ویروس نابرابری

مردم خواهان دنیای بسیار متفاوتی اند

پیش از بحران پاندمی هم کاملاً آشکار بود، الان هم آشکارتر شده است، که مردم خواهان جهان دیگری اند. در سال 2019، پیش از هجوم پاندمی، اعتراضات علیه نابرابری در سراسر جهان گسترده شده بودند. در سال 2020، جنبش "جان سیاهان اهمیت دارد" رد قاطع نابرابری نژادی را به نمایش گذاشت. نظرخواهی ها در سراسر دنیا مبین حمایت وسیع مردم برای ساختن جهانی عادلانه تر و پایدارتر در فردای پاندمی بودند.

پس از بحران مالی سال 2008، حکومتها دست به انتخابهای روشنی زدند: قطع مالیاتها برای ثروتمندترین اشخاص و شرکتها؛ اجازه دادن به شرکتها برای آن که پرداخت سودهای هنگفت را به صاحبان سهام در اولویت قرار دهند و از کارگران دریغ کنند؛ اعمال سیاستهای ریاضتی خشن بر مردم با قطع خدمات عمومی از جمله در بخش سلامت و بهداشت؛ ادامۀ پرداخت سوبسید به سوختهای فسیلی و تخریب محیط زیست.

این انتخابها به نابرابری دامن زد و به درد و رنج بسیاری انجامید. این بار باید متفاوت عمل شود.

این ندا به نحوی فزاینده توسط شخصیتها و سازمانهای پرنفوذ بسیاری در سراسر جهان پذیرفته می شود؛ حتی کسان و سازمانهائی که طرفدار وضع موجود اند. کلاوس شواب، رئیس فوروم جهانی اقتصاد، که هرساله در داووس برگزار می شود، اخیراً از "ایدئولوژی نئولیبرالی" سخن به میان آورده نوشته است که "ما باید از نئولیبرالیسم به پساکرونا گذر کنیم." صندوق بین المللی پول اعلام کرده است که دیگر نباید به دورۀ ریاضت بازگشت، و به گرفتن مالیاتهای تصاعدی دعوت کرده است. فاینانشل تایمز به "اصلاحات رادیکال" برای معکوس کردن "جهتگیری سیاستهای حاکم در 4 دهۀ گذشته" فراخوانده است و به دفاع از بازتوزیع ثروت، درآمد همگانی پایه و مالیات بر ثروت برخاسته است. بدون پاندمی این قبیل اظهارات و مواضع غیرقابل تصور می بودند.

آکسفام 5 اقدام را برای نیل به جهانی بهتر تشخیص داده است.

1. جهانی عمیقاً برابرتر، با چشم باز برای دیدن آنچه اهمیت دارد

تقلیل رادیکال و پایدار نابرابری همانا پایۀ ضرور برای یک جهان نوین است. حکومتها باید اهداف مشخص و زمانمندی برای کاهش نابرابری پیش روی خود بگذارند، و نه آن که ساده به روال پیش از بحران پاندمی بازگردند. آنها باید پیشتر بروند و به جهانی عادلانه تر به عنوان امری عاجل بنگرند. آنها باید فراتر از "تولید ناخالص داخلی" را ببینند و به ارزشگذاری بر آنچه به واقع اهمیت دارد، دست بزنند. مبارزه با نابرابری باید در مرکز سیاستها و اقدامات برای نجات اقتصاد و احیا و ترمیم آن قرار گیرد. این رویه باید برابری جنسیتی و نژادی را [نیز] در برگیرد. کشورهائی مثل کرۀ جنوبی، سیرالئونه و زلاند نو به کاهش نابرابری به عنوان اولویت ملی متعهد شده اند. آین کشورها نشان داده اند در این زمینه چه می توان کرد.

بنا به محاسبات بانک جهانی اگر کشورها هم اکنون دست به اقدام برای کاهش نابرابری بزنند، سطح فقر جهانی بعد از سه سال به سطح پیش از کرونا باز خواهد گشت. در غیر این صورت دست کم یک دهه وقت لازم خواهد شد.

2. جهانی که در آن اقتصاد غمخوار انسان است

حکومتها باید نسخۀ قدیمی خشن و ناپایدار ریاضت کشی را رد کنند و باید مردم را مطمئن سازند که ثروت، جنسیت یا نژاد آنها، سطح آموزش و سلامت آنان را دیکته نخواهند کرد. به عوض، حکومتها باید در زمینۀ بهداشت، سلامت، آموزش، و دیگر خدمات عمومی سرمایه گذاری کنند. خدمات عمومی مبنای جوامع آزاد و عادلانه اند، و نقش بلامنازعی در تقلیل نابرابری دارند. این خدمات شکاف بین دارا و ندار را کاهش می دهند، و همچنین به کاهش شکاف بین زن و مرد – خاصه در بازتوزیع مسئولیت برای مراقبت بدون پرداخت – کمک می رسانند. آنها به گسترش میدان بازی برای گروه هائی که تاریخاً و به سائقۀ نژادی سرکوب شده و به حاشیه رانده شده اند، کمک می کنند. کشورهائی چون کوستاریکا و تایلند در طول یک دهه موفق به پوشش عمومی سلامت شده اند. دیگر کشورها نیز می توانند چنین کنند.

حکومتها باید به فوریت واکسیناسیون عمومی را برای غلیه بر پاندمی عملی کنند. برای انجام این کار آنها باید با شركت های دارویی برخورد کنند، خواهان دسترسی آزاد به تمام اختراعات و تکنیکهای ثبت شده ناظر بر مبارزه با پاندمی شوند، تا واکسن و رسیدگی مطمئن و مؤثر برای همگان فراهم شود.

بخشودگی قروض کشورهای فقیر می تواند ماهانه ملبغی برابر 3 میلیارد دلار را برای سرمایه گذاری در تأمین بهداشت رایگان برای همه در اختیار آنها بگذارد.