از سال ۲۰۰۶ تا سال جاری میلادی ۲۰۲۵ که گزارش شاخص شکاف جنسیتی توسط مجمع جهانی اقتصاد منتشر می شود، وضعیت ایران در این شاخص تقریبا تغییری نکرده است.
پیدا کردن نام ایران زحمتی ندارد، کافی است بدون فوت وقت آخر جدول را نگاه کنی. جمهوری اسلامی ایران سالهاست در قعر جدول رتبه بندی بین المللی شاخص شکاف جنسیتی قرار دارد. در سال ۲۰۰۶ در بین ۱۱۵ کشور رتبه ایران ۱۰۸ بود، و حالا در سال ۲۰۲۵ در بین ۱۴۸ کشور رتبه ۱۴۵ را دارد، قبل از چاد، سودان و پاکستان.
از بین چهار مولفه شکاف جنسیتی وضعیت شکاف جنسیتی در مشارکت اقتصادی از سه مولفه دیگر به مراتب بدتر است، یعنی اگر در آموزش، بهداشت و مشارکت سیاسی بعضی سالها یکی دو رتبه جابه جایی اتفاق افتاده ، در مشارکت اقتصادی وضع زنان نه تنها بهتر نشده که بدتر شده و متوقف مانده است. در سال ۲۰۰۶ رتبه ایران در ابن مولفه در بین ۱۱۵ کشور ۱۱۳ بود و امسال که ۲۰۲۵ است، رتبه اش ۱۴۶ در بین ۱۴۸ کشور.
شاخص شکاف جنسیتی سالانه منتشر می شود، و انتظار می رود با اطلاع از چنین وضعیتی دولت ها گامی برای بهبود بردارند و برنامه ای برای کاستن از شکاف جنسیتی، تدوین کنند؛ اما این گزارش ها در دو دهه گذشته با بی اعتنایی مطلق دولت ها از اصولگرا و اعتدالگرا و اصلاح طلب مسکوت گذاشته شده و هیچ توضیحی برای این بی اعتنایی ارائه نمی شود. به خصوص وضعیت مشارکت اقتصادی زنان، در حالیکه مهمترین تعیین کننده در کاهش شکاف جنسیتی است و نقش بی بدیلی در توانمندشدن زنان برای غلبه بر نابرابریها دارد، بی اهمیت شمرده شده و حتی بحث در مورد آن غیرضروری جلوه داده می شود.
🔹چنین مواجهه ای دو علت اصلی دارد:
اول اینکه از نگاه رسمی نظم جنسیتی موجود،که مبتنی بر تقسیم کار جنسیتی و خانه نشینی زنان است، نباید تغییر نکند و این میراث نظام فرهنگی اجتماعی مردسالاری تا ابد جاودان بماند.
دوم، با وجود بحران مزمن اقتصادی و بحران های همراه و همزاد آن، مساله زن و حقوق زنان از اولویت خارج شده و از نگاه مسوولان فاقد اهمیت و موضوعیت شمرده می شود و هیچگاه به مساله ای در اولویت رسیدگی تبدیل نمی شود.
در کنار بی اعتنایی دولت ها به شکاف جنسیتی، در میان فعالان حقوق زنان نیز وضعیت شکاف جنسیتی و مولفه های آن به خصوص مشارکت اقتصادی چندان مورد توجه قرار نگرفته و تمرکز عمدتاً روی موضوعاتی بوده که حساسیت و جذابیت رسانه ای بیشتری دارند. تمرکز بر پوشش که توسط رسانه ها و فعالان اجتماعی به عنوان مهمترین مساله زنان برساخت شده، تا حدودی موجب غفلت از سایر مسائل زنان و شکل دهی مطالبه جمعی شده است.
دو دهه است نابرابری و تبعیض جنسیتی در آینه آمار قابل رویت شده و مشخص است ایران در کجای جهان ایستاده است اما یک قدم برای تغییر برداشته نشده است. شاخص شکاف جنسیتی فقط مشتی داده برای مقایسه نیست، گواه رنج و دردی است که زندگی میلیون ها زن را تباه می کند. درد و رنجی که نباید عادی شمرده شود. پرسش این است که آیا دو دهه در بدترین وضعیت از نظر شکاف جنسیتی بودن، کافی نیست که به خود بیاییم و برای بهبود وضعیت مان تلاش کنیم؟
باز نشر از: کانال تلگرامی سیمین کاظمی (https://t.me
افزودن دیدگاه جدید