کمتر هفتەای را میتوان سراغ داشت کە طی آن شماری کارگر در حین کار کشتە و یا مجروح و مصدوم نشدە باشند. متاسفانە سال بە سال هم تعداد قربانیان حوادث کار بیشتر می شود. با اینکە تنها اخبار بخشی از حوادث شغلی در رسانە ها بازتاب دادە می شوند، با این حال همین مقدار هم موید افزایش فزایندە حوادث کار و شمار قربانیان آنهاست. خبرگزاری ایلنا طی هفتە جاری اخبار شماری از این حوادث را منتشر نمودە است: "مرگ ۲ کارگر کارگاه شیرینی‌پزی در زاهدان / سقوط تاور کرین ۴ کارگر را به شدت مصدوم کرد/ قطع دست یکی از کارگران در پی سقوط یک دستگاه تاورکرین در خیابان ملاصدرای تهران/ مرگ کارگر پالایشگاه آبادان در حادثه سقوط از ارتفاع". اینها همانطور کە اشارە شد تنها بخشی از حوادث هستند کە اخبار آنها در "ایلنا" منتشر شدە است. حتی مرور آمار و ارقام رسمی با وجود دستکاریها و پنهانکاری هایی کە ممکن است در آنها اعمال شدە باشد گویای رشد فزایندە اینگونە حوادث است. تنها در دهم اردیبهشت همین سال ٦ کارگر"تونل البرز" در آزاد راه تهران - شمال در اثر انفجار و ریزش سقف معدن کشتە و دو تن دیگر نیز بە شدت مصدوم شدند.
بنا بە گزارشی کە در خصوص قربانیان حوادث شغلی اخیرا توسط "پزشک قانونی" در سایت خبرگزاری "ایلنا "منتشر شدە است، طی ١٠ سال گذشتە در مجموع تنها ۱۵ هزار و ۹۹۷ نفر در حوادث کار، کشتە شدەاند." طی ۱۰ سال گذشته (۱۳۸۷ تا ۱۳۹۶)، ۱۵ هزار و ۹۹۷ نفر در حوادث ناشی از کار جان خود را از دست دادند که ۱۵ هزار و ۷۶۷ نفر از این افراد مرد و ۲۳۰ نفر زن بودند".
بفرض درستی این آمار سالیانە ١٦٠٠ نفر و در هر روز بیش از ٤ نفر در اثر حوادث شغلی کشتە شدەاند. این آمار همچنین نشان می دهد کە با وجود رکود و تعطیلی بسیاری از واحدهای تولیدی شمار قربانیان این حوادث اما افزایش یافتەاند. در گزارش پزشک قانونی گفتە می شود: "سال ۱۳۹۵ با رشد ۱۰ درصدی و در سال ۱۳۹۶ با رشد ۱.۹ درصدی تلفات مواجه بودیم".
گرچە این گزارش آمار سال های ٩٧و ٩٨ را شامل نمی شود، با این حال گزارشات پراکندە منتشر شدە در این خصوص حاکی از ادامە و رشد این روند دارند. در گزارش البتە هیچ اشارەای بە کسانی کە در اثر بیماریهای شغلی کشتە و یا از کار افتادە شدەاند نشدە است. این در حالی است کە گفتە می شود شمار قربانیان بیماریهای شغلی بە مراتب بسی بیشتر از قربانیان حوادث است. معمولا شمار مصدومانی کە در اثر حوادث توان کاری شان را قسما و یا کلا از دست می دهند چند برابر کشتە شدگان حوادث است. بسیاری از این افراد اگر شانس بیاورند و تحت پوشش بیمە باشند مجبورند بقیە عمرشان را با مستمری ناچیزی کە بە آنها پرداخت می شود سر کنند. عدە زیادی از کارگران ساختمانی و کارگاە های زیر دە نفر اگر مصدوم شوند بە دلیل بیمە نبودن بطور کلی محروم از هر نوع حمایتی هستند.
شماری از کودکان نیز در سالهای اخیر بە واسطە حضور روز افزون شان در بازار کار، جانشان را از دست دادەاند و عدەای از آنها نیز مصدوم شدەاند کە چون زیر ١٥ سال هستند و کارکردنشان غیر قانونی است و بیمە نیستند در عمل تحت هیچ پوششی قرار ندارند.
افزایش شمار قربانیان حوادث کار در ایران در حالی ست کە بنا بە گزارش های سالهای اخیر سازمان بین المللی کار آمار کشتە شدگان این حوادث در جهان در حال کاهش بودە است.
علل زیادی را می توان برشمرد کە در افزایش قربانیان حوادث شغلی و تبدیل کارگاەها و کارخانە ها بە قتلگاە نقش دارند، با این همە مهمترین عامل آن دولتها هستند کە با تغییر قوانین حمایتی و خارج کردن کارگاە های زیر ١٠ نفر از شمول قانون کار و عدم نظارت لازم بر رعایت اصول ایمنی و بهداشتی و سرکوب سندیکاهای کارگری زمینە را برای این حوادث فراهم کردەاند. کارفرمایان قوانین حمایتی و کار را رعایت نمی کنند تا سود بیشتری ببرنند چون خیال شان آسودە است کە دولت جانبدار آنهاست و هر اتفاقی کە بیفتد عواقبی برای آنها نخواهد داشت. مادامی کە در این کشور قوانین و نهادهای قدرت همگی علیە کارگر و در جهت حمایت از کارفرمایان و صاحبان سرمایە است و جان و حیات کارگر برای حکومت پیشیزی نمی ارزد. انتظار هم نباید غیر از این داشت کە در سایە اعمال ضد انسانی سودسالاران حاکم کارگاە و کارخانە ها بە قتلگاە کارگران تبدیل نشوند. دلیل واقعی ناکامی دولت روحانی و وزیر کار اسبقش علی ربیعی کە کاهش حوادث کار را بە کارگران وعدە دادە بودند اما در عمل با از میان برداشتن و تعدیل قوانین کار علیە منافع زحمت کشان و سیاستهای اقتصادی – اجتماعی شان بە افزایش آن دامن زدند، جزء این نیست!
راە حل برای بە حداقل رساندن قربانیان حوادث شغلی هم در قانون کار وجود دارد و هم کارشناسان بسیاری در پی هر حادثەای بە تفصیل راە کارهای موثری را ارائە دادەاند، ولی آن راە حل ها مستلزم انجام اقداماتی ست کە با سیاستهای نئولیبرالیستی و ضد کارگری دولت و حرص و طمع سیری ناپذیر سرمایە داران درتقابل قرار دارند و بهمین جهت همگی روی کاغذ می مانند و عملی نمی شوند! در افراطی بودن سرمایەداری لگام گسیختە ایران و دولت برآمدە از آن همین بس کە در کشورهای متعارف سرمایە داری حوادث شغلی بە واسطە وجود و فعالیت سازمان های کارگری رو بە کاهش نهادە ولی در ایران در حال افزایش است. پیداست کە تا کارگران خودشان به فکر چارە نباشند و خودشان را در اتحادیەها و سندیکاهای مستقل سازمان ندهند، نە تنها مانند سایر موارد تغییر و تحول مثبتی در این مورد رخ نخواهد داد، بلکە این وضعیت سال بە سال وخیمتر خواهد شد.
/. مرگ کارگر پالایشگاه آبادان در حادثه سقوط از ارتفاع
افزودن دیدگاه جدید