جشن بزرگداشت نخستین سالگرد تأسیس حزب چپ ایران (فدائیان خلق) و ۴۸مین سالگرد ۱۹ بهمن حماسه سیاهکل در محیطی صمیمی در شهر کلن آلمان برگزار شد.
سالن جشن با پلاکات بزرگی از جنگل و با شراره‌هایی که از تاریکی جنگل بیرون می‌آمد، تزئین شده بود. این پلاکات با شعاری مبنی بر بزرگداشت این حماسه فراموش‌نشدنی و همچنین اولین سالگرد تأسیس حرب چپ ایران آذین شده بود. یک‌طرف پلاکات که بر بالای سن نصب شده بود، پرچم ایران و در طرف دیگر آن پرچم سرخ در اهتزاز بود. دیوارهای سالن با عکس‌های بنیان‌گذاران جنبش فدائیان خلق ایران و دیگر جان‌باختگان فدائی و شعارهای روز سیاسی و مطالباتی مزین شده بود. دو عکس از مادر لطفی نیز اختصاص بخشی از برنامه بزرگداشت را به "یادمان مادر لطفی" یادآور می‌شد.
رفیق پروین همتی با شعری از شفیعی کدکنی، "بخوان بنام گل سرخ، در صحاری شب" برنامه را آغاز کرد؛ سپس متنی را که توسط هیئت برگزاری جشن تهیه‌شده بود، قرائت کرد. متن فوق به‌قرار زیر بود:
"رفقا و دوستان گرامی!
نخستین سالگرد تشکیل حزب چپ ایران (فدائیان خلق) و چهل و هشتمین سالگرد 19 بهمن، سالروز اعلام موجودیت چریک‌های فدائی خلق ایران، جنبش فدائی بر شما و بر همه کوشندگان آزادی و عدالت خجسته باد.
19 بهمن یکی از فرازهای برجسته تاریخ معاصر ایران، یکی از چند نقطه عطف بزرگ در جنبش ضد دیکتاتوری، چپ و کمونیستی در ایران است. پیدایش فدائیان از یکسو تداوم تلاش آزادی‌خواهانه، عدالت‌جویانه و تجددخواهانه مردم ایران از انقلاب مشروطیت به این‌سو، و از سوی دیگر همچون یک‌رشته رویدادها و روندها، یکی از واکنش‌های جامعه ایران به آن استبداد و اختناقی بود که کودتای 28 در کشور پدید آورد.
نهضت آزادی‌خواهانه و عدالت‌جویانه‌ای که توسط پیشینیان ما آغاز شد، حس احترام و همبستگی اقشار وسیعی از جامعه را برانگیخت. فدائی سمبل صداقت، شجاعت، فداکاری و استقلال رأی در راه آزادی و عدالت گشت و این صفات بر جاذبه و نفوذ اندیشه سوسیالیسم در ایران افزود. روشن‌ترین بخش جامعه ایران همدلی، احترام و پشتیبانی خود از فدائیان را ازجمله، از مجراهای مختلف بنمایش نهاد. چند سالی نگذشت که فعالیت سیاسی سازمانگرانه، محور اصلی فعالیت چریک‌های فدایی خلق ایران گشت و افزایش آگاهانه کار سازمانگری در میان مردم، فدائیان را به نیرومندترین و پرجاذبه‌ترین نیروی عدالت‌خواه آزادی دوست در میان مردم، از روشنفکران گرفته تا کارگران و تهیدستان کشور تبدیل کرد. نهضتی که در سیاهکل اعلام وجود کرد، به یکی از اهداف خویش، یعنی به میدان آوردن مردم علیه دیکتاتوری و به خاطر آزادی و عدالت دست‌یافت.
اکنون نزدیک به نیم‌قرن از رخداد سیاهکل می‌گذرد و در طی این سال‌ها فدائیان نیز راه پرفرازونشیبی را طی کرده و بسیار آموخته‌اند. باگذشت زمان، چنانکه در همه نهضت‌های بزرگ تاریخ روی داده است، بسیاری جزئیات و نکات حاشیه‌ای از صحنه بیرون رفته‌اند. آنچه از سیاهکل مانده است و خواهد ماند، همان عناصر اصلی، یعنی مبارزه فدائیان علیه استبداد و تلاش در راه آزادی، دموکراسی و عدالت اجتماعی است. برخلاف تلاش نیروهای مغرضی که چریک‌های فدایی خلق را صرفاً با مبارزه مسلحانه تعریف می‌کنند و بر آن می‌تازند، روح و جوهره تلاش فدائیان، نه مبارزه مسلحانه و حواشی آن، بلکه همین آزادیخواهی، استبداد ستیزی، نوجویی و عدالت‌خواهی، بودن در جبهه دموکراسی و در کنار مردم، در کنار طبقه کارگر، توده زحمتکش و فرودستان ایران است. نهضت فدائیان و سیاهکل، یکی از فرازهای تاریخی و یکی از مبانی هر تلاش آزادی‌خواهانه و عدالت‌جویانه در ایران کنونی است.
