سرسخن

برخورد سازنده‌ی دمکراتیک با سلبریتی‌ها ضمن اتخاذ روی‌کردی منتقدانه نسبت به هر کژروی‌ از سوی هر فرد از آن، ضرورت و وظیفه‌ای مبرم است. موقعیت دشوار آنان را باید درک کرد و دلسوزانه به یاری‌شان شتافت تا خود جایگاهی را که دارند بگونه‌ی درخور قدر بدارند. جنبش، آنان را مجال تاریخی داده است تا در پاسخ به مطالبه‌ی نه فقط هواداران‌شان بلکه در خدمت عموم بدرخشند. ما درخشش مردمی و سکولار دمکراتیک آنان را می‌خواهیم و نه فرورفتن در غروب غمبار. باشد که بدرخشند.

نیاز مبرم جنبش کنونی، تقویت پایه‌های آن با پیوستن گروه‌‌های بیشتر مردم، دامن زدن به اعتصاب و اعتراض، گسترش دامنه‌ی نافرمانی مدنی در جامعه و تبدیل تمامی کشور به صحنه‌ی مقابله با دستگاه سرکوب جمهوری اسلامی و فرسوده نمودن و در هم شکستن این ماشین، به عنوان تنها نشانه‌ی اقتدار جمهوری اسلامی است. این رژیم در تمامی عرصه‌های دیگر، ناتوانی و ناکارآمدی خود را آشکار کرده‌است. تنها نقطه اتکاء آن امروز همین ماشین سرکوب است.

اگر تاریخ را منجمد و از موقعیت عکسی گرفته شود، تعادل قوا به گونه ای است که نه مردم در لحظه می توانند حکومت را به زیر کشند و نه جکومت قادر است جامعه را به روال گذشتە بازگرداند. اما ... در معادلات اجتماعی بررسی اوضاع سیاسی بدون توجه به گذشته آن و ترسیم چشم اندازش، گمراه کننده است. مسیر حرکت جنبش انقلابی مردم ایران به شکل خطی نیست اما اوج گیرنده است.

برخورد مسئولانه «جمعی از فعالین سیاسی کرد» با بیانیه «جمعی از دمکراسی‌خواهان آذربایجان» تکمیل شعار مسئولانه «آذربایجان اویاخدی/ کوردوستانا دایاخدی» سرداده‌شده در خیابان‌های تبریز از سوی مبارزان آذربایجانی بود که در اندک مدت سراسر آذربایجان و همه‌ی ایران و به ویژه کردستان را به همنوایی کشاند.

به زبان های مختلف یک موضوع تکرار می شود: "حکومت تن به هیچ تغییری نمی دهد، در هیچ حوزه ای حاضر به عقب نشینی نیست، صراحتا به مخالفان گفته «آهن سرخ و داغ آماده است»، حق هیچ اعتراضی را به رسمیت نمی شناسد و حتی اعتصاب را بر نمی تابد، ۱۸ هزار نفر را بازداشت کرده، ده ها نفر را در صف اعدام گذاشته. چه باید کرد؟"

می گویند مستبدین و دیکتاتورها دیر متوجه ابعاد انقلاب می شوند. زمانی آن را می فهمند که راهی برای نجاتشان باقی نمی ماند. رفتار حکومت با زندانیان سیاسی و دستگیر شدگان نیز همگی نشان از این جمود فکری دارد. هنوز حکومت این جنبش گسترده را رسمیت نداده و مردم به تنگ آمده از بیدادهای رژیم را اغتشاشگر معرفی می کند. بدون شک جکومت جمهوری اسلامی نیز همچون دیگر دیکتاتورهای سرنگون شده، دیر یا زود تسلیم اراده مردم خواهد شد.

