ریشه کنی فقر - ادامه
4.2 آموزش
پیشبرد برنامه های سوادآموزی برای تهیدستان ضروری است. کاهش فقر تنها از طریق اقدامهای مرتبط با توسعهٔ آموزش و کمکهای توسعه ای آموزشی و مشارکتهای مالی کشورهای ثروتمندتر در حوزهٔ توسعهٔ آموزش امکانذیر است. مبارزه با فقر و ترویج آموزش برابر باید به اولویت اصلی همگان، بهویژه دولتها، تبدیل شود. ابتکارهای توسعه ای باید در قالب همکاری برای انتقال مهارتها به گروه های هدف اجرا شوند.
آموزش باکیفیت حیاتی ترین راه حل است تا افراد بتوانند خودشان را از چرخهٔ فقر بیرون بکشند. باید به کودکان شش ساله و پایین تر اولویت داده شود تا عادت به یادگیری و توسعهٔ شیوههای مطالعه در آنان نهادینه شود و در نتیجه شانس بیشتری برای عملکرد بهتر و موفقیت در دورههای ابتدایی، دبیرستان و دانشگاه داشته باشند. آنچه کودکان پیش از شش سالگی میآموزند، تأثیری ماندگار بر ذهن و قلب آنان دارد و بیش از هر چیز به شکلگیری منش و شخصیت آنان کمک میکند. افزون بر آموزش پایهٔ باکیفیت، آموزش متوسطه و عالی، آموزشهای فنی و حرفه ای و کسب مهارت در طول زندگی، ابزارهای اجتناب ناپذیر برای ریشه کن کردن فقر اند.
برای نمونه در تانزانیا، "چشمانداز توسعهٔ تانزانیا 2025" آموزش را بهعنوان ابزاری برای تبدیل یک اقتصاد کشاورزی کم بازده به اقتصادی نیمه صنعتی تعریف و تصریح کرده است. کشاورزی برای افزایش بهره وری و سودآوری نیازمند نوسازی است، از جمله نوآوری در فرآوری محصولات کشاورزی، نوآوری تکنولوژیک و ارتقای کاربرد تکنولوژیها برای ایجاد ارزش افزوده. ترویج آموزش در حوزهٔ علوم و تکنولوژی در تانزانیا محسوساً موجب رشد اقتصاد، افزایش قدرت خرید و کاهش فقر شده است. در پی آن، با دستیابی به نیروی انسانی سرشار از افراد آموزش دیدهٔ باکیفیت در سطوح مختلف، میتوان به طور مؤثر به چالشهای توسعهٔ پایدار کشورها پاسخ داد.مقایسه آمار حوادث کار ایران با آمار جهانی
آمار جهانی
مرگ ناشی ازحوادث کار در جهان
طبق گزارش سازمان بینالمللی کار (ای ال او) تقریبا ۲ میلیون نفر در هر سال بر اثر کار (حادثه + بیماری) جان میدهند.
از این مرگها، حدود ۳۵۰٬۰۰۰ مرگ ناشی از وقوع حوادث شغلی در محیط کار است.
همچنین ای ال او گزارش میدهد که هر سال ~۲۷۰ میلیون حادثه شغلی در جهان رخ میدهد.
برآورد هزینه اقتصادی این مرگها و بیماریها نیز قابل توجه است: تخمین زده که حدود ۴٪ از تولید ناخالص جهانی به دلیل مرگ، آسیب و بیماریهای شغلی از دست میرود.
بیماریهای شغلی منجر به فوت
در گزارش مشترک ای ال او و دبلیو اچ او آمده است که بخش عمده (بیش از نصف) مرگهای ناشی از شاخص «کار» مربوط به بیماریهای است که بدلیل آلودگی محیط کار منجر به مرگ کارگران می شود
بهطور مشخص، بیماریهایی مثل بیماریهای قلبی عروقی، سکته، بیماریهای تنفسی (مثل بیماری انسدادی مزمن ریه) سهم زیادی در مرگهای شغلی جهانی دارند.