یکی از مشخصه‌های بارز جنبش فدائی فروتنی در برابر واقعیت، عدم اسارت در بندهای الفت یافته و پاسخگویی به الزام تحول بوده است. حزب چپ ایران (فدائیان خلق) ماحصل پاسخ بخش‌هایی از این جنبش به الزام تحول مبتنی بر تجارب گران‌قدر حیات 48 سالۀ آن است.
حزب چپ ایران (فدائیان خلق) که امروز هم‌زمان با بزرگداشت 48مین سالگرد سیاهکل، نخستین سالگرد تشکیل آن را گرامی می‌داریم، بر این پایه رسته است و ما اکنون نیز برای آن اهدافی اصلی مبارزه می‌کنیم که نهضت چریک‌های فدایی خلق برای آن‌ها به میدان آمد. آن اهداف همانا آزادی، دموکراسی، عدالت اجتماعی و سوسیالیسم است. ما همچنان در جبهه مردم زحمتکش تهیدست، در جبهه فرودستان قرار داریم.
یاد همه بنیان‌گذاران جنبش فدایی، یاد همه فدائیان و کوشندگان راه آزادی و عدالت را گرامی می‌داریم. به احترام آنان بپا می‌خیزیم و یک دقیقه سکوت اعلام می‌کنیم."
سپس جلسه به پا خواست و به‌پاس فداکاری‌های رفقای قهرمان و آفرینندگان حماسه سیاهکل و یاد تمام قربانیان و رنجدیدگان جنبش فدائی و تمامی آزادگان یک دقیقه سکوت کرد.
آنگاه طنین سرود "انترناسیونال" چون صدای همبستگی کارگران و زحمتکشان جهان فضای سالن را پر کرد.
سپس رفیق شمسی شفیعی پیام هیئت سیاسی -اجرائی حزب را خواند. در پیام هیئت سیاسی - اجرائی ضمن تبریک نخستین سالگرد تأسیس حزب چپ ایران (فدائیان خلق) و ۴۸مین سالگرد حماسه سیاهکل چنین گفته می‌شود:
"از تشکیل حزب چپ ایران (فدائیان خلق) یک سال گذشت. تلاشی که برای تقویت همگرایی و اتحاد در صفوف چپ، آغاز شده بود، با وحدت نیروهای تشکیل‌دهنده به ثمر نشست. هرچند روند وحدت نزدیک به یک دهه طول کشید، اما علیرغم همه‌ی دشواری‌ها، وحدت در بخشی از چپ ایران را عملی ساخت. با تشکیل حزب، گامی مهم به جلو برداشته شده است، فصل دیگری برای تقویت صفوف چپ و به‌تبع آن حضور پرتوان آن در تحولات سیاسی کشور آغاز شده است."
بیانیه سپس می‌افزاید:
"در این یک سال، اعتراضات مردم ابعاد گسترده‌ای پیدا کرده است. ادامه‌ی این اعتراضات که از دی‌ماه سال ۱۳۹۶ شروع و روزبه‌روز قوی‌تر شده است، حکومت را در بسیاری عرصه‌ها به تنگنا کشانده است. جمهوری اسلامی هم‌زمان در اقصی نقاط کشور با جنبش‌های اعتراضی و مطالباتی کارگران و تهيدستان، اقلیت‌های ملی- قومی، زنان و دانشجویان مواجه است و همچون گذشته نمی‌تواند به‌سرعت اعتراضات مردم را سرکوب کند. این اعتراضات بیانگر تعمیق نارضایتی در بطن جامعه است که دیگر با سلاح سرکوب دولتی نمی‌توان جلوی آن را سد نمود.
کشور ما آبستن تحولات است، در چنین وضعیتی حضور متحد چپ در سپهر سیاسی کشور برای دفاع از آرمان‌های تاریخی خود در استقرار دمکراسی، تأمین عدالت اجتماعی و زندگی بهتر برای آحاد جامعه از اهمیت مبرم برخوردار است. ما نیروهای چپ را به همکاری، همگرایی و اتحاد حول یک برنامه‌ی چپ برای آینده‌ی ایران فرامی‌خوانیم. کشور ما، بیش از هر زمان دیگری به یک چپ نیرومند نیاز دارد، که بتواند رهایی از هر نوع تبعیض، نابرابری، ستم و سرکوب را نوید دهد."