در هفته های اخیر مدام بر مجموعه قراینی افزوده شده است، حاکی از آن که در آیندۀ نزدیک، یا در صورت افول جنبش "زن، زندگی، آزادی"، با دور دیگری از مناسبات پرتنش و خطرخیز بین جمهوری اسلامی و "غرب"، خاصه امریکا، مواجه خواهیم بود. به علاوه چنین به نظر می رسد که طرفین در کار هدایت مناسبات مذکور درست در همین سمت اند.

در رودرروییمیان نیروی جنبش و نیروی سرکوب، مخاطب قراردادن ماموران نظامی، انتظامی، بسیج، اطلاعاتی و ضابطین قضایی نیازی مبرم است. روشنگری در این زمینه و پیگیری کارزار هوشیار‌سازی و هشداردهی و سیاست تشویق و اخطار در قبال آنان، رکن مکمل جنبش انقلابی جاری به شمار می‌رود.

نقشه های توطئه گرانه برای مردم هوشیار و زنان و جوانان تیزهوش کشورمان که با پختگی بسیار بالای خود تحسین جهانیانان را برانگیخته اند، کارائی ندارد... حکومت ناشیانه اعلام کرده است که در ایذه توسط دو گروه موتور سوار "مردم و مدافعین امنیت به گلوله بسته شدند" اما جالب است همه کشته ها از مردم بوده اند و "مدافعین امنیت" مصون از این حمله "تروریستی" تماما سالم مانده اند!

اگر در گذشته توافق برجام به خاطر کم کردن فشار روی مردم مورد پشتیبانی عموم نیروهای چپ و دموکرات قرار می گرفت امروز آن سیاست پاسخگو نیست. یا در ارتباط با مناسبات جمهوری اسلامی با جهان، داشتن مناسبات با همه کشورها قابل دفاع بود اما اکنون همان سیاست زیر سوال رفته است. در ارتباط با شرکت ورزشکاران در مسابقات ورزشی به ویژه در مسابقات جهانی نیز نظراتی طرح می شود که در گذشته طرح نبود.

بە نظر می رسد تن دادن بە افزایش حقوق کارکنان دولت و دیگران، با توجە بە موارد ذکر شدە بە جهت پیشگیری از پیوستن کارکنان دولت بە جنبش انقلابی و تشویق نیروهای مسلح بە سرکوب جنبش باشد. به همین جهت طرح مطالبات معیشتی و رفاهی در کنار مطالبات آزادیخواهانە، در شرایطی کە وضعیت معیشتی سە چهارم جمعیت کشور زیر خط فقر و لبە خط فقر قرار دارد، برای گسترش پایگاە اجتماعی جنبش انقلابی و تسریع کامیابی آن و همچنین بی اثر کردن بخشی از استراتژی حاکمیت برای سرکوب جنبش اهمیت حیاتی دارد.

در این نباید تردید کرد که برنامه‌ی اخیر نظام، تولید اجماع برای سرکوب گسترده‌ی جنبش انقلابی است و بس. آنچه اما برای جنبش انقلابی در این وضعیت اهمیت دارد این است که چگونه از این پیچ بگذرد که هم دستاوردهای بسیار درخشان خود تا همین جا را حفظ کرده و پشتوانه تداوم راه قرار دهد و هم نقشه‌ی حکومت برای سرکوب گسترده را خنثی نماید.

روز چهلم قتل مهسا امينی به نقطه عطفی در اعتراضات ۴۰ روزه جنبش انقلابی تبديل شد. درست زمانی که حکومتگران از خاموش شدن اعتراضات خيابانی سخن می گفتند، جنبش انقلابی در اين روز اوجی جديد گرفت... برای حکومت های سرکوب لحظه تلخ، زمانی است که مردم بدون ترس در مقابل گلوله سرکوبگران سينه سپر می کنند و حاضر می شوند برای آزادی خون بدهند.

جنبش مردم ایران حاصل خشم متراکم شده ای است که برای تغییر رژیم حاکم سر برآورده است. این جنبش تا هم اکنون نیز به اهداف بزرگی دست یافته است، جنبش "زن، زندگی، آزادی" جنبشی است انقلابی، که خواست آن نفی حکومت جمهوری اسلامی و نفی نهاد دین در قدرت سیاسی است و تا شیشه عمر رژیم را که سمبل دین و استبداد است، به زمین نزند، آرام نخواهد گرفت.