در مطالعهای منتشرشده (۲۰۱۹) برای تقریباً ۱۸۱ کشور، حدود ۲.۹ میلیون مرگ مرتبط با «کار» برآورد شده است که شامل بیماری + آسیب است؛ از این بین، ~۰.۳۲ میلیون (۳۲۰٬۰۰۰) مرگ مستقیماً ناشی از صدمات بودهاند.
آمار ایران
نرخ مرگ شغلی در ایران
در مطالعهای روی بازه زمانی ۲۰۱۲ تا۲۰۱۶، نرخ مرگ ناشی از صدمات شغلی در ایران حدود ۷.۹ مرگ در هر ۱۰۰٬۰۰۰ کارگر در سال گزارش شده است.
در همان مطالعه، تقریباً ۸,۶۰۶ مرگ ناشی از صدمات شغلی در کل آن دوره پنجساله رخ داده است
آمار سالانه مرگ ناشی از حوادث کار در ایران
در گزارش «بحران حقوق کارگری» (هرانا)، تعداد قابل توجهی از کارگران فوتی یا مصدوم در ایران ثبت شده که نشاندهنده مشکل جدی ایمنی در محیط کار است.
بر اساس اعلام انجمن متخصصین بهداشت حرفهای ایران، «سالانه به طور میانگین» بین ۷۰۰ تا ۱,۲۰۰ فوتی ناشی از حوادث کار گزارش میشود.
در یک گزارش نیز آمده که «۶۵۰ نفر» در سال بر اثر حوادث ناشی از کار فوت میکنند (این عدد احتمالاً تنها بخشی از کل مرگ و میر واقعی را منعکس میکند).
نرخ تصادف (حادثه) غیرمرگبار در ایران
مطالعه روی دادههای اداره تأمین اجتماعی نشان داده که نرخ حوادث کاری در بعضی سالها کاهش یافته است (مثلاً از ۲.۹۵ حادثه به ازای هر ۱۰۰۰ کارگر در سال ۲۰۰۷ به حدود ۱.۴۶ در هزار در سال ۲۰۱۶ کاهش یافته).
بر اساس دادهی ثبتشده در همان مطالعه، نسبت فوت به کل تصادفات در ایران کمتر از ۱ درصد بوده
ریسک و دلایل مرگ شغلی در ایران
یکی از مطالعات نشان داده که میانگین «سالهای زندگی از دست رفته » برای هر کارگر فوت شده در ایران بیش از ۳۹ سال است، که نشاندهنده فاجعه انسانی بزرگ مرگهای کاری است.
در ایران، سقوط از ارتفاع یکی از دلایل مهم حوادث مرگبار کاری است مطالعه ۲۰۱ نشان داده که تقریباً ۴۴ درصد از مرگهای شغلی ناشی از سقوط بودها.
تحلیل مقایسه
نسبت مرگ شغلی در ایران نسبت به جهان
نرخ مرگ شغلی ایران (~۷.۹ در ۱۰۰٬۰۰۰ کارگر) در مقایسه با برخی برآوردهای جهانی برای حوادث کاری، قابلملاحظه است، اما چون آمار جهانی شامل «مرگ ناشی از بیماریهای شغلی» نیز هست، مقایسه کامل پیچیده است.
مثلاً اگر کل مرگهای ناشی از کار در سطح جهانی (~۲ میلیون) را در نظر بگیریم، سهم مرگهای تصادفی ( حوادث) بخشی از آن است (حدود ۳۵۰ هزار مرگ حوادث کار طبق آمار ای ال او. این نشان میدهد که ایران در بخش حادثهگرایی شغلی ریسک بالایی دارد، ولی در مقایسه با «مرگ و میر ناشی از بیماری شغلی» ممکن است بخش کمتری از کل بار جهانی را داشته باشد (به شرطی که آمار بیماریهای شغلی در ایران به همان دقت ثبت شود، که ظاهراً هیچ کوششی در این راه صورت نمی گیرد).
