ترکیه، همسایه‌ی غربی ایران، با جمعیتی نزدیک به جمعیت ایران و با تولید ناخالص داخلی تقریباً دوبرابر ایران، از جمله کشورهایی بود که در موج اول کرونا، به شدت درگیر این پاندمی جان‌سخت شد. به‌ویژه به دلیل وابستگی اقتصاد ترکیه به صنعت توریسم، این کشور از نظر اقتصادی نیز متحمل ضررهای سنگینی شد.
اما از نظر کنترل شیوع بیماری، در مقایسه میان ترکیه و ایران و با استناد به آمارهای رسمی دو کشور، می‌توان مدعی شد که ترکیه بسیار موفق‌تر از ایران ظاهر شد.
اعمال محدودیت‌های آمدوشد درون و میان شهرها، بستن زودهنگام مرزها از مبداهای با تعداد بالای ابتلا به کرونا، اعمال محدودیت طولانی‌مدت در مشاغل پرخطر، اجباری شدن استفاده از ماسک و چندین مورد دیگر به ترکیه کمک کرد تا سیر ابتلا به کووید-19 در این کشور نزولی شود.
موضوع این مطلب اکیداً مقایسه‌ی شیوه‌ی مدیریت دو کشور ایران و ترکیه در مساله‌ی کرونا نیست. برگزاری آزمون‌های ورودی دبیرستان و دانشگاه در ترکیه در میانه‌ی بحران کرونا، می‌تواند به عنوان تجربه‌ای «اجتماعی» در زمینه‌ی برگزاری کنکور در ایران در نظر گرفته شود.
با وجود اینکه در زمان برگزاری این آزمون‌ها وضعیت ترکیه در کنترل کووید-19 بسیار بهتر از ایران بود، اما جامعه‌ی مدنی این کشور، دانش‌آموزان و خانواده‌های آن‌ها، با برگزاری آزمون به شدت مخالف بودند. با وجود تمام اما و اگرها، دولت در نهایت این دو آزمون را با شمایلی ویژه برگزار کرد.
ممنوعیت عبور و مرور در شهرها در روزهای برگزاری آزمون‌ها، افزایش ده درصدی ظرفیت دانشگاه‌ها و دبیرستان‌ها و حذف بخش‌هایی از کتاب‌های درسی که باید در نیم‌سال دوم تدریس می‌شد، بخش‌هایی از این وضعیت ویژه بود.
اما این تمهیدات کافی نبودند. در سطرهای پیش رو، دو مطلب در مورد برگزاری آزمون‌ها در ترکیه می‌خوانید. اولی اطلاعیه‌ی اتحادیه‌ی پزشکان و دومی توضیحی از وضعیت از یک نویسنده‌ی چپ:
اطلاعیه اتحادیه پزشکان ترکیه TTB
برگزاری آزمون‌های ورودی دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها باید تعویق شود!
سازمان بهداشت جهانی، کم کردن محدودیت‌های کرونایی را به ثابت ماندن و یا کم شدن تعداد مبتلایان در طول 14 روز و همچنین کاهش منظم تعداد مرگ و میر بیماران کرونایی منوط کرده است. اما متاسفانه در کشور ما بدون توجه به این پیش‌نیازهای ضروری، محدودیت‌های کرونایی کاهش یافته‌اند و اعلام شده است آزمون‌هایی همچون آزمون ورودی به دبیرستان(LGS) و آزمون‌های آموزش عالی(YKS)، در ماه ژوئن برگزار خواهد شد. با این حال پاندمی هنوز ادامه دارد.
