده است. اگر در گذشته اختلاف پرداختی بین پزشک و پرستار ۵۰برابر بوداکنون این اختلاف به بالای ۱۰۰برابر رسیده است. بنابراین عدالتی صورت نگرفته است.
خلاصه بگویم: به دلیل بی‌عدالتی در پرداخت‌های وزارت بهداشت عملا تعرفه‌های پرستاری پشتوانه قانونی و کارشناسی نداشته و ندارد.
نتیجه ی چنین سیاستی به کجا ختم شده؟
پرستاران ترک‌کارمی کنند یا مهاجرت، بعضی ها حتی دیگر سر کار نمی آیند و شغل خود را تغییر می دهند.
با وجود این که اضافه کاری اجباری در قانون کار وجود ندارد، به چه دلیلی پرستاران را مجبور به اضافه کار می کنند؟
کمبود نیرو پرستاران دلیل اصلی است، کار سخت از پرستار تقاضا دارند، اما موقع پرداخت حقوق ها دستشان می لرزد.
دقیقا به همین خاطر است که آمار پرستاران روند کم شدن دارد.
به عبارتی هزینه تمام‌شده یک ساعت کار پرستار استخدامی برای دولت بالای ۲۵۰ هزار تومان برآورد می شود اما دولت به پرستاران برای اضافه‌کاری ساعتی ۲۰هزار تومان پرداخت می کند.
اخیرا وزیر بهداشت ازمجوز برای جذب پرستار شرکتی خبر داده است، نظر شما در این رابطه چیست؟
مشاغل تخصصی مثل پرستاری یا هر شغل تخصصی دیگر نمی تواند در قالب نیروهای شرکتی تعریف یا به کار گرفته شوند، این نوع پروژه ها عموما نشان داده است شرکت های پیمانکاری پول را از دولت به اسم کارگر می گیرند و در جیب خود می گذارند، البته دراین بین هم درصدی از پول به عنوان رشوه به مدیران دولتی پرداخت می شود.
خیلی ساده کارگر شرکتی با شرایط بدتر به کار گرفته می شود، کیفیت خدمات دهی افت می کند و در نهایت جیب مالکان شرکت به همان نسبت پرپول تر می شود.
برای نمونه خدمت شما اشاره کنم که:
کارگران شرکتی عموما حقوقشان را با تاخیر دریافت می کنند، شاهد هستیم که پرستاران شرکتی تعرفه ۱۴۰۱ را نگرفته اند، تنها دو ماه از ۱۴۰۲ دریافت کرده اند، حقوق شان با تاخیر بسیار واریز می شود و یا هنوزعیدی خود را دریافت نکرده اند.
تعرفه گذاری، بحث داغ و درد آور این روزهای پرستاران در ایران است.
خب برگردیم به اضافه کارهای اجباری، اگر پرستاران از اضافه کاری خودداری کنند به این دلیل که در قانون اضافه کار اجباری وجود ندارد، چه اتفاقی رخ خواهد داد؟
خیلی راحت پرستار به حراست، تخلفات اداری و نظارتی معرفی می شود.
یعنی به یک کلام امنیت شغلی پرستار به خطر خواهد افتاد یا برایش پرونده سازی می کنند و در آخر معلوم نیست که چه مشکلاتی برایش ایجاد خواهد شد.
در یک سال گذشته شاهد بودیم که وقتی پرستاران به اضافه کاری اجباری اعتراض داشتند بیشتراز سال های قبل مورد بازخواست و برخورد حراست و … قرار گرفته اند.
برای نمونه هفت یا هشت ماه پیش پرستاران وقتی همراه برخی از اعضای نظام پرستاری کاشان مقابل فرمانداری و دانشگاه کاشان اعتراض کردند، ۹ پرستاربه هیئت تخلفات اداری دانشگاه احضار شدند عده ای توبیخ با درج در پرونده و به برخی دیگر حکم تعلیق ازگروه دریافت کردند.
نمونه ای دیگر این که الان بیمارستان امام خمینی به شدت دچار کمبود پرسنل است، در چنین شرایطی هیئت تخلفات بیمارستان حکم اخراج تعدادی از پرستاران معترض را صادر کرده اند به بعضی ها هم ۶ ماه حکم تعلیق داده اند.( هیئت تخلفات متشکل از مسئولان بیمارستان و دانشگاه است)
به عبارتی نه تنها دستمزد عادلانه پرداخت نمی کنند و از سویی دیگرهم کمبود نیرودارند ولی وقتی کسی اعتراض می کند، معترضان صنفی رااحضار و اخراج می کنند.