چالش گزارشدهی در ایران
یکی از مسائل مهم در ایران، گزارشدهی حوادث شغلی است: مطالعات و گزارشهای مستقل ( نشان میدهند که تعداد واقعی مرگ و مصدومان ممکن است بسیار بیشتر از آمار رسمی باشد.
همچنین، پوشش بیمه یا کارگاه در سامانههای رسمی ممکن است ناقص باشد (بخشی از کارگران در بخش غیررسمی کار میکنند)؛ بنابراین آمار تأمین اجتماعی یا آمار ثبتشده توسط نهادهای رسمی ممکن است بخش بزرگی از حوادث را پوشش ندهد.
پیامدهای اقتصادی و انسانی
مرگهای کاری در ایران، با توجه به سالهای زندگی از دست رفته، پیامد انسانی بسیار سنگینی دارد. از دست دادن نیروی کار جوان و کارآمد میتواند تأثیر اقتصادی بزرگی داشته باشد.
از نظر اقتصادی، جهانی بودن مشکل ایمنی کار (کار غیرایمن) به این معناست که کشورهایی مانند ایران اگر نتوانند ایمنی محیط کار را بهبود دهند، نه فقط هزینه انسانی، بلکه هزینه مالی قابلتوجهی را نیز متحمل خواهند شد (بیماریها، غیبت، ناتوانی، کاهش بهرهوری).
اولویتگذاری سیاستی
مقایسه با جهانی نشان میدهد که در کشورهای دیگر، بخش بزرگی از مرگ ومیر شغلی به بیماریهای شغلی برمیگردد؛ بنابراین بهبود بهداشت حرفهای (نه فقط ایمنی فیزیکی) باید در سیاستگذاری مسئولین ایران در اولویت باشد. که طی چند دهه اخیر محلی از اعراب نداشته است
همچنین، بهبود سیستم ثبت و گزارشدهی حوادث کار در ایران ضروری است تا آمار دقیقتر و سیاستهای مؤثرتری اتخاذ شود.
جمعبندی مقایسه
ایران: نرخ مرگ ناشی از تصادف شغلی در دهههای اخیر عدد قابل توجهی دارد و برخی مطالعات مستقل از تعداد واقعی بیشتر از آمار رسمی خبر میدهند.
جهانی: مرگهای کاری شامل بیماری و تصادف هستند. بار بیماریهای شغلی بسیار بزرگ است و بسیاری از مرگهای شغلی جهانی به بیماری مرتبط است، نه فقط حادثه.
چالش ایران: گزارشدهی ناقص، زیرگزارشدهی، نبود پوشش کامل بیمه، عدم شفافیت؛ این موارد باعث میشود مقایسه دقیقتر با جهان دشوار شود، اما به وضوح نیاز به بهبود ایمنی و بهداشت حرفهای در ایران وجود دارد.
بهروز فدائی
4.3 بی ثباتی سیاسی، جنگ و جنگ داخلی
درآمد سرانهٔ ملی پایین خطر جنگ داخلی را افزایش میدهد. درآمد سرانهٔ پایین همچنین غالباً به طولانی تر شدن درگیریهای موجود را می انجامد. کاهش درآمد سرانۀ یک کشور همچنین میتواند کشورهای بیشتری را در معرض آسیبپذیری ناشی از درگیریهای داخلی در آن کشور قرار دهد. از آنجا که جنگ داخلی عملکرد اقتصادی را مختل کرده و فقر را تشدید میکند، کشورهای فقیرِ درگیرِ منازعه در معرض گرفتار شدن در "تلهٔ منازعه" اند. توصیهٔ سیاستی کلی و حیاتی برای کاهش خطر درگیری، ایجاد انگیزه برای توسعهٔ اقتصادی و کاهش فقر در کشورهای در حال توسعه، به ویژه در دولتهای فقیر، است. سیاستهایی که درآمد سرانه را در فقیرترین کشورها افزایش میدهند، خطر درگیری را کاهش خواهند داد و در نهایت سطح فقر کشورِ درگیر را پایین میآورند.