در روزهای آزمون، به همراه جوانان زیر 20 ساله‌ای که سه ماه در قرنطینه‌ی خانگی بودند، والدین آن‌ها و مسئولین برگزاری آزمون‌ها، ملیون‌ها نفر از خانه‌هایشان بیرون خواهند آمد و از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده خواهند کرد. حتی اگر در ورود به محل آزمون و در طول آزمون، تمام مسائل بهداشتی رعایت بشود، احتمال خطر تماس و شیوع بسیار بالاست. همچنین استفاده از ماسک در یک آزمون طولانی مدت، طبیعتاً توانایی داوطلبین را کاهش خواهد داد. آزمون‌های مورد اشاره نقش مهمی در آینده‌ی جوانان دارد و به همین دلیل به صورت معمول داوطلبین اضطراب بسیار زیادی دارند. شرکت در این آزمون‌ها در زمان پاندمی، اضطراب داوطلبین را به شدت افزایش خواهد داد. دانش‌آموزان و اولیای آن‌ها به حق نگران سلامتی خود و همچنین نتیجه‌ی آزمون هستند.
با توجه به کاهش محدودیت‌های کرونایی که می‌تواند موجب افزایش شیوع بیماری شود، اعلام یک زمان مشخص برای برگزاری آزمون‌ها کار صحیحی نیست. ما به عنوان اتحادیه‌ی پزشکان ترکیه، و با رصد وضعیت رشد پاندمی کرونا، درخواست می‌کنیم تا آزمون‌ها حداقل تا زمان کنترل کامل ویروس کرونا به تعویق بیفتد.
اتحادیه‌ی پزشکان ترکیهTTB
5 ژوئن 2020
******
به رغم وجود خطر کووید-19، میلیون‌ها دانش‌آموز مجبور به شرکت در آزمون هستند!
چتین آکین
با وجود تداوم شیوع ویروس کرونا در ترکیه، دولت ترکیه، با اصرار بر برگزاری آزمون ورود به دبیرستان(LGS) در انتهای هفته‌ی جاری و برگزاری آزمون سراسری آموزش عالی(YKS) در انتهای هفته‌ی آینده، جان میلیون‌ها دانش‌آموز را به خطر می‌اندازد. اعلام برقراری ممنوعیت عبور و مرور در اثنای برگزاری آزمون نیز، چیزی فراتر نمایشی دولتی برای مقابله با انتقادات در مورد برگزاری این آزمون‌ها نیست.
با وجود اینکه دولت در ابتدا این آزمون‌ها را تا انتهای جولای تعویق کرده بود، زمان برگزاری این آزمون‌ها به عنوان بخشی از سیاست «بازگشایی اقتصادی» به یک ماه زودتر از موعد مذکور تغییر یافت. این تصمیم نابهنجار موجب نارضایتی گسترده در میان میلیون‌ها دانش‌آموز و خانواده‌هایشان شده است. در آزمون ورودی دبیرستان‌ها(LGS) که در 20 ژوئن برگزار می‌شود یک ملیون و ششصد هزار دانش‌آموز و در آزمون‌های سراسری آموزش عالی(YKS) در 27 و 28 ژوئن دوملیون‌وچهارصدوسی‌هزار داوطلب شرکت خواهند کرد.
دولت که از ابتدای ماه ژوئن، کمابیش تمام محدودیت‌های اجباری مقابله با شیوع ویروس کرونا را در قالب برنامه‌ی نرمال‌سازی حذف کرده است، برگزاری آزمون‌ها را نیز بخشی از این نرمال‌سازی می‌داند و بر آن اصرار دارد. برای پیش‌بینی تاثیرات برگزاری این آزمون‌های چند میلیون نفری در میانه‌ی یک پاندمی مرگبار، در به خطر انداختن جان داوطلبان، نگاهی به آمار افزایش دوبرابری تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در روز، پس از کم کردن محدودیت‌ها کافی خواهد بود.
نگرانی دولت در زمینه‌ی رشد روزافزون بحران در صنعت توریسم نیز بر تاکید و تلاش برای برگزاری هرچه سریع‌تر آزمون‌های ورودی دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها، تاثیر مستقیم دارد. دولت اردوغان، با توجه به شرایط جاری که ظرفیت جذب توریست خارجی در آن تقریباً به صفر رسیده است، تلاش دارد با برگزاری هرچه سریع‌تر آزمون‌ها، ظرفیت توریسم داخلی را فعال کند.
مسئولین اتحادیه‌ی پزشکان ترکیه(TTB) در نشست خبری خود در 12 ژوئن و در مورد وضعیت شیوع بیماری کرونا اعلام کردند«ترکیه هفدهمین کشور پرجمعیت دنیاست. اما در ماه سوم وقوع پاندمی کرونا، از نظر تعداد مبتلایان، در ردیف دوازدهم جهان قرار گرفته است.» این پزشکان همچنین اضافه کردند«ترکیه از نظر تعداد مرگ و میر ناشی از کرونا در رتبه‌ی هفدهم دنیا قرار دارد» با این وجود«باید به شباهت‌های وضعیت ایران و ترکیه توجه نشان داد.» در حال حاضر ایران شاهد روزانه 2500 مورد ابتلای جدید و بیش از 120 نفر فوتی در اثر کرونا است.
اتحادیه‌ی پزشکان ترکیه در 5 ژوئن نیز در اطلاعیه‌ای با تیتر «برگزاری آزمون‌های ورودی دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها باید تعویق شود.» اعلام کرده بود «ما به عنوان اتحادیه‌ی پزشکان ترکیه، و با رصد وضعیت رشد پاندمی کرونا، درخواست می‌کنیم تا آزمون‌ها حداقل تا زمان کنترل کامل ویروس کرونا به تعویق بیفتد.»
پس از اعلام برگزاری آزمون‌ها در ماه ژوئن، صدها هزار دانش‌آموز و مدافعان آن‌ها با ترتیب دادن اعتراضاتی در فضای مجازی، خواستار آن شدند که آزمون‌ها طبق توصیه‌ی پزشکان متخصص، تا زمان کنترل پاندمی کرونا به تعویق بیفتد. این اعتراضات به‌ویژه با هشتگ TurkishStudentsLivesMatter# که نمادی از اعتراضات توده‌ای در آمریکاست انجام شد.
در عین حال ضیا سلجوق، وزیر آموزش ترکیه در روز 15 ژوئن در تلوزیون استار تصمیمات و پیش‌بینی‌های دولت برای برگزاری آزمون‌ها را اعلام کرد. به داوطلبان پیش از آزمون ماسک داده خواهد شد، فاصله‌گذاری اجتماعی رعایت خواهد شد، محل‌های آزمون ضدعفونی خواهند شد و امثالهم. هرچند وزیر آموزش در این برنامه‌ی تلوزیونی متعهد شد که با برگزاری آزمون، خطری متوجه سلامتی شهروندان نخواهد شد، خبری در همان روز منتشر شد که این تعهدات را بی‌اعتبار می‌کرد.
به گزارش نشریه‌ی «کوجائلی باریش»، در آزمون ورودی دانشگاه دفاع ملی برای ورود به ارتش، که حدود چهارصدهزار داوطلب در آن شرکت کرده بودند، اتفاقی افتاد که می‌تواند یک هشدار جدی در مورد برگزاری آزمون‌های آینده تلقی شود. در دانشگاه کوجائلی، با بدحال شدن یکی از دانش‌آموزان، برگزارکنندگان آزمون مجبور شدند او را به یک کلاس خالی تا پایان آزمون منتقل کنند. آزمایش کووید-19 این دانش‌آموز مثبت شد و 12 دانش‌آموز و 4 مراقب که در آن سالن حضور داشتند، به مدت 14 روز مجبور به قرنطینه در بیمارستان شدند. همچنین مشخص شد در ورودی محل برگزاری آزمون، تب داوطلبان سنجیده نشده است. در مناطق دیگر نیز داوطلبان و خانواده‌های آن‌ها در فضای مجازی نوشتند که هنگام ورود به آزمون تب‌سنجی نشده‌اند. همین مورد مشخص نشان می‌دهد برگزاری آزمون در این شرایط به اندازه‌ی کافی امن نیست و موجب گسترش شیوع ویروس کرونا در میان بخش وسیعی از مردم خواهد شد.
دکتر سردار ساواش متخصص بهداشت عمومی که در دهه‌ی 1990 در بخش اروپای سازمان بهداشت جهانی مشغول به کار بوده است در گفتگویی در این زمینه ضمن متهم کردن دولت به استفاده از «ایمنی گله‌ای» گفت«آزمون‌های ورودی دبیرستان و دانشگاه در پیش رو هستند. با برگزاری این آزمون‌ها سلامتی میلیون‌ها نفر به خطر می‌افتد. این مثل تلاش برای بیشتر کردن شیوع بیماری است. نزدیک به ده ملیون نفر با این سیاست درگیر بیماری خواهند شد.»
میلیون‌ها جوان مجبور خواهند شد زندگی خود، اعضای خانواده و همچنین دوستانشان را به خطر بیندازند. علاوه بر این باید دانش‌آموزانی را در نظر گرفت که به دلیل بیماری‌های زمینه و یا ضعف سیستم ایمنی بدن، در مقابل ویروس کرونا مقاومت کمتری دارند. دانش‌آموزان و جوانان میان به خطر انداختن جان خود و اعضای خانواده و یا عدم شرکت در آزمون و به خطر انداختن آینده‌شان مجبور به انتخاب شده‌اند.
وزیر آموزش، بدون توجه به اهمیت حفظ سلامت دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان، گفته است«اگر داوطلبانی مبتلا به کووید-19 باشند، برای آن‌ها مکان‌های ویژه‌ای برای شرکت در آزمون در نظر گرفته شده است. آن‌ها می‌توانند در این مکان‌ها در آزمون شرکت کنند.» او حتی اضافه کرده است که داوطلبان می‌توانند در بیمارستان هم در آزمون شرکت کنند.
احزاب بورژوای مخالف دولت مستقر نیز در موضع‌گیری نسبت به برگزاری این آزمون، تفاوت چندانی با دولت فعلی نداشتند و ثابت کردند در اجرای سیاست‌های سرمایه‌داری، حتی به قیمت به خطر انداختن جان میلیون‌ها نفر، اختلاف نظر ماهوی با دولت ندارند. کمال کیلیچداراوغلو، لیدر حزب جمهوری‌خواه خلق(CHP) در سخنرانی‌اش در 16 ژوئن به جوانان توصیه کرد«بهتر تلاش کنید. مصمم‌تر تلاش کنید!» و به اعضای حزب که در شهرهای مختلف مسئولیت دارند نیز گفت که ماسک در اختیار همه‌ی دانش‌آموزان بگذارند!
در هر حال، وضعیت موجود برای جوانان ترکیه چه از نظر تحصیلی و چه از نظر اشتغال، چندان امیدبخش نیست. دولت که در 18 سال اخیر بخش عمده‌ی آموزش را خصوصی و بی‌کیفیت‌تر کرده است دانش‌آموزان را وادار به تلاش برای موفقیت در آزمون می‌کند. آزمونی که حتی اگر بتوانند در نتیجه‌ی آن وارد دانشگاه بشوند، باز هم آینده‌ی شغلی چندانی نخواهند داشت.
بر اساس گزارش «پلتفرم جوانان بیکار» در مورد بیکاری که با تکیه بر منابع رسمی تهیه شده است، در میان جوانان مابین 15 تا 34 ساله، بیش از دو ملیون نفر بیکار هستند. 707 هزار نفر از این آمار، فارغ‌التحصیل دانشگاه هستند.
وضعیت بحرانی‌ای که جوانان طبقه‌ی کارگر با آن روبرو هستند و با بروز پاندمی تشدید هم شده است، تنها قسمتی از بحران جهانی جوانان و دانش‌آموزان است. بر اساس آمار سازمان جهانی کار(ILO) که در انتهای ماه مه منتشر شده است«از زمان آغاز شیوع جهانی کووید-19، متوسط اشتغال 23% کاهش یافته است.»
سیاست‌های سرمایه‌محور موجود، تاکنون جان هزاران نفر را گرفته است و جان هزاران نفر دیگر را نیز تهدید می‌کند. پاندمی به جوانان در سرتاسر جهان نشان داد، تنها راه جان به در بردن از وضعیت موجود، مبارزه‌ی متحد علیه سرمایه‌داری است.
افزودن دیدگاه جدید