در بیانیه هیئت سیاسی - اجرائی در برخورد به سالگرد حماسه سیاهکل گفته می‌شود:
"چهل‌وهشت سال پیش، در ۱۹ بهمن ۱۳۴۹، رفقای ما تولد جریانی را اعلام داشتند که قصد داشت مسیر دیگری را پیش پای چپ باز کند و صحنه‌ی سیاسی کشور را تغییر دهد. فدائیان خلق در عرض مدت کوتاهی نيروی وسيعی را بسيج کردند. در بهمن سال ۱۳۵۷ که رژیم پهلوی سقوط کرد، آن‌ها مهم‌ترین نیروی چپ در ایران و یکی از قدرتمندترین جریان‌ها در برابر حکومت جدید بودند. ره‌توشه فدائیان خلق، پایبندی آن‌ها به آرمان‌های عدالت‌خواهانه و مردمی خود، صداقت در مبارزه و ایستادگی تا پای جان در ادامه‌ی راهی بود که آغاز کرده بودند. امروز هر نقدی بر خط‌مشی آن‌ها وارد باشد، هیچ‌کس تردیدی در این واقعیت ندارد که آن‌ها جان‌برکف نهاده، مسیر جدیدی را پیش پای چپ گذاشتند. با شجاعت و صداقت خود، راه به آرزوها و افسانه‌های مردم بردند و ادبیات و شعر زمانه‌ی خود را نیز تحت تأثیر قراردادند. حزب ما از این پایبندی و استواری بر اهداف و از این شجاعت و صداقت می‌آموزد و بر تحقق آرمان‌های فدائیان خلق پای می‌فشارد."
پس از پایان سخنان رفیق شمسی، میزگرد سیاسی با شرکت رفقا مهدی فتاپور (به‌عنوان گرداننده جلسه)، بهزاد کریمی، پرویز نویدی و محمد اعظمی تشکیل شد که رفقا درباره وضعیت سیاسی موجود، پروسه به وجود آمدن حزب چپ، سیاست‌های آن، مسئله اتحادها، رابطه حزب با جامعه و مسائل دیگر صحبت کردند. ویژگی این برنامه در آن بود که رفیق فتاپور سؤالات رسیده را جمع‌بندی می‌کرد و به‌عنوان پرسش در اختیار هرکدام از رفقای شرکت‌کننده در میزگرد قرار می‌داد تا پاسخ شایسته بدان‌ها داده شود.
رفیق پرویز نویدی در بخشی از سخنان خود گفت: "اتکای به نیروی خارجی ازنظر حزب مردود است و آلترناتیوسازی از طرف کشورهای خارجی موردقبول ما نیست. اتکای ما به مردم و نیروهای مدنی است. ما با نیروهایی که چنین مشخصه‌ای دارند، حاضریم وارد معادلات سیاسی بشویم."
رفیق نویدی در بخش دیگری از سخنان خود گفت:
"جمهوری اسلامی در مناسبات جهانی هنوز امکان مانور دارد...، امکان جنگ در شرایط امروزی بعید است...، وضعیت آینده بستگی به کارکرد اپوزیسیون دارد. جمهوری اسلامی هنوز قدرت سرکوب دارد و بس! کسی که بخواهد با داغ و درفش حکومت کند، نمی‌تواند خودش را نگه دارد. یعنی جمهوری اسلامی باید برداشته شود..."
رفیق بهزاد کریمی در بخشی از سخنان خود ازجمله گفت:
" جامعه تا زمانی که نتواند صدای پر قدرت اپوزیسیون را بشنود، به آن اعتماد نخواهد کرد. اپوزیسیون باید از فنجان در بیاید و خودی نشان دهد تا جدی گرفته شود."
وی در قسمت دیگری از سخنان خود گفت:
"امکانات از درون بن‌بست‌های جمهوری اسلامی بیرون می‌آید...، رابطه با قدرت، از طریق رابطه با مردم تعیین می‌شود...، ما باید جسارت سیاست کردن را داشته باشیم."