آن‌چه که به ما مربوط می‌شود حزب ما در استراتژی سیاسی خود برای گذار از جمهوری اسلامی به اشکال خشونت پرهیز تاکید داشته و دارد و خشونتی را که حکومت در صدد تحمیل آن است، به زیان جنبش مردم ارزیابی می کند. یعنی ما مخالف سازماندهی خشونت هستیم و چنین مبارزه ای را به سود مردم نمی دانیم. اما اگر خارج از اراده ما به دلیل ماهیت حکومت جمهوری اسلامی جنبش به خشونت کشیده شود، طبیعی است که ما در کنار مردم قرار می گیریم و ...

همه‌ی آنانی که طی این روزها و در هر کشور و شهری برای راه اندازی تظاهرات کوشیده‌اند و همچنان تلاش می‌ورزند تا این همبستگی ملی دوام یابد و بیش از همه نیز متمرکز بر خواست آزادی بازداشتی‌های دو هفته‌ی اخیر، شایسته‌ی تقدیر هستند زیرا کاری کرده‌اند تا همینجا کارستان. لازم است همگی دست‌ همدیگر را بفشاریم و با تداوم همراهی بر همبستگی‌ها با جنبش "زن – زندگی – آزادی" پای بفشاریم. این کارزار جشن گونه سر نمی‌گرفت مگر به اعتبار همه‌ی فراخوان‌های داده شده برای تظاهرات و شرکت و ایفای نقش سازمانگرانه همگانی در تظاهرات. ادامه دهیم

خوشبختانە زنان و مردان جوانی کە هستە اصلی جنبش کنونی را تشکیل می‌دهند، نیروی کار بالقوە کشور هستند و طبعا طرفدار هم آزادی و هم عدالت بودە و می‌توانند در فراگیرتر کردن جنبش نقش موثری داشتە‌باشند. حال وظیفە عاجل همە احزاب و تشکل‌های کارگری است کە نهایت تلاش خود را بکار ببندند تا بیشترین نیرو برای پایداری و ادامە‌کاری جنبش موجود را فراهم نمایند. مشارکت عملی زحمتکشان در جنبش هر چە گستردە تر باشد بە همان نسبت بسود منافع آنان و استقرار آزادی و عدالت اجتماعی خواهد بود. این جنبش از آن همە آن‌هایی است کە دل در گرو آزادی، برابری دموکراسی و عدالت اجتماعی دارند.

جنبش فراگير مرحله جديدی در وضعيت سياسی کشور به وجود آورده است. جنبش فراگير در شعارهای خود مستقيمأ راس قدرت يعنی علی خامنه ای را زير ضرب گرفته و قوای خود را برای گذار از جمهوری اسلامی متمرکز کرده است. اميد است که جنبش اعتراضات به تحول بنيادی بيانجامد و کشور ما که با سلطه جمهوری اسلامی در وجوه مختلف در حال فروپاشی است، از اين وضعيت رهائی يابد و در راه آزادی، عدالت اجتماعی، دموکراسی و توسعه پايدار گام بردارد.

اما اگر زندگی مهسا پایان گرفت، مرگ او آخرین نخواهد بود. تا تحمیل برجاست و مقاومت مدنی کماکان جاری، گریزی از زندان و مرگ نیست. این جانسوزی را باید علامت فهمید از به آخر رسیدن‌های نظام. ترکش‌های ناشی از مرگ مهسا خبر از نافرجامی و بدفرجامی جمهوری اسلامی می‌دهد. تکرار این فجایع، هم افزایی بیزاری ملی از نظام جمهوری اسلامی در پی دارد و نشانه‌ی انزوای سیاست‌های حکومت و خود آن در برابر اراده‌ی بیدار ملت. فجایع نشانه‌وار از این‌دست، سرانجام در یکی از نمونه‌های تکراری خود می‌تواند تقابل ملی با نظام را در مسیر تعیین تکلیف قرار دهد.