خب هم حقوق پرستار را نمی دهند و هم توبیخش می کنند، مسلم است که کسی دیگر برای کار نخواهد ماند و کار را ترک می کنند.
ناگفته نماند ترک کار هم خود نوعی اعتراض است.
برای یک حقوق ناچیز که اگر صبح تا شب کار کنی با اضافه کار اجباری که نصف خط فقر را هم پر نمی کند، آن وقت از سوی حراست توبیخ شوی، از تخلفات همین طور حتی بارها شده که از سوی بیماران یا همراهان آن ها پرستاران مورد ضرب و شتم قرار گرفته‌اند، خب در این شرایط با کدام دل خوشی باید ماند و کار کرد؟
شما عنوان کردید: تعرفه گذاری، بحث داغ و درد آور این روزهاست، امکان دارد، در این باره کمی توضیح دهید؟
واقعیت این است که وضعیت تعرفه های پرستاری ۱۴۰۳ تا الان مشخص نشده است.
سال ۱۴۰۲ با همه مسایلش در حوزه پرستاری رو به اتمام است و در سالی که مطالبات اصلی پرستاری یعنی وضعیت نظام پرداخت، استخدام و استاندارد نیرو در شرایط اسفناکی قرار دارد کم کم وارد سال جدیدی خواهیم شد که چشم انداز روشنی برای پرستاران ترسیم نشده است.
در رابطه با نظام پرداخت واین که سازمان نظام پزشکی در چند هفتهٔ گذشته مدعی افزایش ۴۶ درصدی تعرفه های پزشکی برای سال ۱۴۰۳ بود و آن را به عنوان مطالبه جدی پزشکان از سازمان برنامه و هیات دولت مطرح می کرد، اما د رابطه با پرستاران و بحث تعرفه های پرستاری خبر خاص و امید بخشی متاسفانه شنیده نشد.
خیلی خلاصه می توان گفت: تعرفه های پرستاری نه تنها برای سال ۱۴۰۳ مشخص نیست حتی اجرای آن در سال جاری هم پر از ابهام است.
خواسته های اصلی پرستاران چیست؟
اگر بخواهم خیلی کوتاه اشاره کنم؛ می توانم بگوییم:
اجرای قانون تعرفه خدمات پرستاری، برقراری فوق‌العاده خاص با توجه به کارهایی که پرستاران انجام می دهند، اجرای استاندارد‌های جهانی در شغل پرستاری، انجام قانون مشاغل سخت و زیان‌آور و قانون ارتقاء بهره‌وری، بر طرف کردن کمبود پرستار، بازگشت به کار نیروهای تعدیل شده و اعطای درجه جانبازی به آسیب‌دیدگان دوران کرونا است.
مشکلات رایج زنان پرستار در محیط های کار چیست؟
یک پرستار بار مسوولیت مادربودن، همسر بودن و هم پرستار بودن را با شرایطی که اشاره کردم هم زمان به دوش می کشد و این کار بسیار سختی است.
در این شغل برای پرستارانی که باردار هستند، در طول مدت بارداری نه تغییر شیفتی را که کوتاه باشد، برای آن ها در نظر می گیرند و نه محیطی را که در آن استرس و خطر کمتر است.
این نادیده گرفتن ها در شرایطی رخ می دهد که:
کمبود نیروی پرستار در سیستم باعث افزایش شیفت‌های پرستاران، اضافه کاری اجباری، ایجاد فشار کاری، خستگی و افت کیفیت خدمات درمانی شده است..
همچنین کمبود پرستار و شیفت‌های طولانی کار در مراکز درمانی صدمه روحی و جسمی پرستاران را باعث می شود و در نهایت صدمه به سیستم سلامت کشور و صدمه به بیماران افزایش خواهد یافت..
در آخر اگر صحبتی دارید که بخواهید اضافه کنید خواهش می کنم بیان کنید تا منتشر شود.
مرسی از زحمات شما
افزودن دیدگاه جدید