شوربختانه نوروز امسال به خاطر بارش سیلآسا و بیسابقه باران باعث راه افتادن سیلهای گسترده، قربانی شدن عدهای از هممیهنان و آبگرفتگیها در استانهای شمالی، غربی و جنوبی کشور شده و تخریب راههای مواصلاتی، تأسیسات انرژی و درنهایت غرق شدن خانهها و دارایی مردم، دامداریها و مرغداریها، مراکز صنعتی و تجاری، اموال عمومی در میان امواج آب را در پی داشته است. هنوز وضعیت بحرانی است و ۲۲ استان کشور درگیر برف و باران شدید و کولاک هستند. بر اساس پیشبینیها مناطق بیشتری از کشور در روزهای آینده در معرض سیلابها و سرریز شدن آب سدها خواهند بود. بحرانیترین مناطق تاکنون شهر آققلا در استان گلستان به لحاظ وسعت ویرانگری سیل و شیراز ازنقطهنظر شمار تلفات انسانی بودهاند. همچنین شهرهای باشت جان، خرمآباد، دورود، کوهدشت، دزفول، شوشتر، اصفهان، اسفراین، زردکوه، کرج، گیلانغرب، یاسوج، سرپل ذهاب، مسجد سلیمان، اهواز، تهران و بخشها و روستاهای پیرامون آنها گرفتار آبگرفتگی و سیل و بعضاً قطعی آب و برق هستند. بر اساس آخرین آمارهای سازمان هلالاحمر تعداد جانباختگان تاکنون ۲۳ نفر اعلامشده و ممکن است تعداد آنها افزایش یابد.
اگرچه با توجه به حجم عظیم بارش و افزایش آب رودخانهها که حداقل در چهار دههی اخیر بیسابقه بوده است، بخشی از خسارتها و آسیبها گریزناپذیر بوده است، اما عواملی چون «عملکرد ضعیف نهادهای حاکمیتی مسئول»، «کندی و ناکارآمدی ساختار مدیریت بحران کشور»، «بیتوجهی به هشدارهای فعالان و متخصصان محیطزیست و منابع آبی و کارشناسان بینالمللی»، «بینظمی و تعدد مراکز تصمیم گیر» و «ضعف اطلاعرسانی» در گسترش دامنه تخریبها و تلفات انسانی نقش انکارناپذیری دارد. علاوه بر مسائل جاری، سیاستهای غلط گذشته در سدسازی بیرویه، کاهش چشمگیر پوششهای جنگلی کشور به دلیل سودجوییهای زیاده خواهانه، تخریب مسیلها، بیاعتنایی به لایروبیهای ادواری حوضچههای پشت دیوارهی سدها، عدم رعایت حریم رودخانهها در صدور مجوزهای ساختوساز و نادیده گرفتن ملاحظات زیستمحیطی در اجرا و توسعه پروژههای صنعتی و عمرانی به لحاظ ساختاری باعث آسیبپذیری گسترده شهرهای ایران نسبت به سوانح طبیعی شده است.
مشاهدات و گزارشها از استان گلستان حاکی است که سوء مدیریت و تأخیر مسئولان دولتی و بهخصوص عدم حضور استاندار باعث گسترش فاجعه شد. عدم لایروبی مخزن پشت سد وشمگیر درگذشته مجال باز شدن دریچههای سد را سلب کرد، و درنتیجه آبهای سرریز شده راهی منطقه شدند. اما راهآهن بندر ترکمن به اینچه برون هم چون دیواری بلندمسیر طبیعی آب را تغییر داده و باعث برگشت دوباره سیلابها به شهر آققلا شد. تأخیر در تصمیمگیری پیرامون انفجار خط راهآهن درنهایت باعث شد تا شهر آققلا در آب غرق شود و خسارتهای گستردهای به مردم و شهر وارد شود که بهسادگی قابل جبران نیستند.
در شیراز نیز تصمیمگیریهای مشکلساز قبلی در پرکردن مسیل دروازه قرآن شیراز موسوم به "تنگِ اللهاکبر" و تبدیل آنجا به خیابان اسفالت و پارکینگ ماشین در سالیان گذشته، در کنار ضعف مدیریت شهر در جلوگیری از تجمع خودروها هنگام شدید شدن باران فاجعه ساز شد و جان ۱۹ نفر را ستاند.
به باور ما سازمانهای جمهوریخواه، تجارب تلخ در رسیدگی به بلایای طبیعی و خسارتهای بیشازحد متعارفی که جامعه در سالیان گذشته متحمل شده است، این واقعیت نگرانکننده را نمایان میسازد که مدیریت بحران کشور از بحران مزمن رنج میبرد. از سوی دیگر پیامدهای سیاستهای ویرانگر و بیمبالاتیهای جمهوری اسلامی در دهههای گذشته اکنون تأثیرات زیانبار خود را نشان داده که در کنار تغییرات اقلیمی و شروع دوره ترسالی بعد از یک دوره طولانی خشکسالی، مردم و کشور را در مقابله باخشم طبیعت بهشدت آسیبپذیر ساخته است. ازاینرو با توجه به اینکه ایران جزو ده کشور اول دنیا ازلحاظ حادثهخیزی است، برنامهریزی برای مدیریت کارآمد حوادث غیرمترقبه و ایجاد بازدارندگی مؤثر برای حداقل سازی آسیبها نیازی راهبردی است که هر چه زودتر باید تبدیل به مطالبه اصلی در جامعه شود.
ما با ابراز همدردی نسبت به خانوادههای جانباختگان از ایرانیان داخل و خارج از کشور دعوت میکنیم تا با راه انداختن پویشها و حرکتهای مردمی به کمک و یاری آسیب دیدگان بشتابند. همچنین شهروندان داخل کشور از حریم رودخانهها و مناطق دستخوش خطر باید دور شوند. مسئولانی که در اجرای مسئولیتها کوتاهی کردهاند، باید محاکمه شوند. همچنین از نهادهای بینالمللی امدادگر و سازمانهای خیریه در کشورهای دنیا انتظار میرود تا از کمکرسانی بهنگام دریغ نورزند.
هیئتهای سیاسی- اجرائی
اتحاد جمهوریخواهان ایران
حزب چپ ایران ( فدائیان خلق)
سازمانهای جبهه ملی ایران در خارج از کشور
همبستگی جمهوریخواهان ایران
۶ فروردین ۱۳۹۸ (۲۶ مارس ۲۰۱۹)
افزودن دیدگاه جدید