واقعیت این است که هیچ کدام از طرفین نفعی در اعلام شکست مذاکرات ندارند. توافق اصلی همین ادامه‌ی کجدار و مریز گفت و گوها است. قطع مذاکرات برای هر دو طرف عواقبی خواهد داشت که در شرائط کنونی هیچ کدام خواهان آن نیستند. فضای مذاکرات به نوعی تعادل بین مواضع طرفین و توازن منفی در رفتارهای متقابل منجر شده، که نقش بازدارنده در تبدیل شدن اختلاف‌ها به تنش پیدا کرده‌است، از خارج شدن اوضاع از کنترل جمعی و تبدیل اختلاف به یک بحران و درگیری حاد پیشگیری می‌کند.

در ایران زیر سلطه جمهوری اسلامی هیچ عارضه اقتصادی و‌ اجتماعی را نتوان یافت که راه حل بنیادین آن از معبر سیاست نگذرد. مبارزه اساسی با زورگیری در این حکومت مبتنی بر زور، آنهم زور زیر علم دین و آخوند جماعت که تاریخاً خوگرفته با گنده لات‌هایند و در کار نوچه‌پروری‌، با مبارزه علیه این نظام گره خورده است. این اما نه بدانمعنی، که در همین شرایط نباید حکومت را تحت فشار قرار داد تا امنیت اجتماعی در کشور دیگر بیشتر از این در معرض آسیب قرار نگیرد. حداقل اینست که زورگیران را باید بازداشت کرد، زیر شرایط بازآموزی و بازپروری قرار داد و بگونه کنترل شده ...

این فتوا باید بطور علنی محکوم و لغو شود و کسانی کە فتوای قتل ها و ترورهای سیاسی در داخل و خارج را دادە و می دهند در دادگاە محاکمە و بە مجازات برسند و هر گونە تهدید علیە جان دگر اندیشان جرم تلقی و قابل پیگرد قضایی اعلام شود. سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری باید بە دولتها فشار بیاورند تا مقاماتی کە از این فتوا و قتل مخالفین حمایت یا دردادن آنها نقشی داشتە اند را در صورت ورود به کشورشان بازداشت کنند و تحت نظر نهادهای وابستە بە سازمان ملل تحویل دادگاە بدهند.

واقعيت اين است که در گذشته کشور ما، هميشه جامعه ضعيف و دولت قوی بوده است. قدرت در دست دولت متمرکز بود و جامعه در موقعيت ضعيف و غيرمتشکل قرار داشت. ضعف جامعه خود بسترساز استبداد فردی در ايران بوده است. اين وضعيت در دوره پهلوی ها هم ادامه داشت و هم اکنون هم وجود دارد. اما جامعه ايران در طی چند دهه گذشته تحولات گسترده ای را پشت سرگذاشته است. سرکوب ها قادر نشده است که جامعه ما را اتميزه کند. هم اکنون روند سازمان يابی گروه های اجتماعی از جمله معلمان و کارگران در پرتو اعتراضات خيابانی و اعتصابات در جريان است.

امروز بیش از هر زمانی آشکار شده‌است که این اجبارها راه به جائی نخواهد برد. جمهوری اسلامی بعد از ۴۳ سال نتوانسته‌ است الگوی اسلامی خود را با ضرب و زور هم پیاده کند و از همان روز نخست با سد بزرگ مقاومت زنان دلیر کشور مواجه بوده‌است. اکنون نسلی که علیه حجاب اجباری به پاخاسته‌است، از دل تلاش‌های پیوسته برای تغییر در درون جامعه برآمده‌است و با اتکاء به مبارزات زنان کشورمان طی بیش از یک قرن گذشته از مشروطیت تاکنون، راه خود را باز خواهد کرد.

