رفتن به محتوای اصلی

تجربۀ تعاونی موندراگون بخش هفتم

تجربۀ تعاونی موندراگون بخش هفتم
  1. بین المللی شدن موندارگون - ادامه

با این حال یک گروه چهارم از کارگران در استخدام موندراگون است که به بهترین وجهی می تواند پیامدهای ناخوشایند بین المللی شدن موندراگون را بیان کند: گروه کارگران شرکتهای تابعه موندراگون، اعم از شرکتهای داخلی یا خارجی. برابر آمار سال 2014 ، شرکتهای تابعه خارجی بیش از 11000 کارگر را در استخدام خود داشتند. اما این کارگران عضو یک تعاونی وابسته به موندراگون نیستند، یعنی صاحبان سرمایه شرکتهای متبوع خود نیستند و در تصمیم گیریهای شرکت تعاونی مادر نیز مشارکت ندارند. آنها در واقع کارگران مؤسسات سرمایه داری اند. باکاایکا (Bakaikoa)، اراستی (Errasti) و بگیریستاین (Begiristain) یک دهه پیش خاطر نشان کردند که "شرایط و مناسبات کار در شرکتهای وابسته به موندراگون با جوهر مناسبات در شرکتهای مادر، یعنی به اصول تعاونی انطباق ندارد، بلکه به شرایط موجود در کشوری که شرکتهای مورد نظر در آن به فعالیت اشغال دارند، بستگی دارد. به عبارت دیگر گسترش تعاونی های موندراگون مثلاً در چین، برزیل یا جمهوری چک، تماماً مبتنی بر مناسبات متعارف سرمایه داری تحقق یاقته است. در نتیجه ، سیستم موندراگون الگوی سازمانی جدیدی را مبتنی بر مناسبات کاری و اشتغال دوگانه ایجاد کرده است که در آن، جدا از خود تعاونی ها، شرکت های وابسته با مناسبات متداول سرمایه داری نیز وجود دارند.

فاکتورهای بسیاری ظهور این مدل دوگانه تعاونی – سرمایه داری را توضیح می دهند. فاکتور نخست، این واقعیت که اصول قانونی ای که حاکمیت و مالکیت موندراگون را به موجب قوانین ایالت باسک تضمین می کنند، هیچ نظیری در دستگاه حقوقی خارجی ندارند. به علاوه در برخی موارد کارگران شرکتهای تابعۀ موندراگون - حتی در مواردی که امکان ایجاد تعاونی و تصاحب شرکت به آنان داده شده است - علاقۀ کمی نشان داده اند که صاحبان یک تعاونی باشند. این امر از آنان می طلبد که از خودشان سرمایه بگذارند، در مدیریت شرکت مسئولیت، و ریسک ضرر و زیان شرکت را بپذیرند.

تعاونیهای منفرد و گروه موندراگون به طور کل، کوشیده اند مدل حاکمیت خود را در شرکتهای تابعه نیز جاری کنند. برخی از تعاونیها این شرکتها را تشویق کرده اند که به تعاونیهای مختلط (mixed co- operatives) تبدیل شوند. این اقدام قانونی، که در قانون ایالت باسک در بارۀ تعاونیها نیز تصریح شده، به اعضای یک تعاونی اجازه می دهد که اکثریت آرا را در مجمع عمومی شرکت شان کنترل کنند و د رعین حال فضای لام را برای حضور سرمایه گذاران خارجی در مجمع عمومی و در شورای کل فراهم آورند. این کیفیت اساساً امکان می دهد که یک تعاونی مادر یک شرکت وابسته آن شرکت را به تعاونی مختلط تبدیل کند و خود سهامدار [عمدۀ] آن شرکت باشد، و بنابراین سرمایه گذاری اولیۀ خود را در عین خودمختاری فزایندۀ شرکت جدید تضمین کند. گروه موندراگون همچنین پذیرش عناصر مدل مدیریت شرکتی خود توسط شرکتهای وابسته را تشویق می کند و در برخی از موارد تعمیم بهترین روشهای حکمرانی را برای شرکتهای سرمایه داری که بخشی از شبکهموندراگون اند، تسهیل کرده است. با این حال این نیز واقعیتی است که تعاونیهای موندراگون توفیق چندانی در اشاعه و صدور ارزشها و مدلهای حکمرانی آن که به آنها هویتی متمایز بخشیده است، نداشته اند. این در حالی است که تعاونیهای مذکور از کارآئی بالائی در صدور تنولوژی و مدلهای مدیریت عملیاتی برخوردار بوده اند. به بیان دیگر بین المللی کردن تولید، قابلیتهای تعاونیهای موندراگون را برای تحقق اصول پایه ای آن در دیگر جوامع نسبت جامعۀ مبدأ سرعت بخشیده است. در این میان هدف ایجاد یک "شرکت چندملیتی دموکراتیک" دست نایافتنی باقی مانده است.

خلاصه این که بین المللی کردن جنبش موندراگون این جنبش را با مجموعه ای از چالشهای بسیار پیچیده درگیر کرده است. از سوئی این روند شرایط جدیدی را برای موفقیت و گاه حتی بقای تعاونیهای منفرد فراهم آورده است و بسیاری از آنها با پشت سر گذاشتن چالشها خود را با شرایط لازم برای حضور در بازارهای متعدد تولید و توزیع در سراسر جهان تطبیق داده اند. از سوی دیگر روند مذکور این واقعیت را با صراحت بیشتری آشکار کرده است که حفظ مناسبات و مالکیت تعاونی در داخل غالباً وابسته به تشدید روشهای تولید سرمایه دارانه و بهره کشی از کار در خارج است. این کشاکش پایه ای در حال حاضر در کانون تجربۀ موندراگون قرار گرفته است. راهی که موندراگون برای رسیدگی به آن پیشه کرده است، هویت آتی جنبش تعاونی موندراگون، و اهمیت آن را برای دیگر تجربیات سازمانگری تعاونی در سراسر جهان تعیین خواهد کرد.

 

افزودن دیدگاه جدید

متن ساده

  • No HTML tags allowed.
  • نشانی‌های وب و پست الکتونیکی به صورت خودکار به پیوند‌ها تبدیل می‌شوند.
CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید