دیدگاه‌ها

نیازهای کلان دوران گذار امروز، کدامین آمال و آروزوها هستند؟ روایت گذار و رسیدن بر چنان آمالی را کدامین راهکارهای سیاسی میتوانند بر آورده نمایند؟ برنامه گذار آلترناتیو سرمایه داری کلان جهانی چه است و چه اهدافی را تعقیب می نماید؟ نیروهای چپ، از جمله حزب چپ ایران فدائیان خلق کدامین راهکار گذار را جهت پاسخگوئی به این نیازهای کلان مطرح می نمایند.

نخستین قدمی که به خیابان نهاده می شود , نخستین فریادی که که از گلوئی بر می خیزد از همان آغاز حکم نابود کردنش داده شده . این خشونت مردم نیست که به آتش زدن منجر می شود. این خشونت تحمیل شده حکومت است که مردم را به مرز جنون می کشاند،آتش به پا می کند تا شدید تر سرکوب کند.

آن کسانی که ادعا می کنند تمام این تخریب ها و ... کار نیروهای انتظامی بوده است و ... ساده لوحانه برخورد کرده اند لازم بود این افراد تاراج و غارت فروشگاه های زنجیره ای را می دیدند که توسط مردم صورت گرفت و عمدتا مردم فقیر و زحمتکش حاشیه شهر ها حکومت را چه نیاز به بهانه همینکه هر اعتراض و بیانی را امنیتی تلقی می کند و حکم های سنگین می دهد دیگر نیازی به این بهانه ها ندارد.

در این گفتگوها و از جمله د رگفتگو با رادیو فردا به زمینه ها و پیامدهایاعتراضات اخیر پرداختم. اشاره کردم این خیزش نشان گر بازگشت ناپذیری مبارزات ساختار شکنانه فراگیری است که در پی نومیدی مردم از اصلاح طلبان و گسترش نارضایتی ها از دی ماه ۹۶ آغاز شد. اگر جنبش سبز عمدتاً خیزش اصلاح طلبانه سیاسی طبقه متوسط در تهران بود، دی ۹۶ خیزش خودانگیخته اما ساختارشکنانه تهیدستان ناراضی از وضعیت اقتصادی در شهرهای کوچک بود که هر دوجناح به مقابله با آن برآمدند.

در عراق و لبنان جنبش ها با توجه به شرایط ویژه خود توانسته اند بطورنسبی وارداین فازشده و عملا آن را به رژیم های خود تحمیل نمایند و برای تثبیت آن ها مبارزه کنند. اما در ایران ورود به همین مرحله بدلیل وجودقدرت منسجم تر و مصمم تر و بدلیل ساختارسلب و بشدت ارتجاعی تر و داشتن نهادهای سرکوب و سازمان یافته، با دشواری بیشتری همراه است و طبعا خیزش مردم با تعرض ها و سرکوب های به مراتب سخت تری از سوی حاکمیت مواجه است.

آذربایجانی‌، فارس زبان، مازندرانی، گیلک، خراسانی، اصفهانی، شیرازی، لر، کرد، ترکمن و بلوچ. درد یکی است و مشترک. سخن یکی است و سراسری. سخن اینست که این حکومت را باید پس نشاند. این تصمیم نابکاری را که او گرفته است باید برگرداند. ما می توانیم! می توان از عهده اینکار برآمد و باید هم برآمد. در این موضوع، نیروی ملت در کار است.

رژیمی که تا بن دندان مسلح است، اعم امکانات را در راستای سرکوب بی رحمانه مطالبات مردمی که از هرگونه حقوق اولیه زندگی محروم شده اند را داراست، نباید در برابرش با چوب و چماق به نبرد پرداخت؟. طرفداران اعتراضات مسالمت امیز، که معمولا خارج از گود نشسته، مردم را به رواداری فرامی خوانند و چرا از رژیم نمی خواهند که مطالبات مردم را براورده سازد، از خشونت بپرهیزد!

اپوزیسیون و ایرانیان خارج از کشور باید با تشکیل ستاد اطلاع رسانی و کمیته های حمایت از مبارزان داخلی اختلافات خود را به کنار گذاشته و متحدانه برای انعکاس صدای حق طلبانه ملت ایران در کنار یکدیگر قرار گیرند.

با وجود چالش های فنی - ارتباطی، این وجوه استراتژیک و سیاسی – اجتماعی است که تعیین کننده است و اکنون مهمترین مساله همانا تقویت همبستگی و حمایت فعال و پیوستن قشرها و لایه های گوناگون جامعه به جنبش یا همان ضرورت توده ای شدن جنبش است. کارگران و معلمان و دانشجویان و دانش آموزان و جنبش زنان و ... می توانند این حمایت فعال را با دامن زدن به مبارزات خود در محل زیست و نیز حضوردر جنبش های خیابانی به منصه ظهور برسانند و به جنبش نفس تازه ای بدمند و تداوم آن را تضمین کنند.

اگر سؤال این است که آیا اولویت با وحدت، فراگیر و قدرتمند نیروهای چپ بر پهنه سیاسی کشور است، یا وحدت جبهه ای جمهوریخواهی، باید با شفافیت و قدرت تمام گفت که وحدت و حضور قدرتمند اردوگاه چپ در صحنه های پیکار سیاسی در اولویت اول قرار دارد.

اعتراض و بیان، مطالبه پیگیری دزدیها و اختلاسهای چند صدمیلیون دلاری در کشور توسط رئیس جمهور، یک هدف کلی دارد، ایجادفضای مبارزه با فساد در پیشا انتخابات. تنها تفاوت این یکی با او قبلی که «بگم بگم» راه اندخته بود، در بیان اعداد است که اینبار اتاق فکر رژیم با این ترفند در پی رهیافتی برای گذر از بحران عدم شرکت توده در انتخابات است.

وضعیت کنونی تا اندازه ای همسان با شرایط بحرانی دوره ی پایانی سلطنت محمد رضا پهلوی به نظر می رسد؛ اما هنوز به آن درجه از بحران نرسیده است که توده های وسیع مردم در برابر دولتیان سینه سپرکنند. هنوزاعتراضات موردی است و بنا به ادامه ی حضور نیروهای نظامی و امنیتی و نرسیدن مردم به آرزوهایشن، حتی با انتخاب میان بد و بدتر، چه در دگرگونی نظام شاهنشاهی و چه در مرحله های انتخابات ریاست جمهوری و مجلس، هنوز به شرایط لازم برای گذر از وضع موجود نرسیده اند.

اعدام زنده یاد سعید سلطان پور در زمره شوک‌های بزرگ عاطفی برای همه رفقای مرکزیت و همه تحریریه نشریه بود؛ عزیزی که به دلایل معین جایگاه خاصی در سازمان داشت. موضوع محوری اما دردمندانه آنست که این قتل تکان‌دهنده در هیچ کدام ماها موجب وارد شدن شوک سیاسی بیدار کننده نگردید!

در تظاهرات اعتراضی هفته های اخیر در شهرهای گوناگون عراق شعارهای بسیاری علیه جمهوری اسلامی سرداده شد. شعار «ایران برو بیرون »، یکی از شعارهای پربسامد مردم این کشور بوده است ، شعاری که در چارچوب سه شعار محوری ایرانیان در قیام دی ماه 96 در انتقاد از سیاست خارجی جمهوری اسلامی است.

بسیاری از افراد ساکن شهرها و روستاهای مناطق مرزی، تا قبل از رسیدن به تحصیل در دبستان، زبان فارسی را یاد نمی‌گیرند. اساساً نیازی هم به یادگیری آن ندارند. در شهرهایی که تلویزیون‌های ماهواره‌ای با زبان محلی، دیده می‌شود، مردم در شهر با زبان محلی با یکدیگر صحبت می‌کنند و مایحتاج روزانه افراد به زبان محلی تامین می‌شود و هیچ نیازی به یادگیری فارسی احساس نمی‌شود.

تحول انقلابی و رسیدن به سوسیالیسم، از راه مبارزه مستقیم با مذهب نمی گذرد. وقتی با مناسبات و زیرساخت ها و عوامل ایجاد کننده بنیاد های مذهبی مقابله شود، بدون برخورد مستقیم با مذهب و تلف کردن وقت برای مبارزه با ظواهر حکومت خودخوانده خلافت اسلامی عراق و شام، می توان و بایست با ریشه های ابوبکربغدادی و اعوان و انصار آن مبارزه کرد. چپ باید بار دیگر به پا خیزد و بر پاهای خود ایستاده و با مردم سخن بگوید.

اگر رکن دیگر نظام ارزشی سوسیالیستی بر پایه های نقش ارزش آفرینی کار مبتنی بدانیم، نظام و واحدهای سنجشی و تبادلات اقتصادی نیز بر پایه های ارزش آفرینی "کار" مبتنی خواهند بود، نه بر اساس ساخت و پاخت های سوداگرانه در بازارهای پولی، مالی و سهامی جهانی. نظام ارزش آفرینی "کار" محوری فقط میتواند از طریق نقش کنترل کننده حاکمیت سیاسی اردوگاه کار میسر بوده و تنها از آن طریق است که میتوان از سقوط و عقب گشت مجدد آن بدست قدرتمداری سرمایه داری کلان ممانعت نمود.

اکتفا نمودن به طرح اهداف غیر سرمایه دارانه و وزنه ندادن به مطالبات عام دمکراتیک، بخودیِ خود، که بسیج کنندهِ اکثر توده ها، اقشار و طبقات جامعه بوده، نوید دهندهِ ایجاد جبهه ای گسترده از جنبشهایِ دمکراتیک مردمی باشد، ناصحیح است. حرکت به سوی سوسیالیسم، تدریجی و با توجه به بسیاری از عوامل داخلی و خارجی انجام می پذیرد و محدود نمودنِ حصارِ ترقی خواهانه به کنشگرانِ چپ نادرست است.

هیچ فرد یا گروهی مصون از خطا نیست. اما صداقت درونی و شهامت عقلانی لازم است تا انسان به عیوب و کاستی های خود پی ببرد و از خطاهای خود درس بگیرد. افسوس که در بین اغلب اپوزیسیون این متاع بسیار کمیابی است؛ چون غالبا خود را عقل کل می دانند. این امر باعث تکرار مکررات و بازتولید ناکامی های گذشته تحت عناوین مختلف می شود.

انقلاب افسون روشنفکران نبود دهها هزار مذهبی فعال که از طریق نهادهای گوناگون پیوند تنگاتنگی با مردم داشتند آنها بودند که مردم را افسون کردند هنکامیکه فضای سیاسی باز شد صدها روشنفکر وسازمانهای سیاسی که ضربات هولناکی را متحمل شده بودند از آنچنان نیروئی برخوردار نبودند که بتوانند مسیر انقلاب را تفییر دهند موج عظیم انقلاب برهبری خمینی بحرکت در آمده بود و هیچ نیرویی یارای مقابله با آن را نداشت.

امروزه نقش شبکه های اجتماعی در عمل بسیار گسترده تر و کارا تر از جریانهای سیاسی عمل می کنند. این شبکه ها می توانند ارتباطات وسیع و جدیدی را شکل دهندو در خدمت به سازمان دهی جنبشهای اجتماعی باشند. شبکه هایی که می توانند در این آشفته بازار بی هویتی تحمیل شده توسط حکومت اسلامی نقش هویت بخشی ملی و تاریخی را برعهده بگیرند.

چگونه است که دست انسانی بی پناه به خشن ترین شکلی بریده میشود، و وجدان و روح اجتماعی آن را تاب آورده و اعتراضی نمی کند؟  

از یک زاویه دیگر این مسئله را مورد ارزیابی قرار دهیم. میدانیم که ما در دنیا دارای دهها، بلکه صدها زبان مختلف هستیم، که گروه های انسانی متفاوت به آنها سخن میگویند. میدانیم که این زبان ها نه تنها از کلمات، دستور زبان و انواع مختلف بسته بندی های ترکیبی لغات جهت توصیف و بیان حالت های مختلف هستند، بلکه الگو های بیانی آنها برای تفکرات، احساسات و تشریحات متفاوت با همدیگر بکلی متفاوت هستند. آیا این تفاوت ها موجب آن میگردد تا گروه های زبانی مشخصی از نظر میزان قدرت تفکر از گروه های زبانی دیگر برتر، یا پایینتر باشند؟ آیا کسانی که به چندین زبان تسلط دارند،

آقای دونالد ترامپ، یک هفته بعد از یورش های وحشیانه اردوغان به "روژاوا" گفت، نفت خاورمیانه دست خودمان است، نگران نفت نباشید. او در ادامه گفت که بعضی از رهبران نظامی کردها، از قبیل پ ک ک، بدتر از داعش هستند، باید گذاشت اینها مدتی با هم جنگ بکنند، سپس رفت و آنها را از همدیگر سوایشان کرد. او آنچه را که سیاست واقعی جمهوریخواهان و دموکرات ها در منطقه است، ساده و پوست کنده بیان می کند. این چهره واقعی آنچه که بعضی ها آن را رهبری جهان آزاد می نامند، است.

به نظرمی رسد که نخستین راه برقراری آرامش درسوریه اتحاد کردها با دولت سوریه و حل کردن بحران قومی درمنطقه باشد؛ اما، آیا روسها درمقابله با اقدام کشوردوستشان ترکیه، به این اتحاد احتمالی– که نیازمند رودرروشدنشان با آن کشوراست – یاری خواهند رساند یا اینکه بی طرفی درپیش خواهند گرفت؟ چنین به نظر نمی رسد که بدون درگیرشدن روسیه و ایران دراین نبرد، اتحاد میان دولت سوریه و کردها نیزچندان کارایی داشته باشد.

فعالیت های گسترده دیاسپارای کرد طی سالهای طولانی قادر بوده است تا در افکار عمومی جهانیان حقوق پایمال شده ملت کرد را برجسته نموده و خصوصا افشاگریها در مورد جنایات صدام حسین، جمهوری اسلامی ایران، داعش در سوریه و عراق و بالاخره دولت های فاشیستی ترکیه در حق آنها، موجب شده است تا افکار عمومی جهانیان از حق تعیین سرنوشت آنها توسط خودشان حمایت کنند.

اتهام زنی، دروغ پراکنی، خود و جریان وابسته به خود را جریانی تماما برحق دانستن و دیگران را دشمن و مزاحم دیدن ریشه های عمیق فرهنگی تاریخی دارد. مقابله با آن بسیار دشوارتر از بحث های نظری و رد و پذیرش این یا آن ایده است.

افزایش بحران داخلی و مشکلات ناشی از روابط خارجی اردوغان را در موضعی قرار داده است که برای خروج از آن و کسب اعتبار از دست رفته نیاز به تحریک و ایجاد جو ناسیونالیزم ملی و ایجاد جو سرکوب و رعب و وحشت داخلی داشته و هنوز هم دارد.

نوشته بودم ایران را نمی توان كثیرالملل نامید. ایران كشوری كه دارای یك ملت ایرانی كه در درازای تاریخ از اقوام و قبایل مختلف شكل گرفت. گرچه در تاریخ همیشه به نام ملت نامیده نشده بودند و در عصر جدید بر آن نهاده شد اما از نظر محتوایی مجموعه این اقوام و قبایل در یك نسبت ارگانیك تحت آیین ها و تمدن و فرهنگ مشترك و زیر فرهنگ های متنوع، دارای چنان ماهیتی شدند كه میتوان نام ملت بر آن نهاد یعنی از نظر لفظ ملت ایران پدیده ای جدید و از نظر معنا (وجود عینی) قدیم است كه در طول تاریخ دائما منسجم تر شد و این است تفاوت ملت در ایران و ملل اروپا.

نظریه پردازهای چپ پیش بینی می کنند که در نظام کمونیستی جهانشمول آینده، دولت منحل خواهد شد و جامعه بصورت مدیریت خودگردان و سازمانهای شورایی مردمی بوجود خواهد آمد که دمکراسی سوسیالیستی و جامعه رفاه بی طبقه را عملی خواهند نمود.

عدم قبول این واقعیت که حزب چپ ایران به تنهایی با جمع کردن افراد پراکنده ای از سوسیال دموکراسی نمی‌تواند جبهه سکولار جمهوری‌خواهی دموکراتیک را نمایندگی کند، به اصرار در تکرار مکرر یک باورمندی اشتباه منجر می‌گردد.

اکنون جای یک اعتراض و جنبش سراسری علیه سیاست‌های تنش زا و فاجعه آفرین رژیم برای تحقق همان شعارهای دشمن همین جاست، سوریه و فلسطین و یمن را رهاکن، فکری به حال ما کن را که مردم در خیابان‌ها داده اند خالی است! آیا جامعه ایران و کنشگرانش در شرایطی هستند که با کوبیدن به دهان حاکمیت سراپاانگلی بتوانند به چنین ضرورت مبرم تاریخی پاسخ مثبت بدهند یا آن که قراراست چنین «ضرورتی» را قدرت‌ها و نیروهای خارج از کنترل جامعه با اهداف و سوداهای دیگرمتحقق سازند؟

اخراج جان بولتون، می‌تواند نشانه این باشد که آقای ترامپ تلاش دارد تا جهت سیاست خارجی خویش برای انتخابات اینده، برگ برنده ای در دست داشته باشد. او شاید امیدوار است که در تداوم سیاست‌های شلاق و شیرینی، از طریق مذاکرات توافقی را با ایران یا کره شمالی را قبل از گرم شدن انتخابات به مرحله عملی برساند.

رژیم این را هم می‌داند که باید از این وضعبت برزخی رها شود. حداقل در شرایط کنونی جدا از بغل‌کشی با چین و روسیه و ناز و کرشمه برای اروپا، ناگزیر باید با امریکا و شخص ترامپ کنار بیاید و کنار هم خواهد آمد! اما به شیوه "نرمش قهرمانانه"؛ کاری که دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی‌با تمام نیرو سر گرم آن است. 

دموکراسی و آزادی، پدیده‌های نسبی اجتماعی ‌هستند. نسبیت آنها به این بستگی دارد که آنها تا چه اندازه توسط "نهادهای قدرت" و "صاحبان سرمایه" کنترل و مهار شده و مورد استفاده و در نهایت سوء استفاده قرار می‌گیرند.