پیامدهای این گزافه گویی خامنه‌ای جملگی مطرح‌اند و جای نگرانی هم دارند. با اینهمه اما، آنچه در این میان به موضع‌گیری وی جنبه خطرناک‌تری می‌دهد چیزی است که بر آن نام دیگری نتوان نهاد مگر هموار شدن راه برای آتش گشایی علیه کشور ما توسط هر دولت دیگری که در پی فرصت و بهانه است. تکرار استدلال پنج ماهه پوتین از سوی خامنه‌ای در رابطه با لشکر کشی‌ مسکو به کشور همسایه‌اش، نه چیزی است که صرفاً بخواهد در حلقه روسیه – اوکراین بسته شود و پایان گیرد، بلکه در تشدید خطرات متوجه ایران است که بیشتر رو می‌‌آید و روی به آغاز می‌نهد. 

از سوی دیگر دادخواهان و در راس آن‌ها خانواده جانباختگانی که در همان روزهای سیاه خفقان و کشتار زندانیان سیاسی، پرچم دادخواهی را برافراشتند با این حکم عزم‌شان برای تداوم مبارزه تقویت می‌شود. تردیدی نیست که هیچ چیز نمی‌تواند جایگزین جان‌های شیفته‌ای شود که به خشن‌ترین شکل توسط حکومت ستانده شده‌است، اما امروز که آن عزیزان به خاک افتاده اند مهم‌ترین موضوع برای خانواده‌ها و به طور کلی دادخواهان، دستیابی به حقیقت برای اجرای عدالت و تحقق امر دادخواهی است.

آیا جمهوری اسلامی استعداد گسست از راهبردهای تاکنونی معرف خود را دارد؟ نحوه پاسخ به آن خود روشنگر بسیاری از معضلات و مسائل کشور هم است. پاسخ درخور به این سئوال گرهی، لزوم مبارزه‌ای دامنگستر، کلان و پایدار برای گذر کشور از این نظام است و در همانحال مبارزه جاری برای تحمیل احیای برجام به رژیم. برداشته شدن تحریم‌ها بر اثر عقب نشینی جمهوری اسلامی، در خدمت این رویکرد کلان قرار می‌گیرد. ما احیای برجام چه در وین و چه در دوحه را به استقبال می‌رویم ولی برآنیم که حل اصل مسئله ایران را در تهران و در امر رهایی کشور از قید جمهوری اسلامی باید پی گرفت.

سخن آخر این‌که، منافع ملی و امنیت ملی ایران در این است که، جمهوری اسلامی به تبلیغات علیه موجودیت اسرائیل و به سیاست موسوم به «عمق استراتژیک» خود در منطقه پایان دهد، با کشور های همسایه از جمله عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس پیمان دوستی و همکاری‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، جهانگردی و تبادل انرژی ببندد. در عین حال عملیات تروریستی علیه شهروندان هر دو کشور و از طرف و از سوی هر ارگان و یا دولت محکوم و مصداق نقض حقوق بشر و ترور دولتی است. متاسفانه این امر در اروپا و آمریکای شمالی فقط یک‌سویه محکوم می‌شود.

پايگاه اصلی رضاپهلوی، سلطنت  طلبان هستند. رضا پهلوی مدعی دموکراسی است و با پرچم دموکراسی به ميدان آمده است. اما دموکراسی متکی بر فرد نيست، بلکه پايه آن نيروهای دموکرات، احزاب سياسی و جامعه مدنی قدرتمند است. بارها از رضا پهلوی خواسته شده است که اگر واقعأ باورمند به دموکراسی است، حساب خود را از سلطنت طلبان جدا کند، رسمأ و علنأ از آن ها تبری جويد و در مقابل فرهنگ لمپنی بايستد. چرا که سلطنت طلبان نيروی دموکراسی نيستند. ولی او وقعی به اين خواست نگذاشته و هم چنان به اين نيرو متکی است.