رفیق محمد اعظمی در سخنان خود گفت:
"مردم به‌شدت ناراضی هستند. اقتصاد کشور در بن‌بست است. کارخانه‌ها و شرکت‌های تولیدی و تجاری در حال تعطیلی هستند. بحران منابع آب کشور، مسائل محیط‌زیست، فقر، بيکاری، شکاف طبقاتی، ورشکستگی صندوق‌های بازنشستگی، نظام بانکی، کسری عظيم بودجۀ دولت و حجم عظيم دستگاه دولتی، وخامت وضعيت زندگی گروه‌های وسيعی از مردم به‌ویژه کارگران و مزدبگيران جمهوری اسلامی را به بن‌بست کشانده است. وضعیت مردم وخیم‌تر شده است."
رفیق اعظمی سپس اضافه کرد:
"جمهوری اسلامی با بحران همه‌جانبه مواجه است و پایگاه اجتماعی آن محدودتر شده است. اين حکومت در اساس با تکيه به ارگان‌های نظامی و درآمد نفت و پشتیبانی بخشی از مردم به سلطۀ خود ادامه می‌دهد. از این سه عامل مردم از حکومت رو برتافته‌اند و نفت هم درآمدش نسبت به قبل افت جدی کرده است. جمهوری اسلامی تنها به سرنیزه متکی است. اما به دلیل مجموعه شرایط و ناتوانی‌های خود، مثل گذشته هم نمی‌تواند اعتراضات را سرکوب کند."
او ضمن اشاره به تحریم‌ها و فشارهای آمریکا و وضعیت بحرانی کشور نتیجه گرفت: "مجموعه این شرایط مردم را به انفجار کشانده است..."
رفیق محمد اعظمی در ادامه چنین اظهار داشت:
"اپوزیسیون درمجموع پراکنده عمل می‌کند. درواقع نقطه قدرت حکومت نداشتن یک اپوزیسیون متحد و نیرومند است.... اپوزیسیون در مجموعه خود همدیگر را خنثی می‌کنند. تیغ به صورت هم می‌کشند..."
پس از اتمام میزگرد سیاسی، تنفس اعلام شد.
پس از تنفس، برنامه با «یادمان مادر لطفی» ادامه یافت. ابتدا ویدئو کلیپ ۱۵ دقیقه‌ای پخش شد که تماشاکنندگان را در اندوه از دست دادن مادری از سلاله "مادران خاوران" به شکل تصویری قرار می‌داد. مادری که عشق مادری را نه‌تنها به فرزند مبارز خود رفیق انوشیروان لطفی داشت، بلکه محبت بی‌پایان وی کرانه نمی‌شناخت و شامل تمام رفقای مبارز و خانواده‌هایشان از هر سازمان و گروه سیاسی می‌شد. ناگفته پیداست که شرکت‌کنندگان در جشن، بیش از اندوه، از وجود و مبارزه چنین انسان بزرگی نیرو می‌گرفتند.
رفیق فتاپور در رسای مادر چنین گفت:
"اولین بار با خانم لطفی در سال 47 آشنا شدم. در همان دیدارها متوجه شدم که او تفاوتی با سایرین دارد که با ما رابطه برقرار می‌کند به کارهای ما احترام می‌گذارد و نحوه رفتارش به‌گونه‌ای بود که احترام ما را نیز جلب می‌کرد
جمعی که تحت عنوان مادران زندانیان سیاسی شناخته‌شده در سال 50 ابتدا در برابر زندان قزل‌قلعه شکل گرفت و در سال‌های بعد گسترش یافت و تا به امروز نیز تداوم‌یافته. در فعالیت و تداوم این جمع مادران زیادی مشارکت داشتند و خانم لطفی به‌عنوان سمبل این جمع شناخته‌شده. بزرگداشت خانم لطفی بزرگداشت تلاش‌های همه این مادران است. این جمع یکی از فعال‌ترین و مؤثرترین تشکل‌های مدنی دمکراتیک کشور ما بوده و هست.
خانم لطفی یک ویژگی شخصی داشت و آن اینکه می‌توانست با دیگران رابطه بگیرد. حرف‌هایش از ته دل درمی‌آمد و به همین دلیل می‌توانست اعتماد شنوندگان را جلب کند. من فکر می‌کنم اگر ما در کشورمان شرایط دمکراتیک داشتیم و حزب چپ امکان فعالیت آزاد و قانونی داشت خانم لطفی یکی از برجسته‌ترین و شاید برجسته‌ترین فردی بود که می‌توانست کار توده‌ای بکند و با مردم صحبت کرده و اعتماد جلب کند و شاید می‌توانست یکی از کاندیداهای اصلی این حزب برای پارلمان باشد.