4.4 ویژگیهای طبیعی و جغرافیایی
خشکسالی یکی از عوامل اصلی است که باعث میشود میلیونها نفر در آفریقا گرسنه بمانند. در نتیجه، تقریباً 30 درصد از شهروندان مالاوی برای جلوگیری از سوء غذیه به غذای اهدایی نیاز دارند. در زیمبابوه، حداقل چهارمیلیون نفر به کمک غذایی اضطراری نیازمند اند. دولت زامبیا درخواست فوری کمک غذایی کرده است، زیرا 1.7 میلیون نفر گرسنه اند؛ 850هزار نفر در موزامبیک، 500هزار نفر در لسوتو و حداقل 300هزار نفر در سوازیلند نیز به غذا نیاز دارند.
"برنامهٔ جهانی غذا"، برای نمونه، نقش مهمی در کاهش اثرات عوامل طبیعی و جغرافیایی و د رنتیجه در تغذیهٔ بخش بزرگی از جمعیت نیازمند ایفا میکند. این برنامه از جهان توسعه یافته درخواست 400 میلیون دلار بودجه برای تغذیهٔ جمعیت نیازمند کرده است. ایالات متحده زمانی به عنوان مشارکت کنندهٔ اصلی، ذرت را از کشاورزان آمریکایی میخرید و آن را در اختیار برنامهٔ جهانی غذا قرار میداد.
نه فقط کمکهای مالی بین المللی یا خارجی، بلکه همچنین دانشمندان و سیاستگذاران باید به کشاورزان خرده مالک کمک کنند تا بهره وری خود را افزایش دهند و با تغییرات اقلیمی سازگار شده و آثار آن را کاهش دهند. برای مثال، رویکردی نوآورانه در مدیریت منابع آب در سوریه معرفی شده که انتظار میرود به 18 هزار نفر که از خشکسالی طولانی مدت آسیب دیده اند، سود برساند. از سال 2009، دولت سوریه، آژانس توسعهٔ اسپانیا و برنامهٔ توسعهٔ سازمان ملل متحد (UNDP) بازسازی چاه هایی را که حدود دوهزار سال پیش در دورههای رومی و عربی ساخته شده بودند، آغاز کردند. 95 چاه وارسی شدند و از این تعداد حداقل 35 چاه ترمیم و بازسازی شدند. بازسازی چاه ها شامل پاکسازی و تخلیهٔ آبهای راکد، گشادسازی و عمیق سازی آنها برای افزایش ظرفیت آب و نیز تحلیل کیفیت آب بوده است تا به مشکلات موجود دامن زده نشود.
نوآوری در نظامهای کشاورزی برای سازگاری ـ از جمله در شیوههای تولید کشاورزان، رویکردهای بازار، نوآوریهای تکنولوژیک و سیاستی ـ نیز برای انطباق با عوامل طبیعی و جغرافیایی و مهار آیار آنها اهمیت دارد. همچنین به داده های به روز از محصولات کشاورزی نیاز است تا بتوان بهتر در برابر خشکسالی، ماندابی شدن، افزایش بیماریها و آفات محصولات مقاومت کرد. زنجیرهٔ ارزش یکپارچهٔ کشاورزی، مانند دسترسی آسان به تأمین مالی، بیمهٔ محصولات کشاورزی در برابر شرایط جوی، ذخیره سازی محصول و دسترسی به بازارهای محلی و منطقه ای، نیز برای بهبود و افزایش درآمد جمعیت ضروری است. بسیاری از کشاورزان زمین را مداوماً کشت میکنند. در نتیجه حاصلخیزی اراضی کاهش مییابد. کشاورزان منفرد دانش و دسترسی محدودی برای استفاده از کود به منظور تداوم رشد گیاه دارند. بنابراین، باید کمکهای فنی و مالی جامعی ـ مانند ابزار و پشتیبانی مناسب، مهارتها و دانش ـ ارائه شوند تا بهره وری زمین افزایش یافته و پایدار بماند.
افزودن دیدگاه جدید