درد هم جاری و هم ماندگار آبادان را باید به پرچم اعتراضی بدل کرد. بگذار آبادان چه در وجود جزغاله‌های فاجعه به آتش کشیدن سینما رکس توسط همین اسلامگرایان ضد انسان پیشا‌قدرت و چه در وجود فاجعه برج متروپل محصول رفتارهای پسا قدرت جمهوری اسلامی، ثبت تاریخی بیابد. آبادان‌ای که یک قرن است شریان‌های هستی ملت ایران را غذا رسانده است و شهری که در مقابله با تجاوز عراق به ایران آوردگاهی برای ابراز حماسه مقاومت بود. آبادان و ایران یک چیزند. برای رهایی ایران، همبستگی ملی را نیاز داریم.

در حال حاضر جنبش اعتراضی و مطالباتی مردم به تدریج خیابان را از انحصار حکومت بیرون آورده و تا حدودی هم در این کار موفق شده‌است. در همه انقلاب ها و تحولات مهم و اساسی خیابان، برای مردم به پا خاسته ابزار قدرت نمائی بوده که از طریق آن حکومت های مستبد را به زیر کشیده اند. جمهوری اسلامی از خیابان برای تحکیم قدرتش استفاده فراوان کرده است.

در واقع امر، اینگونه به نظر می رسد که یکی از اهداف مرحله‌ای چین و روسیه، بازگرداندن آمریکا به برجام نیز است؛ زیرا این بازگشت، در صورت وقوع، لغو تحریمهای وضع شده از جانب آمریکا علیه جمهوری اسلامی را به همراه خواهد داشت، که این به معنای رفع موانع عملیات بانکی و عقد قراردادهای اقتصادی با ایران در چارچوب مناسبات اقتصادی این سازمان خواهد بود.

گروه های وسيعی از جامعه چندين دوره صندق های رای را تجربه کردند و به اين دريافت رسيدند که در جمهوری اسلامی از صندوق های رأی تحولی برنمی خيزد. آن ها امید به گشایش در جمهوری اسلامی را هم از دست داده‌اند. تجربه‌ی دولت روحانی آخرین میخ را بر تابوت انتخابات مهندسی شده در جمهوری اسلامی کوبید و ‌اعتماد بخشی از جامعه به انتخابات فرمایشی در جمهوری اسلامی را به گور سپرد.

برای "رئیسی"، "مستضعفان" همان معنی را دارد که خامنه‌ای بعد جریان خیزش اعتراضی زحمتکشان در آبان ۹٨ ارایه داد. خامنه‌ای در آن سخنرانی‌ با ارجاع به قران، خودش و نیروی بسیج را مصداق "مستضعفان" معرفی کرد و گفت: "مستضعفین را بد معنا میکنند؛ مستضعفین را به افراد فرودست یا ... اقشار آسیب‌پذیر، یعنی آسیب‌پذیران [نسبت می‌دهند]؛ نه. [در] قرآن، مستضعف یعنی آن کسی که بالقوّه صاحب وراثت عالَم است". این سخنان در توجیه سرکوب بیرحمانه آن توده جان به لب رسیده‌ای به بیان درآمد که "نیروی بسیج" تحت فرمان سپاه ١٠٠ها تن از آن را کشت و بیش از ٧٠٠٠ نفر را هم بازداشت کرد.

هر جریان سیاسی که از آزادی و دموکراسی دفاع می کند، باید نشان دهد که ازادی را برای همگان می خواهد، حتی به بهای باخت خویش در این یا آن رقابت؛ آن که از آزادی حرف می زند ولی به آزادی برای همگان، در حرف و در عمل، باورمند نباشد، به نام آزادی، دانسته یا ندانسته عوامفریبی می کند. نه! همگانی به رژیم اسلامی لازم است، ولی وقتی کافی می شود که با مفهوم آزادی برای همگان و با مرزبندی با جریانات سیاسی غیر پای بند به این مفهوم همراه گردد.