جمع مادران و من‌جمله خانم لطفی کار بزرگی که کردند، این بود که موفق شدند بر تمایزات و شکاف‌های ایدئولوژیک و سیاسی غلبه کنند. در جمع آن‌ها مهم نبود که فرزندانشان به کدام سازمان سیاسی وابسته بودند مهم این بود که آن‌ها مادر و یا خویشاوند کسانی هستند که توسط استبداد به قتل رسیده‌اند. آن‌ها یک تشکل مدنی ضد استبدادی، ضد وجود زندانی سیاسی عقیدتی بودند. در جمع آن‌ها خانم حکمت جو یا خانم لطفی یا محسنی یا بهکیش یا سنجری و ..به یکسان دارای احترام بودند. در این زمینه آن‌ها بافاصله زیاد از تمامی تشکل‌های مشابه و تا سازمان‌های سیاسی اپوزیسیون و چپ در خارج کشور پیش بودند. مشکلی که هنوز هم نیروهای سیاسی نتوانسته‌اند به‌طور کامل بر آن غلبه کنند در تشکل مادران از همان روزهای ابتدایی حل‌شده بود.
در فیلمی که من از سخنرانی خانم لطفی در شهر کلن در فیس‌بوکم گذاشتم خانم لطفی به چهار واقعه تاریخی اشاره می‌کند. 1- شکل‌گیری جمع مادران در سال‌های قبل از انقلاب و تداوم آن در سال‌های پس از انقلاب تا به امروز. 2- واکنش مادران با شنیدن خبر اعدام فرزندانشان و شرایطی که در این زمینه در سال‌های دهه شصت وجود داشت. 3- پیدا کردن گورهای جمعی اعدامی‌های سال 67، کنار زدن خاک‌ها و عکس گرفتن از برخی اجساد. 4- مشکلاتی که آن‌ها در رابطه با خبر دهی با آن مواجه بودند و به‌طور مشخص دشواری‌های که به خاطر تلاششان برای ملاقات با گالیندوپل تحمل کردند.
با مرگ خانم لطفی و تعداد دیگری از مادران مثل خانم صلاحی، خانم معینی، خانم حکمت جو، خانم محسنی خانم آل آقا، خانم سنجری و بیماری تعداد دیگری از این جمع نظیر خانم شریفی می‌رود که یک دوره تاریخی در این زمینه پایان یابد. زندانیان سیاسی و اعدام‌های سیاسی عقیدتی در ایران وجود دارند و تلاش‌های مادران زندانیان تداوم خواهد یافت. ولی در سال‌های گذشته وسایل ارتباط‌جمعی به گستردگی امروز نبود. انعکاس خبر سرکوب و اعمال فشار با دشواری مواجه بود. امروز از طریق اینترنت و وسایل ارتباط‌جمعی هر اقدامی به‌سرعت در ابعاد وسیع منعکس می‌شود. ولی سی سال قبل خیلی‌ها از خبری به عظمت فاجعه کشتار زندانیان سیاسی با همه تلاش‌هایی که صورت گرفت، بی‌خبر ماندند. جمع مادرانی که خانم لطفی به‌عنوان یکی از چهره‌های اصلی و سمبل آنان شناخته شد؛ در چنین شرایطی فعالیت کرد. یاد همه آن‌ها گرامی باد."
سپس رفیق رسول از بلژیک شعری را که سروده بود، دکلمه کرد و بدین گونه، قسمت سیاسی جشن پایان گرفت.
سپس، مراسم با برنامه هنری تداوم یافت، که در آن گروهی از کشور همسایه ترکیه به خوانندگی «دوزگون کایا»، ترانه‌های نیم‌قرن مبارزه مردم را با استادی تمام اجرا کرد.
گروه آذربایجانی به خوانندگی «رحمان» نیز با تصنیف‌ها و ترانه‌های شورانگیز آذربایجانی، حال و هوای دیگری به مجلس داد و گروه دیگری با ترانه‌های زیبا، متنوع و شاد، به فضای سالن لطافت بیشتری بخشید. رفیق پروین همتی در فاصله سخنرانی‌ها و سایر برنامه‌ها با قطعات اشعار بسیار زیبا و با صدایی گیرای خود گرمی‌بخش برنامه‌های متنوع جشن بود.
جشن نخستین سالگرد حزب چپ ایران (فدائیان خلق) و سالگرد حماسه سیاهکل در فضای محبت، دوستی، رفاقت و امیدواری، پایان یافت.
افزودن دیدگاه جدید